Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, muhalefetin hem parlamento seçimini, hem de cumhurbaşkanlığını kazanacağını belirterek, “Cumhurbaşkanlığı seçimini birinci turda alırız” tahmininde bulundu.

 

 

Ayşe Sayın / BBC Türkçe

 

İktidar kanadından 6’lı masaya gelen eleştirileri de değerlendiren Kılıçdaroğlu, “Bütün vidaları gevşemiş devlet yapısını yeniden inşa etmek istiyoruz” dedi.

İktidarın Suriye ile ilişkileri normalleştirme girişimlerini de değerlendiren Kılıçdaroğlu, geç de olsa olumlu bir adım olduğunu belirterek, “Bir barışma ikliminin yaratılması güzel ama kavgayı yaratanların topluma hesap vermesi lazım, toplumdan çıkıp özür dilemesi lazım” görüşünü dile getirdi.

 

 

Hafta sonunda (Pazar günü) 6’lı masanın toplantısı var. Masadan ne bekleyelim, adaylık meselesi, diğer meselelerle ilgili… Artık klasikleşti ama adaylık konusu dahil, nasıl bir yol haritası olur?

Her ay bir liderin konukseverliği içinde buluşuyoruz, oturuyoruz, konuşuyoruz gündem önceden belirleniyor. O gündemi bize bildiriyorlar. Şu ana kadar bize bir gündem gelmedi ama Temel (Karamollaoğlu) bey geldi, bazı düşüncelerini aktardı, diğer liderlere de gitti, yani önce bir ön görüşme yapılıyor.

Sanıyorum bugün, yarın gündem de ortaya çıkar. Yani sonuçta Türkiye’nin bu kadar sorunu var derdi var. Bizim kamuoyuna yaptığımız her açıklama, bir anlamda bizim ittifakı bir araya getiren düşünceler bütünlüğünü oluşturuyor. Yani güçlendirilmiş parlamenter sistemden söz ediyoruz. Bir toparlanma sürecini ya da hasar tespit komisyonu gibi, bir toparlanma sürecinin başlangıcında neleri yapacağımızı anlatıyoruz. Bir şekli ile bir program da açıklamış oluyoruz aslında. Her aşamada biraz daha ilerliyoruz biraz daha iyi bir noktaya taşıyoruz birlikteliğimizi. Önümüzdeki liderler toplantısında da gündem gelecek, o çerçevede tekrar biz kendi düşüncelerimizi, diğer liderler kendi düşüncelerini masada dillendirecekler.

 

 

6’lı masanın toplantısı önce Temel Bey’in bir açıklaması oldu. Seçim kanunundaki değişikliği kast ederek 6’lı masanın eski öneminin kalmadığını söyledi. Bu sözleri nasıl değerlendiriyorsunuz?

Temel Bey’in orada kast ettiği şey şu. Eski seçim yasasına göre, artık oylar bir partinin hanesine yazılıyordu. Sonra değiştirdiler bunu ve artık oylar bir partinin hanesine yazılmıyor.

Eskiden ittifak ve artık oyların getirdiği artı vardı ve ittifakın işine yarardı. Sadece bizim Millet İttifakı için değil Cumhur İttifakı için de bu olurdu. Yurtdışı oyları da eklenince, bizim kaybettiğimiz milletvekillikleri var, onların da var. Seçim kanunu değiştirilince artık oylar kalmadı. Temel Bey ona vurgu yapmak istiyor. Yoksa 6’lı masanın ne kadar önemli olduğunu Temel Bey de biliyor.

 

 

6’lı masa bildirileri: Hükümet program taslağı da ortaya çıkıyor
DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan bir ön koalisyon mutabakatına işaret etmişti. Temel Karamollaoğlu da koalisyonların seçimden sonra olacağını söyledi. Bir ön koalisyon mutabakatına siz nasıl bakıyorsunuz?

Koalisyon ancak seçimden sonra olabilir. Ama bugünden bizim yayınladığımız her bildiri aslında ittifakın bir anlamda ‘seçim beyannamesi’ gibi bir şey. Altı genel başkanın imzaladığı bildiriler seçim beyannamesi. Aynı zamanda bu ittifakın kendi içindeki tutarlılığını, vaatlerini gösteren, iktidara geldiği zaman neleri yapacağını kamuoyuna açıklayan belgeler bunlar.

Bunları alt alta yazıp topladığınızda gayet güzel, Türkiye için önü açık bir program, hükümet programı taslağı da ortaya çıkıyor. Her görüşmenin böyle bir yararı var. Bir görüşmede diyelim ki ağırlıklı olarak ekonomiyi, bir başka görüşmede bürokrasiyi, bir başka görüşmede parlamentodaki yapılanmayı, bir başka görüşmede anayasada ve Meclis iç tüzüğünde yapılması gereken değişiklikleri almışsanız, hepsini bir araya getirdiğinizde bir mantık bütünlüğü, uygulama bütünlüğü ortaya çıkıyor. Altı lider bunu onayladığı zaman bu altı liderin programı haline dönüşmüş oluyor. Bu bize daha sonraki aşamalarda dil birliği de sağlamış olacak. Hepimiz aynı şeyi savunan liderler olacağız. Ben de aynı şeyi söyleyeceğim, Temel Bey de Meral Hanım da Davutoğlu da Babacan da Gültekin Bey de hepsini dillendirecek.

