Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 23 gün süren bütçe görüşmelerinde öne çıkanlar, çok konuşulanlar…

 

 

Gazete Duvar’dan Serkan Alan’ın haberine göre Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin 4. bütçesi Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülerek oy çokluğuyla kabul edildi. Plan ve Bütçe Komisyonu 20 Ekim-26 Kasım tarihleri arasındaki 38 günde toplam 23 kez toplandı. Görüşmelerde Cumhurbaşkanlığı, TBMM’nin yanı sıra 17 bakanlık bütçesi ele alındı. Her gün sabah saatlerinde başlayıp bazı günler gece yarılarına kadar süren görüşmeler çok sayıda eyleme ve tartışmaya sahne oldu.

Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz’ın verdiği bilgiye göre 38 günde yapılan 23 oturumda 225 kamu idaresinin bütçesi ve 226 kamu idaresinin kesin hesabı ile 198 Sayıştay raporu görüşüldü. Komisyon görüşmeleri 21 birleşim, 80 oturumda yaklaşık 234 saat sürdü.

Görüşmelerde Komisyon üyeleri dâhil, toplam 257 milletvekili 1.650 söz talebi kullandı. Başka bir deyişle, Meclisteki mevcut 582 milletvekilinin yaklaşık yüzde 45’i bütçe müzakerelerine doğrudan katkıda bulundu.

 

 

EN EYLEMLİ BÜTÇE

 

 

Bütçe görüşmelerinde gelenektir. Muhalefet partileri görüşülen bütçeye dair eleştirilerini sadece konuşmalarla dile getirmez, aynı zamanda çeşitli eylemlerle de tepki gösterir. 2022 yılı bütçe görüşmelerinde de muhalefet milletvekilleri dövizler, afişler açarak bazı bütçeleri protesto etti. Çalışma Bakanlığı bütçesinde yaşanabilir asgari ücret için, Aile Bakanlığı bütçesinde İstanbul Sözleşmesi için pankartlar açıldı. Tarım bütçesini protesto eden CHP’li Süleyman Girgin komisyon salonuna bir kasa limon ile fiyatı iki misline çıkan bir çuval üre gübresi getirdi.

 

 

EN UZUN, EN GERGİN, EN KAVGALI BÜTÇE

 

 

23 günlük maratonun en uzun, en gergin, en kavgalı bütçesi İçişleri Bakanlığı bütçe görüşmeleri oldu. Diğer bakanlık bütçelerinin görüşmesi yaklaşık 9-10 saat sürerken İçişleri Bakanlığı bütçesi yaşanan gerilim ve kavgalar nedeniyle 15 saatte bitti. Organize suç örgütü lideri Sedat Peker’in itiraf ve ifşaatları ile gündeme gelen iddialar, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun açıkladığı “10 bin dolar alan siyasetçi” ve bu siyasetçinin kim olduğu sorularının damga vurduğu görüşmelerde yöneltilen sorular yanıtsız kaldı. Seslerin yükseldiği, milletvekillerinin yumruklu kavga noktasına geldiği görüşme, gerilimler nedeniyle de en çok ara verilen bütçe görüşmesi oldu.

 

 

EN KISA BÜTÇE GÖRÜŞMESİ

 

 

İçişleri Bakanlığı gibi geç saatlere kadar sürmesi beklenen Milli Savunma Bakanlığı bütçe görüşmesi ise beklentinin aksine 23 günlük maratonun en kısa süren bütçe toplantısı oldu. Partilerin grup toplantılarının olduğu gün yapılan görüşmede söz talebinde bulunan bazı milletvekilleri o sırada komisyon salonunda olmadığı için toplantı hızla tamamlandı. Bu durumu duyup komisyona gelen milletvekillerinin itirazı da sonuç vermedi. Sabah saat 10.00’da başlayıp saat 16.30 civarında biten görüşme en kısa bütçe görüşmesi olarak kayıtlara geçti.

 

 

EN ÇOK KONUŞMA YAPILAN BÜTÇE

 

 

Tartışmalı geçen bütçe görüşmelerinde Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesi görüşmeleri de en tartışmalı toplantılar arasında ilk sıralarda yer aldı. Orman yangınları, seller, tarım destekleri gibi birçok konunun gündeme geldiği görüşmede 70’in üzerinde konuşma yapıldı. Bu sayı Tarım Bakanlığı bütçesini en çok milletvekilinin konuştuğu bütçe yaptı.

