Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda öldürülen Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı hakkında Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuruyu yanıtlayan Adalet Bakanlığı, “Dava dosyası, uluslararası teamül hukuku ve karşılıklılık ilkesi temelinde gönderildi” görüşünü verdi. Kaşıkçı’yla ilgili soruşturma ve yargılama sürecinde görev alan iki yargı mensubundan, soruşturmayı yürüten Savcı Hasan Yılmaz, dosyanın kapatılmasına onay veren Adalet Bakan Yardımcısı olurken; dönemin İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan ise, AYM’ ye yapılan başvuruyu görüşecek heyette AYM Üyesi olacak. Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz’in avukatı Gökmen Başpınar, “ilk soruşturmayı yürüten kişinin, nihai kararı verecek mahkemede bulunmaması gerekir” dedi.

 

Fotoğraf: Reuters

 

İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda 2018’de yaşanan cinayetle ilgili başlatılan yargılama süreci yeni boyut kazandı. T24’te yer alan habere göre İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca cinayetle ilgili hazırlanan ve Suudi Arabistan uyruklu 26 şüphelinin yargılandığı dava devam ederken, İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi 31 Aralık 2021’de davanın durdurulması ve dosyanın Suudi Arabistan’a devrine karar verdi.

Aynı dönemde cinayet şüphelilerinin tamamının Suudi Arabistan uyruklu olması nedeniyle Türkiye, Riyad yönetimine adli yardımlaşma talebini iletti. Ancak Suudi Arabistan makamları, şüphelilerin bir bölümünün ülkede yargılandığı gerekçesiyle talepleri geri çevirdi.

İki ülke arasında adli yardımlaşma anlaşmaması olmaması nedeniyle yargılamanın Türkiye’deki süreci “dava dosyasının devri” ile noktalandı.

Bunun üzerine Kaşıkçı’nın nişanlısı yeni bir süreci başlatan başvuruları yaptı. Önce, Cengiz’in avukatı Gökmen Başpınar tarafından üst mahkemeye yapılan itiraz reddedildi. Ardından dosya, kanun yararına bozma istemiyle Adalet Bakanlığı’na gönderildi.

Ancak, bakanlıkta yapılan incelemede, Cengiz’in avukatının istemi reddedildi. Adalet Bakan Yardımcısı Hasan Yılmaz imzasıyla Mayıs 2022’de İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilen yazıda, kanun yararına bozma yoluna gidilmediği belirtildi.

Cengiz ve avukatı, son olarak süreci Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı. Anayasa Mahkemesi, 18 Ocak 2023’te Adalet Bakanlığı’na gönderdiği yazıyla Kaşıkçı cinayetinin süreciyle ilgili bilgi talebinde bulundu.

 
Başkan’ın şerhi yok!

 
Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı, 14 Şubat 2023 tarihli yazıyla süreç hakkında detaylı bilgileri Anayasa Mahkemesi’ne gönderdi. Daire Başkanı Hacı Ali Açıkgül imzasıyla gönderilen 12 sayfalık yazıda, Kaşıkçı’nın İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’na girmesinin ardından bir daha haber alınamamasıyla başlayan süreç anlatıldı.

Aynı yazıda, İstanbul’da devam eden mahkeme süreci çerçevesinde İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yürütülen yargılama ile sonrasında verilen yargılamanın durdurulması ve dosyanın devri kararının yanı sıra söz konusu karara yapılan itirazın değerlendirilediği İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararına yer verildi. Ancak, kamuoyu gündemine geldiğinde tartışma yaratan ve 12. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Nimet Demir’in “şerhi”ne yazıda yer verilmemesi dikkati çekti.

 

 

“Bağımsız yargılama yapıldı”

 
Adalet Bakanlığı, soruşturma ve yargılama sürecinin “bağımsız” biçimde gerçekleştirildiğini açıkladığı yazısında şu görüşe yer verdi:

 
“Söz konusu mevzuat ve içtihatlarla uyumlu olarak somut başvuruda, soruşturma ve yargılama makamları olayı öğrendiği ilk andan itibaren bütün delilleri toplamış ve muhafaza altına almışlardır. Soruşturmalar, Cumhuriyet Savcısı’nın gözetim ve denetimi altında bağımsız olarak yürütülmüştür. Başvurucu, müşteki ve müdahil olarak soruşturma ve kovuşturma sürecine en başından itibaren katılım sağlamış, savcılık ve yerel mahkemeler önünde iddialarını dile getirebilmiş ve kanun yollarından faydalanabilmiştir. Böylelikle başvurucu, usuli güvencelerden yararlanarak yargılama süreçlerini etkin katılım sağlayabilmiştir.”