Mersin’deki GDO’lu pirinç skandalı İTÜ’yü harekete geçirdi.

Türkiye’de ilk kez Mersin Cumhuriyet Savcılığı’nın izniyle Mersin Gümrük
Muhafaza Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüğü’nün operasyonu sonrasında
önceki hafta üç firmanın yetkilisi 8 kişi tutuklanmıştı.

Pirinçlerin GDO’lu olmadığı iddiasıyla yapılan itiraz üzerine
Memişoğlu/Tat, Tiryaki Agro ve Göze Tarım firmalarının yetkililerinden
biri hariç 7’si serbest bırakılmıştı.

İthalatçı firmalarından yanı sıra Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı
da STA, MRL, TÜBİTAK ve İTÜ Laboratuarlarının GDO tespitlerine rağmen
GDO’nun bulaşma olduğunu iddia etmişlerdi.

İTÜ’NİN ANALİZLERİ PİRİNÇLERİN GDO’LU OLDUĞUNU BELGELEDİ

İstanbul Teknik Üniversitesi, Dr. Orhan Öcalgiray Moleküler
Biyoloji-Biyoteknoloji ve Genetik Araştormaları Merkezi
Laboratuarlarında yapılan son analizlerde GDO’nun bulaşma olmadığı ABD
menşeli pirince özgü LLRICE601 geni tespit edildi.

İTÜ, Mersin Cumhuriyet Savcılığı’nca istenen operasyonla el konulan
pirinçlerle ilgili GD tespiti ile ilgili hazırladığı ve mahkemeye
sunduğu raporuna şu çarpıcı notları yer veriyor:


“Aşağıda örnekleriyle tarihsel olarak benzer vakalar ile
ilişkilendirilerek konu özetlenmeye çalışıImıştır. Eldeki durum bire bir
olarak ilişkilendilirilmemekle beraber; aşağıdaki örneklerden de
anlaşılacağı gibi dünya genelinde benzere vakalar yaşanmaktadır.

LLRice glufosinat-amonyum-tabanlı herbisitlere toleranslı, ABD
kökenli Agrobacterium tumefacions tekniği ile üretilmiş, genetiği
değiştirilmiş bir pirinçtir. ABD tarafından LLRice601 ve LLRice604
ırkları onaylanmamış, LLRice62 ve LLRice06 ırkları ise onaylanmıştır.

2006’da Bayer, ABD Tarım Bakanlığı’na LLRice601’in bir cins uzun
pirince bulaştığını bildirmiştir. ABD Tarım Bakanlığı’nda yaptığı
araştırmada ABD pirincinin %30’undan fazlasının LLRice604 ve LLRice62 GD
pirinciyle kontamine edildiği tespit edilmiştir.

Bu nedenle Bayer çiftçilere 750 milyon dolar tazminat ödemiştir.
2006 ile 2007 yılları arasında, 30’dan fazla ülkede ABD’den ithal dilen
pirinçlerde, Bayer’e ait ve onaylanmamış 3 adet GD pirinç türünün izleri
tespit edilmiştir.

BT63 böcek haşaratlarına karşı dayanıklı, Çin’de devlet desteği ile
geliştirilmiş GD bir pirinç ırkıdır. BT63 pirinç güve türlerine toksik
bir protein üretmektedir. Farelerle yapılan deneyler bu proteinin alerji
benzeri sorunlara oluşturduğunu göstermiştir. Bu nedenle dünya da
üretimi yasaktır. Nisan 2005’te Greenpeace Çin’de 2003’ten beri yasadışı
Bt63 pirinç üretimi olduğunu ortaya çıkarmıştır. 2006’da Avustralya,
Fransa, İngiltere ve Almanya’da 10 adet 2007’de Kıbrıs, Almanya,
Yunanistan, İtalya, İsveç’te 10 adet 2012’de Hollanda’da 1 adet ithal
BT63 ile kontamine pirinç vakası bildirilmiştir.

Merkezimize Mersin Cumhuriyet Savcılığı tarafından gönderilen
MRS00083214, MRS00083330, MRS00083332 nolu numunelerde LLRice601 ve Bt63
ırklarının ikisinin birlikte var olduğu, pirinç spesifik yapılan
Real-Time PCR ve DNA dizi analizleri ile tespiti edilmiştir.”