AKP hükümetinin nüfusu 750 binin üzerindeki 13 ilin büyükşehir yapılması ve büyükşehirlerin sınırlarını da genişletme yönünde yasa değişikliğini 2014’teki yerel seçimler öncesinde TBMM’den çıkarma planı üzerine CHP alarma geçti. Yasanın değişikliğinin yaşama geçmesi durumunda CHP, Eskişehir, Antalya ve Mersin gibi “kale”lerini AKP’ye kaptırma riskiyle karşı karşıya kalacak.

Hükümetin “büyükşehirler planı”nın ayrıntılarını Cumhuriyet’e anlatan CHP’nin yerel yönetimlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gökhan Günaydın şu bilgileri verdi:

Türkiye’de halen 2 büyük şehir (İstanbul ve Kocaeli), 14 büyükşehir, 65 il, 892 ilçe ve 1977 belde belediyesi olmak üzere toplam 2950 belediye bulunmaktadır. Hükümet nüfusu 750 bini geçen 13 ili (Şanlıurfa, Hatay, Manisa, Balıkesir, Kahramanmaraş,Van, Aydın, Denizli, Muğla, Tekirdağ, Mardin, Trabzon, Malatya) daha büyükşehir yapmaya hazırlanıyor. Bunun yanı sıra tüm büyükşehirlerin sınırları da genişletilecek. Bu yapılırken, belde belediyeleri ve köyler kaldırılarak ilçelere mahalle olarak bağlanacak.

İl sınırları içindeki tüm yurttaşların büyükşehir için oy kullanması esasına dayanacak yeni model CHP aleyhine sonuçlar doğuracak, çünkü CHP’nin oyları geleneksel olarak kentlerde yüksek, kırsal alanda ise görece düşüktür. Kırsaldaki oylar da büyükşehirlere eklendiğinde bundan CHP zararlı çıkabilir.

2011 seçimlerindeki oy oranları üzerinden yapılan değerlendirmeye göre Antalya, Eskişehir ve Mersin’in kaybedildiğini, İzmir’in ise muhafaza edildiğini öngörüyoruz. Yeni kurulacak büyükşehirlerde ise Aydın, Muğla ve Tekirdağ’ı muhafaza edebilecek. Türkiye’de kapatılacak 1022 beldenin 190’ı ise CHP’ye ait.

Yeni sistemle il özel idarelerinin kaldırılması durumunda devlet yönetiminin federatif bir yapıya dönüştürülmesinin yol taşları döşenmiş olacaktır.

UTKU ÇAKIRÖZER / Cumhuriyet