CHP Bolu Milletvekili ve Sanayi Komisyonu Üyesi Türkeş Ateş 2023 yılının ilk altı ayı için hazırlanan Kamu Alımları İzleme Raporu verilerini değerlendirdi. Ateş, bu yılın ilk yarısında yapılan kamu ihalelerinin geçen yılın aynı dönemine göre 3 kat, pazarlık usulü ihalelerin ise 7 kat arttığını söyledi. Pazarlık usulü ihalelerin toplam ihaleler içindeki payının yüzde 50’ye dayandığına dikkat çeken Ateş, “Deprem gerekçe gösterilerek çok ciddi bir kamu kaynağı denetimsiz ve rekabetsiz bir biçimde bazı şirketlere aktarılıyor” dedi.

 

 

Ateş, “Geçen yılın ilk yarısında 230 milyar lira olan toplam kamu ihalelerinin tutarı 892 milyar liraya, 48 milyar lira olan pazarlık usulü ihalelerin bedeli ise 397 milyar liraya yükseldi. Bu ihalelerde mutlaka şeffaflık sağlanmalı. İhaleler oldubittiye getirilmemeli” diye konuştu. Ateş, şunları dile getirdi:

 

 

CUMHURBAŞKANLIĞI İHALELERİ, 23 KATINA ÇIKTI

 

 

“Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve AFAD üzerinden yapılan ihale bedellerinin astronomik biçimde artışını anlamlandırmak yaşadığımız deprem felaketi düşünüldüğünde mümkün. Cumhurbaşkanlığı ihalelerinde yaşanan artış ise kamuoyuna açıklanmalı. Geçen yıl 45 milyon lira olan ihale harcamalarının bu yıl 1 milyar 80 milyon liraya çıkması soru işaretlerine neden oluyor. Yüzde 2261’lik inanılmaz artış kesinlikle açıklanmaya muhtaç. İcracı Bakanlıklar depreme harcama yaptı. Peki, Saray neyin ihalesini yaptı diye sorgulamalıyız.

 

 

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI İHALELERİ, 58 KAT ARTTI

 

 

İhalelerde oransal olarak en büyük artış, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nda yaşandı. Depremde evlerini kaybeden vatandaşlarımız için TOKİ eliyle yapılan ihalelerin bu artışta payı çok büyük. Geçen sene Ocak-Haziran döneminde yapılan harcama 1,2 milyar lira iken, bu rakam bu sene 76 milyar lirayı aştı. Deprem öncesi kentsel dönüşüm için yeterli oranda ayrılmayan kaynaklar, deprem sonrası mecbur kalınarak harcanıyor. Olan yaşamını yitiren yurttaşlarımıza oldu.

 

 

AFAD İHALELERİ 10 KAT ARTTI

 

 

AFAD’a 2023 yılı bütçesinde sadece 8 milyar lira kaynak aktarılmıştı. Bu kadar düşük bir “kaynakla etkin bir afet önleme ve afet esnasında müdahale şansı zaten yoktu. Ek bütçeyle AFAD’a 482 milyar lira ek ödenek sunuldu. İlk altı ayın ihale rakamlarında yaşanan artış da bu ihtiyacı doğruluyor. Geçen yılın ilk yarısında 24 milyar liralık ihale yapan AFAD’ın da içinde bulunduğu 5018 kapsamı dışındaki diğer idareler, bu yıl aynı dönemde 276 milyar liralık ihale yapmış. Yani AFAD’ın ihaleleri de yaklaşık 10 kat artmış.

 

 

SAĞLIK BAKANLIĞI İHALELERİ 85 MİLYAR LİRAYA ULAŞTI

 

 

Geçen yıl Ocak-Haziran döneminde 15 milyar lira olan Sağlık Bakanlığı ihaleleri, bu yıl aynı dönemde yüzde 450 artarak 85 milyar liraya ulaştı. Depremde yıkılan hastanelerin Bakanlığa faturası çok ağır oldu. Çürük raporu olan bu hastaneler daha önce yenilenselerdi hem can kaybı yaşamayacaktı hem de maliyet bu kadar yüksek olmayacaktı.

 

 

2023’TE HARCANMASI ÖNGÖRÜLEN TUTAR 3 KATINA ÇIKTI

 

 

Geçen yılın raporunda, 2023 yılında bitirilecek işler için 70 milyar lira harcama yapılması öngörülürken, bu yılki raporda bu rakam 271 milyar liraya yükseldi. Deprem etkisiyle öngörülen harcama üç katına çıktı. Rapora göre hizmet alım ve yapım işi için kamu 2024 yılında 460 milyar lira, 2025 sonrasında da 130 milyar lira harcama yapacak. Bu harcamaların mutlaka çok daha şeffaf bir biçimde yapılması gerekiyor. Yaşadığımız deprem felaketinin yaralarını sarmak için yapılan bu yüksek harcamaların birileri için ranta dönüşmesine engel olunmalı”