Gelişmiş modern toplumlar kalkınma planlarını hazırlarken tüm sektörler için en az ileriye doğru uzanan yılları dikkate alarak 10 ile 50 yıl arasında değişen projeksiyonlar yaparak güçlü bir öngörü ortaya koymak anlamında MASTER planlar hazırlayıp, bu planlara bağlı olarak karlı fikirler üretip projelere dönüştürerek kalkınma hedefleri oluşturulur.

 

 

Cemil BOZBAŞ

 

 

Bu planlamaları yerelden başlayıp bölge ve ülke geneli daha sonrada dünya ölçeğinde ki kriterlere endeksli hale getirirler.

 

 

Zira günümüzde üretilen tüm stratejik ürünler bölgesel ve özel olmaktan çıkıp dünya ürünü olma hedefine. doğru hızla gitmektedir. Eğer bu risk taşımayan bir gıda ürünü ise stratejik önemi daha da artmaktadır. Hem dünya ürünü olup , hem de stratejik konuma gelme teknolojik bilgi ile evrensel ekonominin iletişim kurması ile yakından ilgilidir.

 

 

İste bu açıdan dünyada stratejik ürün üretip pazarlamada öncü olan devletler ve holdingler küreselleşme söylemleri ile üretim yerine tüketim toplumu yaratma çabalarını hızlandırmışlardır.

 

 

Bu anlamda milli ve stratejik bir ürün olan fındığın başına gelenlerde bundan başka bir şey değildir.

 

Çünkü küresel rekabette ön plana çıkarak vizyon oluşturma eylemlerini sürdüren holdingler ünlü bilim adamlarını, etkin gazeteleri, televizyonları, internet sistemleri ve benzeri tüm iletişim mekanizmalarını yetenekli gıda ajanlarını en güçlü bir tarzda kullanarak hem toplulukları ve hem de karar verici mekanizmaları kendi propaganda mecralarda çekip istedikleri kanun , kanun, tüzük ve yönetmenleri çıkartarak sömürü mekanizmalarını devam ettirmektedirler.

 

 

Onun içindir ki TÜRKİYE dünya fındığının 0/075 ine sahip iken pazarlamada ciddi sıkıntılar çekmesi ve üreticisine yeterli parayı vermemesi bu sıkıntılardan kaynaklanmaktadır.

 

 

Türkiye fındığın sadece AB, EFTA(İsviçre, norveç) ülkeleri ve diğer ülkeler olmak üzere pazarlarken pazar alanının dar tutulması fiyatın yükselmesini önlemeye yönelik emperyalist bir sorundur,

 
ONUN İÇİN,

 
1- Fındık fiyatı rekolte göre değil maliyet analizine göre belirlenmi,
2- Rekolte yüksek düğün taktirde fiyatın maliyet analizinin altına düşmemesi için aradaki farkı devlet sübvanse etmeli,
3- Üretici örgütlenerek iç ve dış alıcılar karşısında değer fiyattan ürününü satmak için denge unsurunu kendi oluşturmalı,
4- Zaman faydasına yararlanmak için üretici örgütleri muhakkak lisanslı depo Ulukışla sistemine geçmeli,
5- Üretici örgütleri kendi ürünlerini pazarlamak için güçlüobi faaliyetleri yürütmeyi,
6- Organik fındık üretimi yaygınlaştırılması,
7- Üretici gelirini artırmak için fındığın yanında ürün çeşiiliğini artırmayı
8- Fındıkta iyi tarım uygulamalarına( Kaliteli yani standardizasyon yüksek fındık üretimi) geçişin özendirilmesi,
9- Örgütlenmeye eğitime özellikle önem verilmeli,
10- Verilen destek toprağa değil ürüne verilmeli,
11- İhracatta sınırlı ülkeler yetinmeyen yeni yeni pazarlar aranmalı,
12- Yaşlı fındık bahçeleri gencleştirilmeli ve çeşit içi klon seleksiyon yapılmalı,
13- Fındık borsası muhakkak türkiyede kurulmalı,
14- İyi bir fındık üretim planlaması için fındık MASTER planı hazırlanmalı,
15- FİSKOBİRLİK yeniden yapılandırılması eğer bu sağlanamıyorsa benzer yapıda bir örgütlenme hayata geçirilmeli,
16- Rekolte tespitinde yaşanan spekülasyonlara son vermek için üç aşamalı( filiz, nohut büyüklüğü, hayata bir hafta kala) olarak yapılmalı.

 

 
SONUÇ: Fındık için 2021 fiyatının belirlenmesi muhakkak maliyet analizi yapılarak birleşmiş ve geçmiş yıllarda olduğu gibi fiyatı düşük tutmak anlamında sınırlı kriterler yerine somut ve çok seçenekli olan ve DPT (Devlet Planlama Teşkilatı)’nın  birlediği esaslar çerçevesinde birim fiyatlar kullanılarak bir kilogram fiyatı tespit edilmelidir. Bu bağlamda (Gübreleme, İlaçlama, Çapalama Budama, OT temizliği, Hasat, kurutma, Patoz, Pazarlama vb.) girdiler detaylandırılmalı ve fiyat belirlenmelidir. Tüm bu veriler ciddi ciddi hesaplanmış olup, 2021 yılı için bir kilo kuru fındık fiyatının 35.00 TL. olması gerektiği sonucuna varılmıştır