Sözcü yazarı Deniz Zeyrek, iktidarın döviz korumalı TL mevduatı olarak duyurduğu yeni sistemin 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından “hata” olarak nitelediğini hatırlattığı yazısında, “Eğer tarih tekerrür ederse 80’lerde yaşayanlar nasıl 70’lerde yapılan yanlışın bedelini ödediyse, bizden sonraki nesiller de şimdi yapılan hatanın bedelini ödeyecek” dedi.

 

Fotoğraf:Reuters

 

Zeyrek iktidarın duyurduğu döviz korumalı TL mevduat planını değerlendirdiği bugünkü yazısında şunları kaydetti:

Özal, 16 Eylül 1989 günü bir basın toplantısı yapar. Özal’ın gündeminde Dövize Çevrilebilir Mevduat (DÇM) uygulamasının sonuçları vardır. 1970’den itibaren uygulanan yöntem Türkiye’ye hayli yüklü bir borç çıkarmıştır ve o borcun son taksiti 1 Eylül 1989 günü ödenmiştir. Özal, Başbakan olarak yaptığı 28. basın toplantısına şu sözlerle başlar:

‘İleride tarihçilerin bahsedeceği bu basın toplantısını yapmak ihtiyacını duydum. Eğer bu tecrübeden Türkiye’nin öğrendikleri unutulursa, aynı hatalar tekrar edilirse, Türkiye’nin tekrar büyük sorunlarla karşılaşması, karanlık ve üzüntü verici günlere dönmesi işten bile değildir.’

 

 

Özal, basın toplantısında DÇM ile yapılan en önemli hatayı şöyle izah eder:

 

 

‘Hata, kur farkının da Merkez Bankası tarafından üstlenilmesiydi. Maalesef Türkiye kur farklarını öderken çok zorlandı. Çünkü kur farkının herhangi bir karşılığı yoktu. Devlet Merkez Bankası kanalıyla bu karşılıkları finanse etmek zorunda kaldı. Merkez Bankası bu taksitleri ödemek için kur farkı kadar para basmak, yani emisyon yapmak zorunda kalıyordu.’

Özal, 1980’den 1989’a dek basılan 4 trilyon 341 milyarın 2 trilyon 178 milyarının DÇM ve Garantisiz Ticari Borçlar’ın ödenmesi için kullanıldığını da açıklamıştı. Özal’a göre, ANAP iktidarı DÇM için bu paraları ödemeseydi, ekstradan 9000 okul, 900 orta boy fabrika, 500 hastane, 4000 km. otoyol yapabilirdi. Bugünkü DKM uygulamasında döviz yükselirse kur farkı peşin peşin Merkez Bankası ile Hazine’ye yıkılmış zaten.

Yani Özal’ın ‘hata”’dediği açık açık yapılmış. Durum ortada. Eğer tarih tekerrür ederse 80’lerde yaşayanlar nasıl 70’lerde yapılan yanlışın bedelini ödediyse, bizden sonraki nesiller de şimdi yapılan hatanın bedelini ödeyecek.

 

 

Yazının tamamını okumak için tıklayın.