 
“Bütün vidaları gevşemiş devlet yapısını yeniden inşa etmek istiyoruz”
İktidar kanadından 6’lı masaya yöneltilen eleştirilerden biri , “ekonomide Babacan başka bir şey söylüyor, CHP başka bir şey söylüyor, Kürt konusunda Akşener başka bir şey söylüyor.” Bir dağınıklık ve güven veremediğiniz yönünde eleştiri var. Bu yorumları nasıl değerlendiriyorsunuz?

6’lı masaya yönelik Cumhur İttifakı’ndan gelen eleştiriler… Bizim açıklamalarımızı okusunlar, okumadan konuşuyorlar. Eski alışkanlıklar üzerine inşa etmişler siyasi alışkanlıklarını. Burada da iyi okumadıkları anlaşılıyor.

Keşke bizim Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme Geçiş metnimizi okuyabilseler. Keşke ondan sonra genel başkan yardımcılarımızın, seçim güvenliği için yaptıkları çalışmaları dinleyebilseler, okuyabilseler. Hepsinde bir bütünlük var.

Bütün vidaları gevşemiş bir devlet yapısını yeniden inşa etmek istiyoruz. Bir kurumsal inşadan söz ediyoruz. Yeni kurumların oluşturulmasını istiyoruz. Bizim birlikteliğimiz sıradan değil, onlar hâlâ bunun farkına varmış değil. Çarklarını bozdukları Türkiye’yi ne hale getirdiklerinin farkında bile değiller. Çünkü onlar başka şey düşünüyorlar. Halkı düşünmüyorlar. İktidar sahiplerinin şu an tek düşündükleri şey kendi gelecekleri ve paraları. Biz ülkeyi düşünüyoruz.

Ülkenin yeniden inşası gerekiyor. Üniversiteleriyle, bağımsız kurumlarıyla, eğitim sistemiyle, dış politikasıyla bozulan ve bugüne kadar hep Türkiye aleyhine sonuç veren ve Türkiye’nin büyük zararlar gördüğü bir anlayışı tümüyle değiştirmek istiyoruz. Dolayısıyla onlar bizi anlayamazlar. Anlamaları için düşünmeleri lazım.

Onların düşünmeye ihtiyaçları yok çünkü bir kişi düşünüyor. Akıllarını kiraya verenler siyaset yapamazlar. Onlar akıllarını kiraya vermiş vaziyetteler. İstanbul’da yangın oluyor, “Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatı üzerine yangını söndürdük”. Talimat gelmese ormanlar yanacak ve bunlar seyredecekler. Düşünebiliyor musunuz? Aklın kiraya verildiği sürecin hangi aşamaya geldiğini görüyor musunuz? Bu aşamaya gelmiş durumda.

 

 

“Cumhurbaşkanlığını birinci turda alırız”
6’lı masanın adayı henüz belli değil, tahmininizi sorayım. Adayınız kazanabilir mi, seçim ikinci tura kalır mı? Parlamento aritmetiği nasıl oluşur?

Parlemento aritmetiği lehimize sonuçlanır. Tablo giderek kendisini gösteriyor. Cumhuriyet Halk Partisi, AK Parti’nin önünde gidiyor. Önümüzdeki süreç içerisinde bu biraz daha hızlanarak devam edecek. Parlementoda da Millet İttifakı olarak çoğunluğu alacağız. Amacımız, onu da altı lider bir arada belirleyeceğiz, belli bir zaman dilimi içerisinde Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi ayağa kaldırmak ve bozulan çarkları işler hale getirmek.

 

 

Cumhurbaşkanlığı seçimi tahmininiz?

Cumhurbaşkanlığını birinci turda alırız.

 

 

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem metnini oluşturdunuz. Geçiş sürecinde, cumhurbaşkanının yetkileri ne olacak, yardımcıları olacak mı olmayacak mı? Bunlar 6’lı masada konuşuluyor mu?

Henüz konuşulmadı ama konuşulacak.. Bununla ilgili altı parti de kendi içerisinde çalışıyor. Belli bir olgunluğa eriştikten sonra liderler ‘Biz hazırız artık’ diyecek. ‘Bunu konuşabiliriz’ dediklerinde masaya getireceğiz ve konuşacağız.

 

 

Sizin bu konudaki hazırlıklarınız neler?

