AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında MEB bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan pay yüzde 17,18 iken 2023 yılında yüzde 9,17’ye geriledi. Maarif Vakfı gibi vakıf ve derneklere 4,1 milyar TL aktarılması öngörüldü.

 

 

Birgün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre eğitime 2023 yılı için ayrılan bütçe, eğitimin güncel gereksinimlerini karşılamanın çok uzağında kaldı. MEB, YÖK, üniversiteler, ÖSYM ve KYK yurtları için 2023 yılında toplam 649 milyar 800 milyon TL bütçe öngörülürken, eğitim için ayrılması planlanan bütçenin merkezi yönetim bütçesine oranı ise yalnızca yüzde 14,5 oldu.

Toplam 649,8 milyar TL olarak öngörülen eğitim bütçesi toplamından MEB’in payına ise 435,3 milyar TL düştü. MEB bütçesinin yüzde 68’inin personel gideri için harcanması planlanırken 2023 yılında eğitim yatırımları için ayrılması planlanan pay ise yalnızca 39,9 milyar TL ile ifade edildi.

 

 

EĞİTİM BÜTÇESİ ERİYOR

 

 

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay’ın, “2023 Eğitim Bütçesi” isimli çalışması da eğitim için ayrılması planlanan bütçenin yetersizliğini bir kez daha gözler önüne serdi. Çalışmada, eğitim bütçesinin 2016 yılından bugüne GSYH ve merkezi yönetim bütçesi içinde eridiği kaydedilerek, “2016 yılında eğitim bütçesinin GSYH içerisindeki payı yüzde 4,21 iken 2023 yılında bu oran yüzde 3,48 olmuştur. 2016 yılında merkezi yönetim bütçesinden eğitime yüzde 19,24 oranında pay ayrılırken bu oran 2023’te yüzde 14,53’e gerilemiştir. Eğitime ayrılan pay 4+4+4 eğitim modeli öncesinin gerisinde kalmıştır” denildi.

 

 

VERİLER İÇ KARARTICI

 

 

Çalışmada yer alan ve eğitim için öngörülen bütçenin yetersizliğini ortaya koyan değerlendirmeler şöyle sıralandı:

•Merkezi bütçe yatırım ödeneğinden AKP’nin iktidarı öncesi MEB yatırımlarına 2002 yılında ayrılan pay yüzde 22,34 iken bu oran 2023 yılında yüzde 12,65 olarak gerçekleşti.

•2023 MEB bütçesinden kar amacı gütmeyen çeşitli vakıf ve derneklere 4,1 milyar TL kaynak ayrıldı.

•Yükseköğretim düzeyinde KYK’ye bağlı 800 yurt ve 825 bin yatak kapasitesi bulunurken yurt ihtiyacı olan 4 milyona yakın öğrencinin sadece yüzde 20,6’sına yurt sağlanabildi.

•2021-2022 eğitim öğretim döneminde genel ortaöğretimdeki öğrencilerin sadece yüzde 19,66’sı bilimsel, kültürel, sanatsal ve sportif en az bir faaliyete katıldı.

 

 

KAYGIYLA İZLENİYOR

 

 

Çalışmada, eğitim alanındaki tartışmaların merkezine yerleşen Öğretmenlik Meslek Kanunu’na yönelik değerlendirmelere de yer verildi. MEB’in kanuna yönelik çalışmalarının eğitimciler tarafından kaygıyla izlendiğini belirten çalışmada, şunlar kaydedildi:

“Öğretmenlik mesleği ile ilgili tüm hususlar bu kanunda düzenlenmesi gerekirken sadece ilk atamalar ve kariyer basamakları düzenlenmiştir. Kanun 13 maddeden oluşmaktadır. 1995 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan taslak ise 150 maddeden oluşmaktaydı. Bu nedenle yürürlükte olan 7354 Sayılı Kanun’un kapsam açısından meslek kanunu olma özelliği bulunmamaktadır. Eğitim emekçileri siyasi iktidarın ve MEB’in yanlış uygulama ve tutumlarını sorgulayarak uygulamalara sık sık itiraz etmekte, sendikaları aracılığıyla da hakkını aramaktadır. Ekonomik krizin derinleştiği bu dönemde eğitim emekçilerinin ekonomik ve özlük hak kazanımlarının kariyer basamaklarına ve sınavlara endekslenmesi asla kabul edilebilecek bir uygulama değildir. Tüm eğitim emekçileri için hiçbir ayrım yapılmadan yoksulluk sınırının üzerinde insanca yaşanabilir bir ücret düzenlemesi ve özlük haklarının iyileştirilmesi çalışması ivedi biçimde hayata geçirilmelidir.”