Öğretmenlik Meslek Kanunu Meclis’te!

Öğretmenlik Meslek Kanunu Meclis’te!
2 Ekim 2024 09:24

AKP’nin “kendi zihniyetinde öğretmen yaratma” projesi olan Öğretmenlik Meslek Kanunu teklifi bugün Meclis’te görüşülmeye devam edilecek. Öğretmenleri ayrıştıran teklife ise eğitimcilerin tepkisi sürüyor.

 

 

‘Öğretmenliğe darbe’ eleştirilerinin odağında olan ve Meclis’in kapanmasıyla yarım kalan 39 maddelik Öğretmenlik Meslek Kanunu (ÖMK) teklifi bugün görüşülmeye devam edecek. Birgün’den Deniz Güngör’ün haberine göre AKP’li vekillerin imzasıyla Meclis’e getirilen kanunun önceki dönemde ilk 22 maddesi kabul edilirken eğitimcilerin, hazırlanma aşamasında yalnızca iktidara yakınlığıyla bilinen Eğitim Bir-Sen’in görüşünün alınmasına ise tepkileri sürüyor. Eğitim meslek örgütleri, kanunun ilk sunulduğu andan itibaren başlattıkları mücadelelerini sürdürürken kanunun içeriği öğretmenlerin hali hazırda yaşadıkları sorunları derinleştirecek türden.

ÖMK’nin AKP’li vekillerce kabul edilen ilk maddesine göre, “öğretmenlerin seçilmeleri, yetiştirilmeleri, atanmaları, hakları, kariyer basamaklarında ilerlemeleri” ile Milli Eğitim Akademisi’nin kurulması, görevleri, teşkilat yapısı ve personeline ilişkin konular düzenleniyor. Eğitimcilerin “başarılı olurlarsa” sözleşmeli öğretmen olarak atanacakları Akademinin, eğitim fakültelerinin bypass edeceğine yönelik tartışmalar sürerken teklifle “uzman öğretmen, başöğretmen” ve “aday öğretmen” ayrışmasının da önü açılacak.

Eğitim meslek örgütleri ÖMK’ye karşı, bugün Ankara’da bulunan Milli Eğitim Bakanlığı önüne siyah çelenk bırakarak ardından Meclis’e yürüyecek.

 

 

MİLLİ EĞİTİM AKADEMİSİ

 
Ülkedeki eğitim fakültelerini “yetersiz” bulan Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), ÖMK ile Milli Eğitim Akademisi’ni kuracak. Söz konusu akademi ile eğitim fakültelerinden ya da Bakanlığın “uygun bulduğu” bölümlerden mezun olanların direkt göreve başlamasının önüne set çekilecek. Öğretmen adaylarının mesleklerine başlamaları akademide 2 yıl sürecek olan eğitime katılmaları gerekecek. Eğitimin sonunda kurulacak komisyonun değerlendirmesi sonucunda “başarılı” bulunan öğretmenler göreve başlayabilecek. Milli Eğitim Akademisi’nden mezun olanlar öğretmen olarak değil, “aday öğretmen” olarak 3 yıl ücretli çalıştırılacak ve 3 yılın sonunda “uygun bulunanlar” kadroya alınabilecek. Eğitimcilere ise akademide eğitim aldığı süre boyunca 22 bin TL ödenecek.

 

KARİYER BASAMAKLARI

 
Öğretmenleri her defasında “kadrolu”, “ücretli”, “sözleşmeli” ve “özel sektör öğretmeni” olarak sınıflandıran Bakanlık kanun teklifi ile bu hiyerarşiyi derinleştirmeye devam ediyor. Teklifin sunulduğu ilk andan bu yana eğitim istihdamında ayrımcılığa yol açacağı için tartışılan “öğretmenlik kariyer basamakları” uygulaması ile meslek “öğretmen-uzman öğretmen” ve “başöğretmen” olmak üzere üçe bölündü. Milli Eğitim Akademisi’nden mezun olan öğretmenlerin ise “aday öğretmen” kabul edildiği bu sistemle ayrışma dörde yükseliyor. Kıdeme değil sınavla alınan “uzman” ve “başöğretmen” unvanlarıyla eğitimcilerin özlük hakları da ayrıştırılmış oldu.

 

 

‘MAKBUL OLMAYANI’ ELEME

 
ÖMK teklifi ile getirilen sorunlar bunlarla da sınırlı kalmadı. Teklifin en kapsamlı maddelerinden biri olan ve beraberinde disiplin cezası ile cezaları gerektiren eylemleri belirleyen 12’nci madde ilk görüşmelerde hızlıca kabul edildi. Bu madde ile Bakanlıkça “makbul” görülmeyen eğitimcilerin meslekten uzaklaştırılmasına zemin hazırlandı. Maddenin 13’üncü fıkrasındaki, “yüz kızartıcı ve utanç verici fiil ve davranışlarda bulunmak” eyleminin ucu ise açık bırakıldı.

Taslakta, akademideki öğretmene maaş, sigorta, özel ders yönlendirmesi yapan öğretmene ceza, eğitimde şiddete yarı oranda artırılmış ceza yer alıyor. Taslağın, öğretmenlerin meslekten atılmasını gerektiren durumları düzenleyen 25’inci maddesindeki, “müstehcenlik” ayrıntısı ise şu şekilde: “Hayasızca hareketler, müstehcenlik, fuhuş suçları ile cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan mahkûm olanların öğretmenliği sona erer.”

Maddede yer verilen “müstehcenlik” kelimesinin ucunun açık bırakılması ise “Öğretmenler sosyal yaşamlarında da baskı altına alınacak” eleştirisine neden oldu.

 

 

GÜVENCESİZ MODEL

 
Ülkede öğretmenliği parçalara bölen Bakanlığın sözleşmeli öğretmenlik projesi de teklifle birlikte yeniden düzenlendi. Eğitim meslek örgütleri tarafından sık sık eleştirilen bu uygulamaya ilişkin teklifin 15’inci maddesiyle sözleşmeli öğretmenlik kanunla sabitlendi.

 

 

GÜVENLİK SORUŞTURMASI

 
Taslakla birlikte öğretmen adaylarına Milli Eğitim Akademisi öncesinde güvelik soruşturması ve arşiv taraması yapılacak. Taslağa göre; “Yasadışı örgüt ve oluşumların siyasi ve ideolojik görüşleri doğrultusunda propaganda yapmak, eylem düzenlemek, düzenlenmiş eylemlere etkin biçimde katılmak; bu örgüt ve oluşumlara üye olmak, üye kaydetmek, bağışta bulunmak, para toplamak veya kişileri bağışta bulunmaya zorlamak” akademiden çıkarılmayı gerektiren davranışlar arasında yer alacak.