Hizmet ‘yandaş’tan parası vatandaştan

Hizmet ‘yandaş’tan parası vatandaştan
5 Ocak 2017 11:26

Personel sayısı azalan KİT’ler kendi işlerini özel şirketlere yaptırıyor.

 

 

 

 

KİT’ler 2015’te hizmet alımı için 4.2 milyar lira harcarken, KİT’lerin çalışan sayısı ise her geçen gün azalıyor. Sayıştay raporunda hizmet alımlarının hukuki sorunlar yarattığı belirtilerek ‘yasal düzenleme şart’ denildi.

 

 

 

KİT’lerin hizmet alımları için yaptığı harcamalar Sayıştay raporuna da yansıdı. Sayıştay, harcamalarda artışa dikkat çekerken, hizmet alımlarının aynı zamanda hukuki sorunlar da yarattığına dikkat çekerek, yasal düzenlemeye ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Kamu İktisadi Teşebbüsleri’nde (KİT) 2011 yılında 217 bin kişi çalışırken, 2015 yılında bu rakam 194 bine geriledi. 2011 – 2015 döneminde Türkiye’de istihdam edilen kişi sayısı yüzde 14.4 artarken, KİT istihdamı yüzde 10.6 oranında azaldı. Sayıştay’a göre 1990’lı yıllarda 750 bin kişinin çalıştığı KİT’lerde çalışan sayısının azalmasında, özelleştirmelerin yanı sıra, son yıllarda birçok işin, hizmet alımı yoluyla özel şirketlere gördürülmesi etkili oldu.

 
Sayıştay’ın 2015 yılı Kamu İşletmeleri Genel Raporu yayınlandı. Raporda hizmet alımı yoluyla özel kuruluşlara iş yaptırılmasının maliye ve istihdam açısından sonuçları ortaya kondu.

 

TASARRUF YAPIN

 

KİT’lerin hizmet alımları tutarı, 2015 yılında geçen yıla göre yüzde 12 oranında artarak 4.2 milyar TL’ye yükseldi. 2014 yılına göre meydana gelen artışta, madencilik, ulaştırma, haberleşme ve enerji sektörlerindeki hizmet alımlarının artması büyük ölçüde etkili oldu.

 
Sayıştay denetçileri, giderlerde tasarruf sağlanması amacıyla yapıldığı iddia edilen hizmet alımı için, “KİT’lerde temizlik ve yemek gibi yardımcı hizmetlerin yerine getirilmesini sağlamaya yönelik olarak başlatılan hizmet alımları yöntemi, son yıllarda esas faaliyet alanına giren birçok iş, hizmet alımı ile yürütülür hale gelmiştir” değerlendirmesini yaptı.

 

ÖRNEKLERİYLE ANLATTI

 

KİT’lerin hizmet alımlarından örnekler veren Sayıştay, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın arama ve üretimi, ETİ Maden İşletmeleri’nin ayıklama, öğütme, ambalajlama, Türkiye Kömür İşletmeleri’nin eleme, yıkama, torbalama gibi ana faaliyet işlerini özel firmalara yaptırdığını belirledi. Bu tür işlerde çalışanların yasal haklarını hatırlatan denetçiler, “KİT’lerde üçüncü kişilerden yapılan hizmet alımlarında, İş Kanunu’ndan doğan maddi yükümlülükler nedeniyle ortaya çıkan hukuki ihtilaflarda, son yıllarda kuruluşlar aleyhine verilen yargı kararları sürekli artıyor. Kalıcı ve köklü çözümün sağlanması için yasal bir düzenleme yapılması gerekiyor” dedi.

 
Reklama 75 milyon lira

 

Ziraat Bankası’nın 2014’te 438.9 milyon lira olan hizmet alımlarını 2015’te 146 milyon liraya düşürdüğüne dikkat çeken Sayıştay denetçileri, Vakıfbank’ın hizmet alımlarının 44.9 milyon lira artarak 312.5 milyon liraya çıktığını ifade etti. Raporda, bankanın reklam harcamalarına dikkat çeken denetçiler, kamu kaynağı kullanılan bir kuruluşta, reklam ve ilan giderlerinin 75 milyon lira ile toplam içinde en büyük kalemi oluşturmasını eleştirdi.

 

9

 

Demiryolları dikkat çekiyor

 

Sayıştay’ın 2015 yılı Kamu İşletmeleri Genel Raporu’nda 2015 yılında ulaştırma haberleşme sektörünün hizmet alımlarının 355 milyon lira artış gösterdiği vurgulandı. Yapılan harcamalardaki büyük artışta PTT’nin gönderi ayrım ve posta taşıma hizmet alımları ile Devlet Demiryolları’nın yemekhane, bilgi işlem, bakım onarım ve güvenlik hizmeti alımlarındaki artışın etkili olduğu belirtildi.

 

8

 

TRT 131.7 milyon liralık harcama yaptı

 

HARCAMALARIYLA sık sık gündeme gelen TRT 2015 yılında 131.7 milyon lira tutarında hizmet alımı yaptı. Kurumda, asli ve sürekli kadro tanımlarının içeriğinde belirtilen hizmetler dışındaki çeşitli işlerin yapılmasını teminen yüklenici firmalar aracılığıyla hizmet alımı gerçekleştirildi. Bu kapsamda yıl içerisinde 34 milyon lira ödeme yapıldı. Raporda TOKİ’nin 2015 yılı hizmet alımları tutarının önceki yıla göre yüzde 13.1 oranında yani 34 milyon lira artarak 136.4 milyon liraya ulaştığına dikkat çekildi. Harcamaların büyük bölümünü oluşturan müşavirlik hizmetleri, TOKİ’nin yapım işlerinde inşaat kontrolörlüğü, işletmeye alma ve proje yönetimi hizmetlerini yerine getirmek için yapıldığı vurgulandı.

 

 

Kaynak: İsmail Şahin/Sözcü

Hizmet ‘yandaş’tan parası vatandaştan