Bu yazımda, National Geographic Channel’ın, senaryolu ilk projesi olan Genius, yani türkçesi, dahi anlamına gelen dizi-belgesel türünde vizyona giren yapıtına değineceğim…

 

 

 

Engin BALIM H&H YORUM

 

 

 

Yapıt, her sezonunda dünyanın birbirinden başarılı bilim insanlarını ve onların büyüleyici hikayelerini ekranlara taşıyacak bir belgesel dizi. Genius’ın ilk sezonu, Walter Isaacson’ın “Einstein: His Life and Universe” adlı kitabından uyarlanmış…

 

 

Henüz yayınlanan ilk üç bölümünü seyrettim ve de oldukça beğendim. Dizinin güzelliği, Einstein’ın hikayesi üzerinden, bilimsel bir yolculuğa çıkarken, aynı zamanda çocukluğu, gençlik yılları ve orta yaş dönemini, yansıtırken, Avrupa’da adım adım yükselen Yahudi düşmanlığınının gelişimini teneffüs ediyor olmanızı sağlaması…

 

 

Einstein’ın sistemi sorgulayan aykırı kişiliği ise diziye ayrı bir lezzet katıyor. Kişiliği dolayısı ile, zekası nedeniyle saygı gören genç fizikçi, başına işler almaktan da bir türlü kurtulamıyor. Topal bir genç kıza olan aşkı, onun dünyayı farklı gözlerle gören bir insan olduğunu da yansıtıyor… Mileva kendisinden hamile kaldıktan sonra onunla evleniyorsa da ; dizinin ilerleyen böülümlerinde, Elsa’yla evlenebilmek için ondan boşanacağına şüphe yok:) İkinci evliliği, Elsa’nın ölümüne kadar sürmüş olsa da, bu arada dizi boyunca ünlü fizikçinin aşk maceralarına şahit olacak gibiyiz!

 

 

 

Dizinin ilk sahnesi de oldukça çarpıcı; Einstein’ın yakın bir dostunun, makam arabasına bindiği sırada, evinin önünde, 1930’ların başında yeni yeni palazlanan faşistler tarafından, suikasta uğraması insanın kanını donduruyor… Orta yaşlarında ünlü bir profesör olan Einstein’ın eşi Elsa, evlerine gelen polislerin, ‘siz de suikast listesinde üstlerdesiniz’ yönündeki uyarısı ile Almanya’dan ayrılmak için ısrar etse de, Einstein ilk başta bunu kabul etmiyor. Taa ki bir gün, Hitler hayranı kahverengi gömlekli gençlerin, sokakta Yahudileri dövdüğü bir esnada, olay yerinden uzaklaşırken, küçük bir çocuğun kendisini tanıyıp, takip ederek, ‘pis Yahudi’ diye yüzüne tükürmesine dek! Bu olay sonrası Einstein, Amerika için vize almak için konsolosluğa gidip, uğraşsa da, bu kez kendisini komunistlik suçlaması gibi, başka engellerle karşılaşıyor…

 

 

 

 

 

Dizi sırasında, bazen büyük dahinin çocukluğuna, bazen gençliğine, bazen de ünlü bir profesör olduğu günlere geçişler yapılıyor. Ancak hemen her dönemde, akademik dünya içinde bile, antisemitizm gerçeği ile yüzleşiyorsunuz. Örneğin bir sahnede; ünlü bilimadamı Phillip Lenard, Röntgen’in nobel almasını kıskanıyor ve yahudi olmasa da onun bir Yahudi faresi olduğunu belirtiyor… Dönemin kötü siyasi ikliminde, bir çok büyük bilimadanın, ırkçılık hastalığına yakalanması, günümüzde Avrupa’da ve bazen de ülkemizde kendi gösteren faşist seslerlerin, ne kadar ciddiye alınması gerektiğini, bizlere bir kez daha hatırlatıyor…

 

 

 

Einstein’ın hayatında ilginç tirajedilere de şahit oluyorsunuz; babasını ölüm döşeğinde ziyaret etmeye giderken, yeni doğum yapan sevgilisininin yanına gidemiyor. Babasının cenazesi sırasında, Sırbistan’dan gelen telgrafla, haber alıyor ki, hiç görmediği kızı doğum sonrası hayata 2-3 gün içinde veda ediyor…

 

 

Zürih Teknik Üniversitesi’nde sınıf arkadaşları ve hocaları tarafından, kısa sürede farkedilip üne kavuşuyorsa da, Einstein bir türlü dikiş tutturamıyor. Sürekli düzeni sorgulamasına yol açan üstün zekası, kimi zaman hocaları tarafından saygısızlık ve tehdit olarak algılanıyor.

 

 

 

Mecburen bir dönem, aristokrat çocuklarına evlerinde özel geometri dersleri vermek zorunda kalıyor. Hatta evlenebilmek için, bir patent şirketinde, rutin sıkıcı işlere giriyorsa da sonunda, su akar yolunu bulur misali; bilim dünyasını sarsacak büyük işlere imza atıyor…

 

 

 

Eserde, canı sıkıldığı zaman keman çalarak rahatlama alışkanlığı olan, insanları incitmekten sakınan, iyi niyetli dahiyi gördükçe onun insani özelliklerinden de feyzalıyorsunuz…

 

 

Engin Balım Twitter