İlk çeyrek karnesine yönelik beklentiler zayıf!

İlk çeyrek karnesine yönelik beklentiler zayıf!
30 Mayıs 2023 11:26

Seçimleri takip eden hafta içinde ülke ekonomisinin ilk çeyreğine ilişkin karnesi yayımlanacak. 50 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği deprem felaketini de içinde barındıran birinci çeyrek büyüme rakamlarına ilişkin çeşitli öngörüler yapılıyor.

 

 

Bunlardan biri de Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’ne (BETAM) ait. BETAM, Prof. Dr. Ozan Bakış ve Araştırma Görevlisi Hamza Mutluay tarafından hazırlanan “Depremin Birinci Çeyrek Büyümesine Etkisi” başlıklı “Ekonomik Büyüme ve Tahminler: Mayıs 2023” notunu yayımladı.

Birgün’de yer alan habere göre raporda, kesinleşen şubat, mart ve kısmen açıklanan nisan ayı GSYH öncü göstergeleri ile yapılan hesaplamalara göre Türkiye ekonomisinin bu yılın birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 1,9 oranında büyüyeceği tahmin edildi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle yapılan hesaplamalarla ise birinci çeyrekte bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 1 artacağı öngörüldü.

Reuters’in 15 kurumla yaptığı ankette ise ilk çeyreğe için büyüme beklentileri yüzde 1,2 ila yüzde 5,5 bandında yer alıyor. Yıllık büyüme sorusuna cevap veren 19 ekonomistin tahminlerinin medyanına göre Türkiye ekonomisi yüzde 2,8 büyüme kaydedecek. Tahminler yüzde 2,1 ile yüzde 4 arasında bulunuyor. Sanayi üretim endeksi deprem sonrası bölgede gerçekleşen yıkımın ve diğer illere yaşanan göçün ardından şubat ve mart aylarında sırasıyla yıllık yüzde 8,2 ve yüzde 0,1 daraldı. IMF de Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nun Nisan 2023 sayısında Türkiye’nin 2023 büyümesi yüzde 2,7, 2024 büyümesi de yüzde 3,6 olarak tahmin edildi. IMF Ekim ayı Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nda 2023 ve 2024’te Türkiye’nin yüzde 3 büyüyeceğini öngörmüştü. TÜİK, ilk çeyreğe ilişkin GSYH verilerini 31 Mayıs’ta açıklayacak.

 

 

Bölüşüm ilişkilerinde en vahim tablo

 

 

Türkiye ekonomisi 2022 ilk çeyrekte yüzde 7,6, yılın tamamında ise yüzde 5,6’lık bir artış göstermişti. 2022 yılına ait büyüme verileri bölüşümde 21’inci yüzyılın en kötü tablosunu da ortaya koymuştu. GSYH’den işgücü ödemelerinin payında vahim düşüş yaşanırken sermayenin payı arttı. TÜİK’e göre 2022’de yıllık işgücü ödemelerinin payı yüzde 26,5’e geriledi. 2021 yılında bu pay yüzde 30,1 idi. Böylece sadece son bir yılda işgücü ödemelerinin payında 3,6 puanlık bir azalma yaşandı. Biraz daha geriye gidildiğinde asıl kırılmanın 2016 sonrasında başladığı görüldü. 2016’da yüzde 36,3’e yükselen işgücü ödemelerinin payı 6 yılda yaklaşık 10 puan gerilemiş oldu. 2016’da yüzde 47,5 olan sermaye payı ise 2022’de yüzde 54,5’e yükseldi. Emeğin kaybettiği ise sermayeye gitti.