 

 

EN TEPKİ ÇEKEN SÖZ

 
Döviz kurunda yaşanan artışla birlikte doğalgaz ve elektriğe ardı ardında zamlar geldi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in bütçe görüşmesi sırasında halka yaptığı ‘tasarruf önerisi’ ise tepkilere neden oldu. Bakan önerisinde evin bir derece daha düşük ısıtılmasının faturalara yüzde 7 etkisi olacağını söyledi ve “Bunun 7’den 70’e herkesin yapması gereken, adeta bir vatandaşlık görevi olduğunu düşünüyoruz” dedi.

 

 

EN UZUN SELAMLAMA

 
Bütçe görüşmelerinde tüm bakanlar sunumlarının sonunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkürlerini sunarken İçişleri Bakanı Süleyman Soylu Cumhur İttifakı ortağı Devlet Bahçeli’yi de unutmadı. Uzun bir selamlama konuşması yapan Soylu, Cumhurbaşkanına teşekkür ederken, “Bu konuda bizi destekleyen kıymetli Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan” ifadelerini kullandı. MHP lideri Devlet Bahçeli içinse, “Cumhur İttifakı’na ve karşı karşıya kaldığımız tüm meselelerde, hem hükümetimizi hem de cumhurbaşkanımızı yalnız bırakmayan ve Cumhur İttifakı’nı bir değerler ittifakı olarak tüm Türkiye’ye siyasi hayatının en önemli tecellisi olarak tescili ortaya koyan Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Sayın Doktor Devlet Bahçeli Bey’e teşekkür ediyorum” dedi. Bu teşekkür, komisyonda Bahçeli için yapılan tek ve en uzun selamlama oldu.

 

 

EN UZUN KONUŞMA

 

 

Bütçe görüşmelerinde bakanlara sunumları için yarım saat süre verildi. Ancak hiçbir bakan bu süre içinde sunumunu tamamlayamadığı için en az 15’er dakika ek süre aldı. Bakanlar içinde en çok ek süre alan da İçişleri Bakanı Süleyman Soylu oldu. Soylu’nun sunumu yaklaşık 1.5 saat sürdü. Komisyonda gruplar adına konuşmalar için de 20’şer dakika süre verildi. Ancak bazı parti yöneticileri ve sözcüleri kendi partilerinin milletvekillerinden ek konuşma süreleri aldı. İçişleri Bakanlığı bütçe görüşmelerinde parti adına söz alan CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç bu şekilde yaklaşık 40 dakika konuşma yaparak komisyonda kesintisiz en uzun süre konuşan milletvekili oldu. Özkoç ‘4+4+4 kesintisiz eğitim sistemi’ getiren yasa teklifi görüşmelerinde de 12 saat aralıksız konuşarak Meclis tarihine geçmişti.

 

 

EN RENKLİ HEDİYE

 

 

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın bütçe görüşmelerinde Komisyon Üyesi HDP Milletvekili Garo Paylan, Uzay Ajansı’na ayrılan bütçeyi elindeki oyuncak uzay aracını göstererek eleştirdi. Uzay Ajansı için konulan 57 milyon liralık bütçeyle ancak bir uzay aracının ön camının alınabileceğini söyleyen Paylan, elindeki oyuncağı bakana vererek, “Şimdilik bununla oyalanın” dedi. Paylan’ın plastikten oyuncak uzay aracı görüşmelerde verilen en renkli hediye oldu.

 

 

EN BAŞARISIZ BAKAN!

 

 

Komisyon görüşmelerinde Tarım Bakanı Bekir Pakdemirli “en başarısız bakan” ilan edildi. CHP’li Ali Öztunç, “Siz, cumhuriyet tarihinin en başarısız orman bakanısınız” dedi. Daha önce Plan Bütçe Komisyonu’nun başkanlığını yapan Hazine ve Maliye Bakanı Lütfü Elvan ve Ticaret Bakanı Mehmet Muş muhalefet milletvekillerince “en nezaketli” bakanlar olarak nitelendirilirken “en dikkatli dinleyen bakan” Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Derya Yanık”, “en dinlemeyen bakan” ise Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum olarak değerlendirildi.