TBMM’nin yetkileri ve performansı erimeye devam ediyor!

TBMM’nin yetkileri ve performansı erimeye devam ediyor!
12 Temmuz 2022 10:40

Cumhurbaşkanlığı sistemiyle beraber TBMM’nin yetkileri ve performansı erimeye devam ediyor. Son yasama yılında milletvekillerinden 33’ü hiçbir performans göstermezken sadece 35 kanun yürürlüğe girdi.

 

 

Birgün’den Hüseyin Şimşek’in haberine göre Yüksek enflasyon altında ezilen yurttaş açlık sınırına mahkûm eden iktidar, en çok çalışması gerektiği dönemde Meclis’i tartışmalı düzenlemelerle meşgul etti. Bir taraftan milletvekillerine yapılan zamla maaşları neredeyse iki katına çıkarken diğer taraftan AKP ve MHP ortaklığının yaşamın her alanına müdahale niteliğindeki düzenlemeleri için çalışan Meclis, etkin çalışma sözü verilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde, önceki dönemlerin gerisinde kaldı.

Yeni sisteme geçilmeden önce, parlamenter sistemin son yasama yılında 37 kanun teklifinin yasalaştığı Mecliste, 27’nci Dönem Beşinci Yasama Yılı’nda 35 kanun teklifi hayata geçti. Milletvekillerinin ellerinde kalan son denetleme mekanizması olan soru önergeleri, neredeyse yedide bir oranında cevaplanırken bazı milletvekillerinin bir yılda hiç kürsüye bile çıkmaması da bir başka dikkat çekici veri olarak öne çıktı.

TBMM 27’nci Dönem Beşinci Yasama Yılı, yeni döneme ertelenen düzenlemeler eşliğinde son buldu. Açlık sınırına mahkûm edilen vatandaşların aksine, son anda milletvekillerinin 60 bin TL’nin üzerinde maaş ve yolluk almasına olanak sağlayan düzenlemenin yasalaşmasının ardından tatile giren TBMM, çalışma takvimini çoğunlukla iktidar için harcadı. TBMM Başkanlığı’na, geçen yıl ekim ayında başlayan yasama yılı boyunca tamamına yakını muhalefet milletvekillerine ait, 789 kanun teklifi sunuldu. Buna karşın kanunlaşan teklif sayısı 35 ile sınırlı kaldı. Yedi teklif de Genel Kurul’da görüşülmeyi bekliyor.

 

 

TARTIŞMALI DÜZENLEMELER GEÇTİ

 

 

AKP ve MHP ittifakı, son dönemde çok sayıda kanunu uzun süren tartışmalar eşliğinde hayata geçirdi. Yargıda sözlü mülakatı kurumsallaştıran, ihale kanunlarından muaf özerk bir kuruluşun önünü açan, kıyılarda geniş özelleştirme ihtimalini ortaya çıkaran, seçimlerde ittifakların önemini azaltan ve barajı düşüren düzenlemeler, bu dönemde hayata geçirildi.

İktidarın ekim ayı başında Genel Kurul gündemine getirmesi beklenen tekliflerinden ilki, gazetecilere yeni hapis cezaları getirecek ve Saray’ın basın kuruluşları üzerindeki yetkilerini artıracak düzenleme olacak. Tekliflerden bir diğerinde ise Hazine arazilerinin özel kişi ve kuruluşlara peşkeş çekilmesine yol açabilecek düzenlemeler yer alıyor.

 

 

ÇOĞUNLUKLA DIŞARIYA ÇALIŞACAK

 

 

Aynı zamanda TBMM’de yasama yılı boyunca hayata geçen kanunların nitelikleri tartışma konusu da oldu. TBMM verilerine göre, Genel Kurul’da yasalaşan 35 kanunun beşi ile yeni döneme sevk edilen tekliflerin beşi, uluslararası anlaşmalardan oluşuyor. Ayrıca komisyonlarda bekletilen 28 uluslararası anlaşma daha bulunuyor.

İktidarın kanun yapma tekniklerine yönelik eleştirilerden bir diğeri, torba kanunlara yönelik oldu. İktidar partisi, hazırladığı bir kanun teklifine birden çok kanunda değişiklik talep edilen düzenlemeler ekleyerek çok sayıda tartışmalı değişikliğin aynı anda hayata geçmesine neden oluyor. TBMM verilerine göre bu şekilde son dönemde 19 kanun teklifi yasalaştı.

 

 

HİÇBİR ŞEY YAPMAYAN MİLLETVEKİLLERİ

 

 

Son düzenlemelerle maaş ve yollukları 60 bin TL’yi aşan milletvekillerinin Meclis performansı da her geçen gün düşüyor. Hiç zam almasalar bile bir yılda milyoner olmaya yaklaşacak 581 milletvekilinin 286’sı iktidar partisine ait. CHP’nin sandalye sayısı 134, HDP’nin 56, MHP’nin 47, İyi Parti’nin 37, TİP’in 4, DP’nin ve Memleket Partisi’nin iki ve BBP’nin, DEVA’nın, DBP’nin, Saadet’in, Yenilik Partisi’nin, Zafer Partisi’nin bir. Meclis’te yedi de bağımsız milletvekili bulunuyor. Bu milletvekillerinden 33’ü bir yasama yılı boyunca neredeyse hiç performans göstermedi. 33 milletvekili, TBMM Genel Kurulu ve komisyonlarda söz söylemedi, kanun teklifi hazırlamadı.

 

 

PERFORMANSLARI SINIFTA KALDI

 

 

AKP: Tuğrul Türkeş, Fatih Şahin, Fetani Battal, Feyzi Berdibek, Sena Nur Çelik, Ebubekir Bal, Husret Dinç, Hacı Bayram Türkoğlu, Canan Kalsın, Binali Yıldırım, Hakkı Köylü, Mehmet Ali Özkan, Cengiz Demirkaya, Mehmet Emin Şimşek, Osman Ören, İbrahim Halil Yıldız, Adnan Günnar, İlknur İnceöz, Ali İhsan Arslan, Barış Aydın, Ahmet Sami Ceylan, Harun Karacan, Aziz Babuşcu, Mehmet Özhaseki, Cemil Yaman, Kenan Sofuoğlu, Eşref Fakıbaba, Mehmet Altay

 

 

MHP: Semih Yalçın
CHP: Deniz Baykal
Yenilik Partisi: Öztürk Yılmaz
Bağımsız: Mensur Işık, Fatih Mehmet Şeker

 

DENETİM YOLLARI KAPALI

 

 

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişle birlikte, milletvekillerinin denetim yolları da tükendi. Gensoru ve sözlü soru olanakları kalmayan milletvekillerinin yalnızca yazılı soru önergesi hakları bulunuyor. Ancak bu hakkı kullanan milletvekilleri de çoğunlukla elleri boş ayrıldı. TBMM verilerine göre, son yasama yılında 7 bin 507 yazılı soru önergesi muhatabı tarafından yanıtlanmadığı gerekçesiyle geri döndü. Henüz yanıtlanmayı bekleyen önerge sayısı ise 2 bin 580. Son yasama yılında bin 305 soru önergesine yanıt verildi ancak bu yanıtların önemli bir bölümünde soruların muhatabının başka bir isim olduğu bildirildi.