TÜİK’e göre ev işleriyle meşgul olma, eğitime katılma, iş bulmaktan ümidini kesme, emekli olma gibi gerekçelerle sadece 1 ayda 542 bin kişi iş aramaktan vazgeçerek işsiz sayılmadı. Bu tuhaf durum yaşanmasa işsizlik oranı yüzde 13,4 değil, yeni rekor olan yüzde 14,8 olacaktı

 

 

Birgün’den Ozan Gündoğdu’nun haberine göre Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 10 Ocak’ta işgücü istatistiklerini yayımladı. İşsizlik oranının yüzde 13,4 iş arayıp bulamayanların ise 4 milyon 396 bin olduğunu açıklayan TÜİK bir tartışmanın da fitilini ateşledi. Zira verilere göre sadece 1 ay içinde istihdam edilen kişi sayısı 97 bin azalmış, buna rağmen işsiz sayısı 4 milyon 566 binden 4 milyon 396 bine düşmüştü. Yani en az 97 bin kişinin işinden olduğu ekim ayında işsiz sayısı tuhaf biçimde 170 bin kişi azalmıştı. Böylece TÜİK verileri haklı gerekçelerle sorgulanmaya başladı. Çünkü verilere göre sadece bir ayda yüzbinlere ulaşan yurttaş iş aramaktan vazgeçti, böylece işsiz sayısı da aylık bazda düşmüş oldu. İşgücü göstergelerindeki manipülasyon iddialarına mercek tuttuk. Ancak bunun için TÜİK’in veriyi nasıl hesapladığını aydınlatmak gerekiyor.

 

TÜİK işsizliği nasıl hesaplıyor?

 

Kamuoyundaki yaygın kanının aksine TÜİK kayıtlı işsiz sayısını açıklamıyor. Kurum aylık işgücü istatistiklerini yayımlarken 44 bin kişiye yaptığı bir anketten faydalanıyor. Bu anketi baz alarak ülke çapında bir tahmin yürütüyor. İşsiz olarak kabul ettiği kişiler ise son 4 hafta içinde aktif olarak iş başvurusu yapıp 2 hafta içinde çalışmaya hazır olanlardan oluşuyor. Dolayısıyla üniversite öğrencileri, iş aramayan emekliler, mevsimlik çalışanlar veya ev kadınları TÜİK verilerinde işsiz olarak görünmüyor. Zira bu kişiler aktif olarak iş aramıyor. Bir kişinin iş araması için de ille İŞKUR gibi resmi bir kuruma başvurması gerekmiyor. Tanıdıkları aracılığıyla iş aramak dahi TÜİK’e göre iş başvurusu sayılıyor. Böylece tüm ülke çapında kayıtlı veya kayıtsız işsiz sayısına ulaşılmış oluyor.

 

TÜİK hesaplamada revizyona mı gitti?

 

TÜİK tüm istatistikleri için aynı zamanda “metaveri” denen hesaplama yöntemlerini de kamuoyuyla paylaşıyor. Dahası veriyi ortaya koyarken hesaplama kurallarında bir revizyona gittiğinde de bunu duyuruyor. Buna göre kurumun işgücü istatistiklerini yayımlarken son revizyonu 2014 yılında yaptı. Bu revizyonla işsiz sayılmak için son 3 ay içinde iş başvurusu yapmış olmak şartı 4 haftaya indirildi. Böylece örneğin en son 5 hafta önce iş başvurusu yapmış olan kişi işsiz sayılmadı. Ancak en son açıklanan ekim ayı verilerinde herhangi bir revizyon görünmüyor.