Ergene Nehri’nin deşarj işlemini yapan Ergene Derin Deniz Deşarj’a dava açıldı. Avukat Lokum, şirkete Tekirdağ Valiliği’nin başkanlık etmesini eleştirerek “Kamu hizmetini özel şirket yapamaz” dedi.

 

 

Fotoğraf: Wikipedia/ CeeGee

 

Gazete Duvar’dan Pelin Akdemir’in haberine göre Marmara Denizi’ndeki kirliliğin en büyük sebeplerinden biri olarak gösterilen Ergene Derin Deniz Deşarjı’nın durdurulması için dava açıldı. Davacılar, deşarj işleminin kamu hizmeti olması sebebiyle sorumluluğun bakanlıkta ve belediyelerde olduğunu savunuyor.

Davanın avukatlığını yapan Tunç Lokum, kirliliğe sebep olan sanayi bölgelerinin ortaklığıyla kurulan Ergene Derin Deniz Deşarj şirketine Tekirdağ Valiliği’nin başkanlık yapmasını eleştiriyor: “Burada ‘cinayeti işleyen adama cinayeti soruştur’ deniyor.”

 

TÜRKİYE’NİN EN KİRLİ NEHRİ
Marmara Denizi’ne kıyısı olan yoğun sanayinin ve kalabalık nüfusun bulunduğu illerde endüstriyel ve evsel atıklar yıllardır denize boşaltılıyor. Evsel ve endüstriyel atıkların sistematik olarak Marmara Denizi’ne deşarj edilmesi, denizi azot ve fosfor yükü altında bırakıyor. 2010 yılında gündeme gelen “Ergene Havzası Koruma Eylem Planı”, 1989’da Haliç için alt akıntıyla Karadeniz’e gideceği düşüncesiyle atıkların arıtılmaksızın Marmara Denizi’ne deşarjı, günümüzde Ergene Nehri’nin kirlilikten kurtarılması için uygulanıyor. Türkiye’nin en kirli nehri olan Ergene Nehri havzasında bulunan 2 bin 700 civarında sanayi kuruluşunun ve kayıt dışı firmaların endüstriyel atıklarını Ergene Nehri’ne boşalttığı ve bu nedenle Ergene Nehri sularının çeşitli kimyasal maddeleri içerdiği biliniyor.

 

 

ÖZEL ŞİRKETİN BAŞKANLIĞINI VALİLİK ÜSTLENİYOR
Marmara Denizi’ne deşarj edilmesi faaliyetlerini yürütmek için, 2 Nisan 2013 yılında Tekirdağ Ergene Derin Deniz Deşarj A.Ş. unvanlı özel bir şirket kuruldu. Aynı zamanda Ergene Nehri’nin kirleticisi olan organize sanayi bölgelerinin ortaklığıyla kurulan Tekirdağ Ergene Derin Deniz Deşarj A.Ş.’ye Tekirdağ Valiliği başkanlık ediyor. İlk kurulduğunda başkan, dönemin Tekirdağ Valisi Ali Yerlikaya idi. Şimdiki başkanı ise Tekirdağ Valisi Aziz Yıldırım.

Ergene Derin Deniz Deşarj Projesi kapsamında ilk deşarj 14 Kasım 2020’de gerçekleşmesinin üzerinden bir yıl dahi geçmeden Marmara Denizi’nde 2021 yılının nisan ayında müsilaj gözle görülür hale geldi. Bu durum atıkların alt akıntıyla Karadeniz’e gitmediğini kanıtladı.

 

 

‘MARMARA DENİZİ OKSİJENSİZ KALDI’
Çevre illerde yaşayan 18 kişi, Tekirdağ Ergene Derin Deniz Deşarj A.Ş’ye karşı deşarj uygulamasının durdurulması istemiyle dava açtı. Çorlu 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne Aralık 2021’de sunulan dava dilekçesinde, Marmara Denizi’nin kirletilmesinin sonuçları özetle şu ifadelerle anlatıldı: “Ergene deşarjı ile birlikte Marmara Denizi’nin oksijensiz kaldığı, yoğun kirliliğin bir sonucu oluşan müsilajın denizdeki oksijen seviyesinin yetersiz olması sebebiyle parçalanamadığı ve denizin dibine çöktüğü, denizdeki mercanların ve dipte yaşayan canlıların üzerini kapladığı, balıkların solungaçlarını tıkadığı, balıkların ve diğer canlı türlerinin ölümüne yol açtığı, canlı çeşitliğinin yok denecek kadar azaldığı, müsilajla birlikte deniz suyunda patojen bakterilerin ürediği, bunun salgın hastalıklara ve enfeksiyonlara yol açabileceği, Ergene deşarjı devam ettiği takdirde Karadeniz ve hatta Ege’nin de yok olma tehlikesi altında olduğu aşikardır.”

 

 

‘ŞİRKET ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERE AYKIRI OLARAK ARITMA YAPIYOR’
Şirketin kuruluş ana sözleşmesinde, maliyeti iki katına çıkaracağından dolayı endüstriyel atık suların, arıtılmış suyun renksizleştirme ve iletkenlik parametresi uygulanmadan denize deşarj edileceği belirtiliyor. Bu deşarj yöntemi ise anayasaya, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere ve yürürlükteki mevzuat hükümlerine aykırı.

Dava dilekçesinde, denize deşarj edilen atık sularda ve atık suların deşarj edildiği noktalarda kimyasal analizler yapılarak mevzuattaki deşarj standartlarına uyulup uyulmadığı sorgulanıyor. Marmara Denizi’ne yapılan deşarjın kirlilik yönünden etkilerinin bilirkişi incelemesi yapılarak tespiti talep ediliyor.