CHP’li Şeker: TÜİK 2020’de kaç yurttaşımızın öldüğünü açıkla(ya)mıyor!

CHP’li Şeker: TÜİK 2020’de kaç yurttaşımızın öldüğünü açıkla(ya)mıyor!
28 Kasım 2021 07:45

CHP İstanbul Milletvekili ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu üyesi Dr. Ali Şeker, 2020 yılına ait kimi istatistiklerin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hala açıklanmamasının gerekçelerini Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’a sordu. CHP’li Şeker, “TÜİK bu sene içerisinde yayımlaması gereken 3 önemli veriyi, ‘2020 Ölüm İstatistikleri’ni, ‘2020 Uluslararası Göç İstatistikleri’ni ve ‘Hayat Tabloları’nı 2021 yılının bitmesine 1 ay kalmasına rağmen açıklamamakta ısrar ediyor. TÜİK kamu tüzel kişiliğini haiz, kamuoyunu gerçek verilerle aydınlatmakla yükümlü bir kurum olduğunu hatırlamalı ve bir an evvel bu istatistikleri paylaşmalıdır” değerlendirmesinde bulundu.

 

 

 

Günümüzde, karar alma süreçlerinde ihtiyaç duyulan güvenilir istatistiki bilgiyi sağlamak ve güçlü bir bilgi altyapısı oluşturmanın ulusal politikaların oluşturulup uygulanmasında büyük önem taşıdığını belirten CHP’li Şeker, “TÜİK ülkemizde resmi istatistiki verilerin sağlanması açısından büyük önem taşıyan bir kurumdur. Ancak son yıllarda, TÜİK’in ve TÜİK tarafından açıklanan verilerin güvenilirliğini zedeleyecek kararlar alınmaktadır. Özellikle son aylarda TÜİK başkanlarının sıklıkla değişmesi, kurum içinden, kurum kültürüyle yetişen başkanlar yerine gece yarısı kararları ile kurum dışından atamaların yapılması bu güvenilirliği daha da sarsmıştır” dedi.

 

 

2020 Yılı Verileri Kayıp mı?

 

 

CHP’li Şeker, “TÜİK tarafından özellikle pandemi sürecine ışık tutacak kimi verilerin hala açıklanmaması kabul edilemez. Ulusal Veri Yayınlama Takvimine göre 24 Haziran’da yayımlanması gereken ‘2020 Ölüm İstatistikleri’, 16 Temmuz günü yayımlanması planlanan ‘2020 Uluslararası Göç İstatistikleri’ ile 17 Eylül 2021 tarihinde yayımlanması gereken ‘Hayat Tabloları’ bugüne dek hala açıklanmadı. 2020 yılına ait nüfus artış hızının 2019’da binde 13,9 iken 2020’de binde 5,5’e gerilediği ve Cumhuriyet tarihinin en düşük nüfus artış hızının yaşandığı yılın sonuçlarının açıklan(a)maması 2021 yılının bitimine geldiğimiz şu günlerde, kabul edilemez” diye konuştu.

 

 

Bakan Koca ‘Sorumluluk TÜİK’te’ Dedi

 

 

Konuya ilişkin olarak 25 Kasım 2021 tarihli TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Sağlık Bakanlığı bütçesini sunan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca kendisine yöneltilen ölüm istatistiklerinin gizlenme gerekçesine ilişkin soruya “Vefatlarla ilgili… ‘TÜİK niye açıklamıyor?’ O, TÜİK’in sorunu. Açıkladığında hepimiz görüyor olacağız.” yanıtını vermişti. Verilerin açıklanmamasını değerlendiren CHP’li Şeker, “TÜİK’in bu tutumu kamuoyunda ‘pandemi sürecinde yaşanan vefat sayıları halktan gizleniyor’ düşüncesine yol açıyor. Vatandaşların pandemi kaynaklı kaç vatandaşımızın vefat ettiğini, kaç vatandaşımızın pandemiye bağlı hastalıklardan hayatını kaybettiğini öğrenmeye hakkı varken TÜİK aleni bir biçimde pandemi verilerini ve ölüm sayılarını karartmaya çalışıyor” dedi.

