Attığımız taş ürküttüğümüz kurbağaya değdi mi? Elektrik üreteceğiz diye Karadeniz’in doğusunu batsını minik minik hidroelektrik santralleriyle doldurduk. Çevreciler ayağa kalktı. Kuşlar göç etti, balıklar öldü. Doğa küstü. Bütün bunlara değer miydi? Burnumuzun dibindeki Gürcistan’ı keşfetmek için aradan üç yılın geçmesi mi gerekirdi. Kanada ve Norveç’ten sonra yüzölçümü itibariyle dünyanın en zengin su kaynaklarına sahip üçüncü ülkesi Gürcistan…
İrili ufaklı 27 bin nehre sahip.

Attığımız taş ürküttüğümüz kurbağaya değdi mi? Elektrik üreteceğiz diye Karadeniz’in doğusunu batısını minik minik hidroelektrik santralleriyle doldurduk. Çevreciler ayağa kalktı. Kuşlar göç etti, balıklar öldü. Doğa küstü. Bütün bunlara değer miydi? Burnumuzun dibindeki Gürcistan’ı keşfetmek için aradan üç yılın geçmesi mi gerekirdi. Kanada ve Norveç’ten sonra yüzölçümü itibariyle dünyanın en zengin su kaynaklarına sahip üçüncü ülkesi Gürcistan…
İrili ufaklı 27 bin nehre sahip.

Hidro elektrik yapımı yapmak isteyenler için bir cennet. En büyük ticari partneri Türkiye’ye, “Kapımız size açık. Bürokrasi yok, mülkiyeti size ait olacak. Gelin yatırım yapın, bütün nehirleri emrinize verelim” diye bastırıyor.

 

Gürcistan yeşil enerjinin gelecekteki üretim üssü.

 

 

Ancak 22 bin 500 megau/att potansiyel gücü olan ve bunun 5 bin 600 megawatt’ını kullanabilen Gürcistan’dan alacağımız elektriği taşıyacak doğru dürüst bir iletim hattı yok. İşte dün başkent Tiflis’te Stratejik Teknik Ekonomik Araştırmalar Merkezi’nin (STEAM) düzenlediği “Türkiye Gürcistan enerji, turizm ve yatırım” arenasında bunun siyasi adımı atıldı.
Gürcistan Başbakanı Nika Gilaurı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Türkiye-Gürcistan Sınırötesi Enerji Aktarım Anlaşması’na imza attı.
iki ülke arasında elektrik ticaretinin ilkelerini ortaya koyan bu anlaşma önemli. Çünkü 75 megawatt olan mevcut kapasite 1000 megawatta çıkacak.

Üç yılda 12 kat artış az mı?

Bin megavvattlık Borçka-Ahıska iletim hattı ağustosta devreye girecek.

 
Enerjide AB için Türkiye neyse, Gürcistan için de Türkiye o! Sonunda yenilenebilir enerjide rotamızı Gürcistan’a kırdık. Açıkçası iki ülke arasındaki enerji yolculuğu 2009’da EPDK’nın kurucu başkanı Yusuf Günay’ın ortaya koyduğu ve Gürcistan devletinin elektrik şirketi Karçal üzerinden geliştirmeye çalıştığı bir modelle başladı. Model, Gürcistan’ın su kaynaklarından üreticilecek enerjiyi kurulacak iletim hatlarıyla Türkiye’ye taşıyıp, AB’ye ihraç etmeye dayanıyor.

Bu çerçevede Türk yatırımcılar da Gürcistan’ı yakından izlemeye aldı.

Anadolu Grubu, Colin-Limak, Ağaoğlu, Ataç-Boydak ortaklığı, Eksim Holding yatınm yaptı. Türk yatırımcılann yatırım tutarı 1 milyar dolan aştı. Erdem, Yıldızlar Holding ile Ahlatçılar da pazarı incelemeye aldı.

 

Peki, yeşil enerjinin kalbi Gürcistan, Türkiye için niye önemli?
Bir kere Gürcistan, stratejik ortağımız.

Akrabalık bağımız var. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 1.5 milyar dolar… Yakında Macahel ve Muratlı sınır kapılan devreye girecek.

Ancak Gürcistan Türkiye’nin herhangi bir sıcak savaş esnasında Azerbaycan’a çıkış yapabileceği tek kapı.

Bakü-Tiflis-Kars demiryoluyla Avrasya’ya bağlanma noktası.

Azerbaycan’dan gelen petrol ve doğalgazın ana koridoru.

En önemlisi de eğer NATO’ya girerse, NATO’nun en uç ülkesi olacak! Kura polemiği Gürcistan su zengini ama halk için başkent Tiflis’in ortasından akan Kura Nehri çok başka.
Kura, Türkiye’de doğuyor, Gürcistan ve Azerbaycan’a akıyor.

Son dönemde Kura. siyasi polemik konusu. Çünkü Türkiye geliştirdiği mastar plan çerçevesinde suyu tünel marifetiyle Çoruh Nehri’ne aktararak enerji üretimi yapmayı planladı ve 1927’de SSCB ile yapılan sınır anlaşmasındaki “nehir kullanımı” çerçevesinde hakkını kullanmaya karar verdi.
Gürcistan’daki muhalifler, “Türkler suyu kesiyor” diye ayağa kalktı.
Devlet Başkanı Mihail Saakaşvilli, konuyla ilgili Başbakan Erdoğan’ı aradı.
iki ülke görüşmelere başladı.
Su rejimi hassas.

 

MELİHA OKUR   Sabah