Biz de kendi içimizde şu anda görüşüyoruz, tartışıyoruz. Sadece milletvekilleri olarak değil, dışarıdan akademik çevrelerden de destek alıyoruz. Geçiş süreci nasıl olmalı, bu süreç içerisinde neler yapmalıyız, önceliklerimiz neler olmalı? İlk yayınlayacağımız kararnameler ne olmalı? Altı parti bir arada tekrar bir arada çalışacağız. Altı partinin öncelikleri ne olmalı diye biz böyle düşünüyoruz. Büyük ihtimalle diğer partiler de böyle düşünüyorlar. Onlar da bir çalışma yapıyorlar. Çalışmanın olgunlaşmasını bekliyoruz. Olgunlaştıktan sonra bir araya geleceğiz ve kamuoyuyla paylaşacağız.

 

 

“Adayın ilk ne yapacağını 6’lı masa belirleyecek”

 

6’lı masa bir aday çıkardı ve seçim hattına girildi diyelim. Altılı masanın adayı ilk olarak ne yapacak?

 

 

6’lı masanın adayının ilk olarak ne yapacağını 6’lı masanın liderleri belirleyecek. Bunu samimi olarak söylüyorum. Benim samimi düşüncem, bugün burada sizle neyi konuşuyorsam altı liderle de aynı şeyi konuşmam gerekiyor. Burada farklı orada farklı konuşursak bu bugüne kadar inşa ettiğimiz güveni tuzla buz eder.Buna benim hakkım yok. Hiç kimsenin hakkı yok. Dolayısıyla otururuz. Farklı görüşler elbette olur. Nitekim Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de genel başkan yardımcıları oturdular, uzun uzun tartıştılar belli bir noktaya geldiler. Bizim ‘böyle olsun’ dediğimize onlar ‘hayır, böyle değil, böyle olursa daha iyi olur’ dediler. Baktık öyle olursa daha iyi olur ve dolayısıyla çözüldü. İyi niyetle yola çıktığınızda sonuç alıyorsunuz.

 

 

Bugüne kadar bazı konularda ortak metinler yayınladınız. Şimdi bu toplantıda da göç ile ilgili bir süredir çalışma var. DEVA Partisi , Gelecek Partisi rapor açıkladı, bugün de sizin değerlendirmeleriniz oldu. Bu konuda ortak bir zeminde buluşabilecek misiniz?

 

 

Ben buluşabileceğimiz kanısındayım. Zaten bir ortak çalışma yapıldı, bir grup kuruldu, bu grup ön raporunu hazırladı, o raporlar genel başkanlara sunuldu, genel başkanların onayı alındı. Şimdi liderler oturacaklar, konuşacaklar. Çok büyük bir sorun çıkacağını sanmıyorum. Daha doğrusu ciddi bir görüş farklılığı çıkacağını sanmıyorum. Çünkü liderler, Türkiye’ye gelen sığınmacı olarak Suriyelilerin kendi ülkelerine dönmelerini istiyorlar. Burada bir tereddüt yok zaten. Dönme koşullarının oluşturulması lazım. İnsani olarak, insani boyutunu düşünerek, yani ırkçılık temelinde değil, tam tersi kendi ülkelerinde huzur içinde yaşayabilecekleri bir atmosferin yaratılması lazım.

O konuda bizim dört aşamalı bir planımız var. Biz Suriyelileri göndereceğiz ama muhatabımızın Suriye’nin meşru hükümeti olması lazım. Meşru hükümet ile karşılıklı büyükelçiliklerin açılması, görüşmelerin yapılması, buradan gidenlerin can ve mal güvenliğinin sağlanması ve teminat altına alınması, artı onlara orada bizim iş adamlarının fabrikalar kurarak istihdam yaratmaları gibi. Buna benzer uygulamalar, bunlar dillendirilir. Kamuoyunun da bizim yaptığımız bu açıklamalara çok büyük bir tepki göstermediğini de biliyoruz, yani herkes makul görüyor bunu bunları.

Sadece şöyle bir düşünce zaman zaman geldi “biz neden onların evini, yolunu, okulunu yapalım?” diye. Biz yapmıyoruz aslında Avrupa Birliği’nden aldığımız fonlarla ve bizim müteahhitler onları yapacaklar. Bu konuda Batı’nın da sorumluluğu var çünkü. Batı buradan oraya göçün yani Avrupa’ya göçün kesilmesini istiyorsa bize bu desteği vermek zorunda. Bu desteği verir. Onların istediği şu benim gördüğüm kadarıyla yaptığım görüşmelerde “biz kaynak aktarırız ama bu kaynağı gerçekten amacına uygun kullandınız mı kullanmadınız mı?” Belli zaman dilimleri içinde onlara bu bilgilerin verilmesi lazım. “Şu kadar parayı şuraya harcadım”, onlar da arzu ederlerse gelip denetleyebilirler. Yani şeffaf, saydam bir uygulama istiyorlar ise biz de onu sağlayacağız.