Seçim yaklaşırken gözler miting meydanlarına çevrildi. Cumhur İttifakı’nın ve Erdoğan’ın mitinglerinde eski heyecan yok, kitleler bezgin ve umutsuz. Muhalefet mitinglerinde ise bunun tersine değişim rüzgarı güçlü esiyor, halk oldukça coşkulu ve heyecanlı. Ekonomik krizin yanında kutuplaştırıcı söylemlerin de kitleleri iktidardan uzaklaştırdığını ve bunun adeta kendi ayağına sıkmak olduğunu söyleyen siyaset bilimciler, muhalefetin vaatlerinin ve kullandığı pozitif dilin ise değişim inancını tetiklediğini vurguladı.

 

 

 

 

Yaklaşan 14 Mayıs seçimlerinin heyecanı giderek yükselirken gözler miting alanlarına çevrildi. Bir güç gösterisine dönüşen meydanlarda iktidar ve muhalefetin kitlesinde belirgin farklılıklar var. Tüm devlet imkânlarını seferber eden Cumhur İttifakı ortakları Erdoğan ve Bahçeli’nin mitinglerinde kitlenin bezgin, karamsar ve heyecansız olduğu görülüyor. Birgün’den Mehmet Emin Kurnaz’ın haberine göre Bakanların dahil olduğu buluşmalarda ise katılımın daha da ciddi oranda azaldı. Belediye personelinin katılması zorunlu koşulan mitingler haber konusu olurken camilerde oy istenmesi, cemaatin de tepkisini çekiyor.

Millet İttifakı’nın mitinglerinde ise tam tersi bir hava esiyor. Uşak, Kayseri, İzmir, Balıkesir, Zonguldak gibi illerde Kemal Kılıçdaroğlu’nun yanı sıra İBB Başkanı İmamoğlu ve ABB Başkanı Mansur Yavaş’ın katıldığı mitinglerde büyük kalabalıklar bir araya geldi. Coşku ve heyecanı yüksek bir atmosfer ortaya çıktı. Değişime olan inanç derinleşirken meydanlardaki moral üstünlüğü de muhalefete geçti. Erdoğan, Bahçeli ve bakanların kullandığı dil kitlenin uzun süredir duymaktan yorulduğu ayrıştırıcı, düşmanlaştırıcı bir strateji üzerine oturuyor. Muhalefet ise daha kapsayıcı, birleştirici, sorunların çözümüne odaklanan pozitif üslubuyla etki alanını genişletiyor.

 

 

KİTLEDE BEZGİNLİK HALİ SÖZ KONUSU

 

 

Prof. Dr. Şule Özsoy Boyunsuz gözlemlerini, “Ben özellikle muhalefetin mitinglerine katılanların yüzlerine dikkat ediyorum. Kemal Bey’e bakarken insanların yüzünde sevgi ve umudu görüyorum. Kendilerinden biri olduğunu düşünüyorlar. Ama Erdoğan’a bakarken insanlarda korku, geri çekilme görüyorum. AKP mitingine ne kadar istekle gelmişler? Getirilmişler mi? Onu da bilemiyorum ama genel olarak hakikaten bir bezgin bakış var” şeklinde aktardı.

Çok uzun süren iktidarların yorulacağına dikkat çeken Boyunsuz, “Bu demokraside çok olağan bir şey değildir, biz de zaten demokratik bir yönetim değiliz. Meydanlara bakarsak bir değişim isteği çok net. Bu sadece ekonomik sıkıntılarla ilgili bir şey de değil. Özgürlük ve adalet talebi de var. Çok ciddi bir ekonomik kriz de var. Ve tabii buna eşlik eden büyük bir adaletsizlik ve gelir eşitsizliği durumu var. Bu aslında Türkiye’de döngüsel olarak karşımıza çıkan bir şey. 1947’de büyük bir enflasyonist ekonomik kriz ve onu takip eden bir değişim süreci. 1957 yine büyük bir enflasyonist ekonomik kriz ve onu takip eden değişim isteği. Bana o dönemleri hatırlatıyor. Bunlar hep otoriter rejimler. Değişim talebi açısından benzer dönemler” ifadelerini kullandı.

 

 

KENDİ AYAĞINA SIKAN STRATEJİ

 

 

İktidarın tercih ettiği dilin kendisini zor duruma düşürdüğüne dikkat çeken Boyunsuz değerlendirmesini şöyle sürdürdü: “Cumhurbaşkanı dediğiniz kişi, vatandaşın devletle olan aidiyet duygusunu inşa edecek söylemi üretir. Dolayısıyla o daha partiler üstü daha herkese açık olmak zorundadır. Fakat Sayın Erdoğan bir makbul vatandaş prototipi yarattı. Kendi partisine dahil olan kendi çevresine dahil olan insanları tarifledi. Buna karşı çıkanlar muhafazakar çizgiye yakın olsa bile öbür tarafa itildi. Yani ‘ya bendensin ya düşmansın’ denildi. Türkiye’de onların hesabına göre yüzde altmış bir sağ seçmen var. ‘Biz bunları bu kutuplaşma diliyle bir araya getiririz ve sonsuza kadar iktidarda kalırız’ düşüncesiydi bu. Ve tabii kamu kaynaklarını da kullanırız, devlet kaynaklarıyla bunları besleriz. Geri kalanını da devlet kaynaklarıyla ve gücüyle bastırır, sindirir, korkuturuz ve iktidarımızı sabitleriz’ düşüncesi var. Ama yaşanan krizler tam tersi muhalefetteki yüzde 60’ı, 65’i bir araya getirmeye başladı. Şu anda AKP için çok yanlış bir strateji bu.”

İktidarın 21 yılın ardından seçmene anlatabileceği yeni bir hikâye üretmekte zorlandığına dikkat çeken siyaset bilimci Özgün Emre Koç ise, “Seçmen ekonomik sıkıntılarla, gelecek endişesiyle, güvenlik ve belirsizlik kaygısıyla boğuşuyor. Saray bu sorunlara yanıt verebilme kapasitesini yitirmiş durumda. Bu aynı zamanda bir tercih. Ekonomik pasta küçülürken Saray sermaye sahiplerini kollamayı tercih ediyor. Alt ve orta sınıflar görülmemiş biçimde yoksullaşıyor. Dolayısıyla ortaya çıkan memnuniyetsizliği ve enerjiyi başka yönlere kanalize ederek soğurması gerekiyor. Bu amaçla savunma sanayii omurgası üzerine inşa etmeye çalıştığı dış güçlerle ve terörle mücadele anlatısını öne çıkarıyor” dedi.