Tarihi Minareler

Tarihi Minareler
28 Ağustos 2022 08:15

Minare sözlükte ışık saçan, ateş çıkan anlamına gelen Arapça’ daki menare kelimesinden gelmektedir. Bazı bölgelerde ise yine aynı anlamlara gelmekte olan mi’zene kelimesi de kullanılmaktadır. İlk yıllarda belirli bir şekle sokulmadan yapılan minareler farklı bölgelerde farklı biçimlerde yapılıyordu. Günümüzdeki beton ve mermer alaşımların yerine toprak, tahta ve taş kullanılarak inşa ediliyordu.

 

İslam’ın çeşitli dönemlerinde farklı özelliklere sahip olan minareler en olgun dönemlerine Osmanlı döneminde ulaşmıştır. Genellikle ahşap malzeme kullanılan bu dönemde Batı’dan da etkilenerek taş ve çok farklı madenler kullanılmıştır. Anadolu topraklarında yapılan önemli tarihi minareler ve özellikleri ise şunlardır:

Birgi Ulucamii’nin tuğladan yapılmış gövdesine firuze sırlı tuğlalar ile baklava ve zikzak modelleri yapılmıştır.

Milas Ahmet Gazi Camii’ nde yapılan minare camii dışında tepesine basamaklar ile çıkılabilen bir konumdadır.

Karaman’daki Emir Musa Paşa Medresesi minaresi renkli taşlardan oluşan örgüsü, yatay şekildeki yazı geçidi ve şerefenin altındaki mukarnas dolguları ile oldukça önemli bir yere sahiptir.

Maraş Ulucamii’nin minaresi silindir şeklinde olan gövdeden yükselir. Silmeden sonra çok köşeli biçime döner ve şerefe altında olan bölgede Memluk usulü renkli taştan yapılmış süslemeler ve mukarnaslar bulunur.

Süleymaniye Camii’nde camii avlusunun köşelerinde bulunan madenler dikey çubuklu ve diğer türdeşlerine göre oldukça incedir. Caminin yanında olanlar üçer, kısa olan diğer ikisi ise iki şerefelidir.

Ortaköy Camii, İstanbul’da bulunan minarelerin arasında şerefeleri altında akant yaprakları yalz ile boyanmış tek minaredir.

Nusretiye Camii’nde Barok ve Empire yöntemleri karışık olarak kullanılmıştır. Minarelerin pabuç kısımları soğan şeklinde yapılmıştır ve üstlerine çeşitli bitki motifleri işlenmiştir. Şerifeler ise dalgalı bir model şeklinde yapılmıştır.

Minare Bakımı

Minare bakımı, minarenin hasar aldığı yere veyahut erozyona uğradığı bölgeye göre değişen bakım prosedürü her bakımdan titizlik ile yapılmalıdır. Çünkü çoğu minarede el yapımı motifler kullanılmıştır ve bu motiflerin hasarlanması oldukça kolaydır.

Taş minarelerde işinin uzmanı minare tamircileri çeşitli alçı alaşımlarıyla sıvası dökülen yerleri sıvayarak ve kırılmış olan minare eklerinin yerine aslına uygun dizayn edilmiş malzemeler koyarak minare bakımını yaparlar. Ahşap minarelerde ise bozulan ahşapların değiştirilmesi ve sık sık kontrol edilmesi esastır.

Minare Tamiri

Oldukça zahmetli bir iş olan minare tamiri işinde uzman insanlar tarafından yapılmalıdır aksi taktirde yapıya kolaylıkla zarar verilebilir. Eskiyen parçaların değiştirilmesi, düşen veya rengi zamanla bozulan eklerin yerlerine orijinaline uygun malzemelerin koyulması tamir kapsamına girer.