 

 

Göç Eden Sayısı da Bilinmiyor

 

 

Açıklanmayan veriler arasında 2020 yılı Uluslararası Göç İstatistikleri’nin de bulunduğunu hatırlatan CHP’li Şeker, “Hatırlanacağı üzere, 2019 yılı istatistiklerine göre Türkiye’den yurt dışına 330 bin 289 kişi göç etmişti. Türkiye’den göç eden nüfusun yaş gruplarına bakıldığında, en fazla göç edenlerin %15,2 ile yine 25-29 yaş grubu olduğu görülmüştü. Bu da gençlerin umudu yurtdışında aradıklarını ortaya koymuştu. Göç edenler arasında hekimler başta olmak üzere eğitimli meslek gruplarının geniş yer kapladığı sıklıkla dile getirilmektedir. Bu durum da halk sağlığını tehdit edecek boyuta ulaşmıştır. Örneğin Türk Tabipleri Birliği (TTB) tarafından açıklanan verilere göre yurtdışına gitmek için iyi hal belgesi alan hekimlerin sayısı 2012’de 59 iken, bu sayı 2018’de 802, salgının başladığı 2020’de ise 931 olmuş. 2021’in ilk 9 ayında ise 967 hekim yurtdışına gitmiş. 2020 yılı göç verilerinin hala açıklanmaması ülkeden umudunu kesip göç eden genç sayısında dramatik bir artış mı oldu da veriler gizleniyor sorusunu akıllara getiriyor” dedi.

 

 

CHP’li Şeker Bakan Elvan’a bir an evvel ilgili istatistiklerin kamuoyuna şeffaflıkla açıklanması çağrısında bulunarak aşağıdaki soruları yöneltti:

 

 

‘2020 Ölüm İstatistikleri’nin ilan edilen tarihte açıklanmama gerekçesi nedir? ‘2020 Ölüm İstatistikleri’ ne zaman kamuoyu ile paylaşılacaktır?
‘2020 Uluslararası Göç İstatistikleri’nin ilan edilen tarihte açıklanmama gerekçesi nedir? ‘2020 Uluslararası Göç İstatistikleri’ ne zaman kamuoyu ile paylaşılacaktır?
17 Eylül 2021 tarihinde yayımlanması gereken ‘Hayat Tabloları’nın ilan edilen tarihte açıklanmama gerekçesi nedir? ‘Hayat Tabloları’ ne zaman kamuoyu ile paylaşılacaktır?
İlgili verilerin açıklanmama kararı kim tarafından, hangi gerekçe ile alınmıştır?
2020 yılında Türkiye’de gerçekleşen ölüm sayısı kaç olmuştur? Ölenlerin cinsiyetlerine göre dağılımı nasıldır?
2020 yılında Türkiye’de gerçekleşen ölümlerin illere göre dağılımı nasıldır?
2020 yılında Türkiye’de gerçekleşen ölümlerin yaş gruplarına göre dağılımı nasıldır?
2020 yılında kaba ölüm hızı kaç olmuştur? 2020 yılında kaba ölüm hızının en yüksek ve en düşük olduğu iller hangileridir?
2020 yılında Türkiye’de gerçekleşen ölümlerin ölüm nedenlerine göre dağılımı nasıldır?
2020 yılında, ayrı ayrı olmak üzere, Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) kayıtlarına göre avian (J09), diğer influenza (J10.0 ve J10.1, J11), pnömoni (J16, J17.1, J17.8, J18), viral pnömoni (J12, J12.0, J12.1, J12.2, J12.8, J12.9), tanımlanamayan pnömoni (J18), viral ensefalit (G05.1, G04), viral kardit (B33.2), akut miyokardit (I40), viral perikardit (I32), bulaşıcı hastalık, solunum yetmezliği (J96), kardiyovasküler sistem ve cerebrovasküler nedenlerle yaşanan vefatların sayısı ve vefat sebeplerine göre dağılımı nedir?
Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği uluslararası hastalık kodlama sistemine göre klinik COVID – 19, ICD – 10 [U07.1 (klinik bulguları olup PCR (+) olan COVID–19 hastaları), U07.2 (klinik bulguları olup PCR (-) olan COVID-19 hastaları olası veya şüpheli) ve U07.3 (COVID-19) alt kodları] kodu ile kayıt altına alınmaktadır. 2020 yılında Türkiye’de gerçekleşen ölümlere bakıldığında, U07.1, U07.2 ve U07.3 alt kodları ile bağlantılı olarak sisteme girilen ölümlerin sayısı nedir? Bu ölümlerin cinsiyetlere ve yaş gruplarına göre dağılımı nasıldır? Bu kodlarla girilen ölümlerin illere göre ayrı ayrı sayısı kaçtır?
2020 yılında yurtdışından Türkiye’ye göç eden kişi sayısı kaçtır? Bu kişilerin cinsiyetlere, yaş gruplarına ve uyruklarına göre dağılımı nasıldır?
2020 yılında Türkiye’den yurtdışına göç eden kişi sayısı kaçtır? Bu kişilerin cinsiyetlere, yaş gruplarına ve uyruklarına göre dağılımı nasıldır?
2020 yılında Türkiye’den yurtdışına göç eden kişilerin içinde en büyük grubu hangi yaş grubu oluşturmuştur?
2020 yılında yurt dışından en fazla göç alan ve yurt dışına en fazla göç veren iller hangileri olmuştur?