Maraş depremlerinde yetersizliği tartışılan AFAD’ın raporu, arama-kurtarma faaliyetlerindeki zafiyete ayna tuttu. İcracı yapıya dönüştürülen kurumun, “yeterli destek olmadığı” için sorumluluklarını yerine getiremediği öğrenildi.

 

Fotoğraf: Reuters

 

AFAD’ın 2023 yılına yönelik mali ve idari bilgilerini içeren raporları ise arama-kurtarma faaliyetlerinde yaşanan sorunların göz göre göre geldiğini ortaya koydu. Birgün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre Maraş merkezli 6 Şubat depremlerinin ardından yıkılan binalara yönelik müdahalelerde geç kalındığı tartışması yaşandı. Çok sayıda bölgeye zamanında müdahale edilmediği iddiaları, depremden doğrudan etkilenen 11 kentten gelen görüntülerle doğrulandı. Depremlerin ardından arama-kurtarma faaliyetlerinde açığa çıkan zafiyet nedeniyle tartışmaya açılan kurumların başında ise AFAD geldi. Bir koordinasyon kurumu olarak inşa edilen AFAD’ın zamanla icrayı bir yapıya dönüştürülmesinin, çok sayıda sorunu beraberinde getirdiği öğrenildi.

 

 

KADROLAR BOŞ

 

 

AFAD’ın raporuna göre, 2023 yılına 2 bin 736 arama ve kurtarma teknisyeni ile girildi. Arama ve kurtarma kadrosunda bulunan teknisyenlerin bin 759’unun sözleşmeli, 977’sinin ise kadrolu olduğu bildirildi.

Arama ve kurtarma teknisyeni sayısı 2022 yılına göre artırılsa da 6 Şubat depremlerinin yaşandığı 2023 yılı itibarıyla halen yetersiz olduğu vurgulandı. Kurumun faaliyet raporunda yer alan ve zayıflıkları ortaya koyan bölümde, “Yetki ve görevler açısından koordinasyon kurumu olarak kurulmuşken giderek icracı bir yapıya dönüşmenin çalışan personel sayısı ve mevzuat gibi unsurlarla desteklenememesi” değerlendirmesi yapıldı. Kurumun raporları da toplam 3 bin 231 kontenjan ayrılan arama ve kurtarma teknisyeni kadrolarının 495’inin boş olduğunu gözler önüne serdi.

 

 

VAKIFLARA DEV TRANSFER

 

 

AFAD’ın raporları öte yandan, 2023 yılında vakıf ve dernekler için kesenin ağzının açıldığını da açığa çıkardı. Kurumun, “Cari Transferler” kaleminden yaptığı bazı harcamaların detayları, raporda şöyle paylaşıldı:

• Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara Yapılan Transferler: 5 milyon 732 bin 763 bin TL

• Dernek, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık gibi Kuruluşlara Yapılan Transferler: 1 milyon 133 bin 519 TL

• Yurtdışına Yapılan Transferler: 90 milyon 101 bin 339 TL

 

 

AFAD’DAN ZAYIFLIK İTİRAFI

 

 

AFAD’ın raporlarında, “Zayıflık” olarak değerlendirilen konular dikkati çekiyor. Afetlerin ardından yaşanan koordinasyonsuzluğa ayna tutan değerlendirmelerde, şunlar sıralanıyor:

• Afet ve acil durumlarda TAMP Çalışma Grupları arasında koordinasyon ve iletişim eksikliği,

• Afet ve acil durumlarda personele yönelik eylem planı ve insan kaynakları yönetim sisteminin olmaması,

• Personel aidiyetini güçlendirecek kariyer planlamasının olmaması,

• Merkez ile taşra teşkilatının iletişiminin artırılması ihtiyacı,

• Afet ve acil durumlarda görevlendirilmelerin adaletli yapılamaması ve ucu açık görevlendirmeler sonucu personel motivasyonunun olumsuz etkilenmesi.