Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) İŞKUR’un açıkladığı Ağustos 2021 istatistiklerine ilişkin yaptığı değerlendirmede, işten çıkarma yasağının sona ermesinin kayıtlı işsiz sayısında ciddi bir artışa yol açtığına dikkat çekildi. Değerlendirmede, temmuz- ağustos aylarında 244 bin artan kayıtlı işsiz sayısının 3,2 milyona yaklaştığına vurgu yapıldı.

 

 

Temmuz ayından itibaren işsizlik ödeneği için yapılan başvurulardaki artışa dikkat çekilen çalışmada, “Kayıtlı işsiz sayısı, temmuz ve ağustos aylarında 244 bin artışla 3,2 milyona ulaştı. İşsizlik sigortası ödeneği başvurularında da büyük artış var. Temmuz 2021’de işsizlik ödeneği başvurusu 232 bin kişiye yaklaştı. İşten çıkarma yasağının sona ermesiyle birlikte işsizlikte tırmanış devam ediyor. Sadece temmuz 2021’de işsizlik ödeneğine başvuranların sayısı 232 bin oldu” denildi.

 

 

 

 

CHP Ankara milletvekili Levent Gök, işsizlik ödeneğinin 2 katına çıkartılması ve yurttaşlarımızın ödeneğe erişiminin kolaylaştırılması amacıyla kanun teklifi verdi.

 

 

CHP’li Gök, kanun teklifinin gerekçesinde şunları kaydetti:

 

 

2 yıla yakın süredir dünya genelinde etkisini sürdüren Yeni Tip Koronavirüs(Covid-19) pandemisinin getirdiği şartlar sosyal koruma politikalarının önemini artırmış, özellikle sosyal korumanın yetersiz olduğu ülkelerde yoksulluk ve sefalet artışları gözlemlenmiştir. Sosyal koruma sağlık hizmetleri ve gelir güvencesine erişim, işsizlik, hastalık, maluliyet, işyerinde yaralanma, çocuklu aileler için doğum veya haneye temel geliri sağlayan kişinin kaybedilmesi hallerini kapsamaktadır.

 

 

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından hazırlanan rapor salgın krizinin sosyal eşitsizliği oldukça derinleştirdiğini ve dünya genelinde 4 milyar insanın hiçbir sosyal korumaya sahip olmadığını ortaya çıkarmıştır. Rapora göre dünya nüfusuna asgari sosyal korumayı sağlamak için gereken ek harcama Covid-19 salgını başlangıcından itibaren yüzde 30 oranında artmıştır. Ülkeler ortalama gayri safi yurtiçi hasılalarının yüzde 12.8’ini sosyal korumaya ayırırken bu oran gelişmiş ülkelerde ortalama yüzde 16.4, gelişmekte olan ülkelerde ise ortalama yüzde 1.1’e kadar düşmektedir. Türkiye sosyal koruma alanında dünya ortalamasının gerisinde kalmaktadır. Ülkemizde Covid-19 salgını kapsamında uygulanan işten çıkarma yasağının kaldırılması ve turizm sezonunda beklenen hareketliliğin gerçekleşmemesi sebebiyle artan işten çıkarmalar sonucu gelir kaybına uğrayan yurttaşlarımız yeterli sosyal korumaya ulaşamamaktadırlar.

 
Covid-19 salgının başlamasının ardından Nisan 2020’de uygulanmaya başlanan işten çıkarma yasağının Temmuz 2021 itibariyle sona ermesinin ardından salgın süresince kısa çalışma ödeneğinden yararlandırılan ve ücretsiz izinde bulunan 2 milyonu aşkın emekçi işsiz kalma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Salgının etkisiyle derinleşen ekonomik buhran sebebiyle gelinen tabloda hiçbir çalışanın iş güvenliği kalmamıştır. 2021 yılında ülkemizi ziyaret eden turist sayısının hedeflenenden çok düşük rakamlarda gerçekleşmesi sebebiyle turizm sezonu erken kapanma eğilimine girmiş, turizm istihdamı hızla düşüşe geçmiştir. İşten çıkartılan çalışanların işsizlik ödeneğine başvurabilmesi için ilgili Kanun’da belirtilen şartlar günümüz koşullarında işsizlik ödeneğine erişimi zorlaştırmaktadır.

 
Hemen her sektördeki yüksek enflasyon yurttaşlarımızın alım gücünü düşürmekte, işten çıkartılan bir kişi işsizlik ödeneği hakkı kazansa dahi eline geçen ücretle insani bir yaşam sürdürülmesi mümkün olmamaktadır. İşten çıkarılmadan önceki son 4 ay içerisinde asgari ücretle çalışan bir emekçinin hak kazandığı işsizlik ödeneği 1.420 Türk Lirası olarak hesaplanmakta, Ağustos ayı itibariyle ülkemizdeki açlık sınırının 2.927 Türk Lirası, yoksulluk sınırının 9.533 Türk Lirası olduğu göz önüne alındığında işsizlik ödeneğinin yetersizliği ortaya çıkmaktadır.

 
İşten çıkarma yasaklarının kaldırılmasıyla işini kaybeden yurttaşlarımızın sosyal korumaya daha kolay erişiminin sağlanması ve yüksek enflasyonla mücadele eden yurttaşlarımızın işsizlik ödeneklerinin iyileştirilmesi amaçlanmıştır.

 

 

 

4447 SAYILI İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

 

 
MADDE 1- 25.08.1999 Tarihli 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 50. Maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ Madde 50 – Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde seksenidir. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39 uncu maddesine göre on altı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarını geçemez.
Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 90 gün hizmet akdine tabi olanlardan, son 3 yıl içinde;
a) 400 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 120 gün,
b) 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
c) 720 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
d) 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 360 gün,
Süre ile işsizlik ödeneği verilir.”
MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.