Paslanmaz çelik, içerisinde maksimum %1.2 ölçüsünde karbon ve minimum %10.5 ölçüsünde krom elementlerini içeren bir demir alaşımı olarak tanımlanabilir. Krom, çeliğin paslanmaz çelik olmasında en önemli ve en gerekli elementlerin başında gelmektedir. Çeliğin oksijenle temas ederek oksitlenmesini engelleyen ve paslanmaya karşı dayanıklılık katan krom haricinde karbon elementinin de önemli bir işlevi vardır. Karbon çeliğin dayanıklılığını büyük ölçüde artırmakla birlikte esneme oranını azaltır. Bu noktada karbon miktarının doğru ayarlanması önem taşır. Çünkü paslanmaz çelik içerisindeki karbon miktarının artması çeliğin dayanıklılığını yükseltirken kırılganlığını da artırır. Paslanmaz çelik özellikleri alaşıma eklenecek çeşitli elementlerle de değiştirilebilir. Paslanmaz çelik alaşımı içerisine Nikel, Mangan, Bakır, Silisyum ve Azot gibi elementler dahil edilebilir.

 

Paslanmaz Çelik Çeşitleri

 

Alaşımların içerikleri doğrultusunda paslanmaz çelikler farklı türlere ayrılmakta ve paslanmaz çelik özellikleri değişebilmektedir. Ferritik paslanmaz çelikler düşük karbon içeriğine sahip oldukları için daha çok dekoratif uygulamalar, mutfak gereçleri ve egzoz elemanları gibi farklı alanlarda tercih edilirler. Östenitik paslanmaz çelik, nikel barındıran paslanmaz çelik türüdür. Kaynak kabiliyetleri oldukça yüksek olan ve hijyenik özellik taşıyan bu paslanmaz çelik türü mimari uygulamalarda ve makine imalat sanayinde kullanılırlar. Ferritik – Östenitik paslanmaz çelikler ise çift özelliği bir arada barındırırlar. Yüksek mukavemetin yanı sıra yüksek oranda sertlik barındırdıkları için petrokimya alanında, deniz ve tuzlu su ortamında güvenle tercih edilirler. Martenzitik paslanmaz çelikler kırılgan yapıya sahiptirler ancak aynı zamanda sert ve dayanıklıdırlar. Korozyona orta seviyede dayanabilen bu paslanmaz çelik türünün kaynak edilebilme kabiliyeti yüksek olmadığı için daha çok cerrahi aletler veya bıçak yapımında tercih edilirler.

Paslanmaz Çelik Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

 

Paslanmaz çelik seçimi yapılırken ürünlerin nerede, hangi amaçla ve hangi şartlar altında kullanılacağının muhakkak değerlendirilmesi gerekir. Paslanmaz çelik özellikleri tam olarak bilinmeden yapılan seçimler istenmeyen sonuçların ortaya çıkmasına yol açabilir. Paslanmaz çelik ihtiyacı karşılanmadan önce ürünlerin kullanılacağı ortamın sıcaklığı, yüzey özellikleri, korozyona ne denli dayanıklı olduğu, mekanik dayanıklılığı gibi unsurların değerlendirilmesi gerekir. Bu noktada uzmanlardan danışmanlık alınması büyük bir önem taşımaktadır.