TBMM Başkanvekili ve CHP Ankara milletvekili Levent Gök, Corona Virüs salgınının Türkiye ekonomisine muhtemel etkilerinin tespit edilmesi için Meclis Başkanlığı’na bir araştırma önergesi verdi.

 

 

CHP’li Gök, şunları kaydetti:

 

 

Çin’de ortaya çıkan ve daha sonrasında çok sayıda ülke ve bölgeye sıçrayan corona virüs salgını küresel ekonomik dengeleri değiştirmektedir. Çin ekonomisi ağır darbe almış, salgın bölgesinde sosyal ve ekonomik hayat durmuştur. Bölgede iş yapan büyük küresel şirketler sırayla Çin’den çekilme kararlarını açıklamakta, ticari işlem hacmi düşmektedir. Turizm faaliyetleri durma noktasına gelirken özellikle havayolu sefer sayısının azalması bütün uluslararası havayolu şirketlerini etkilemektedir. Benzeri bir salgın olan SARS 2002 yılında yine Çin’de ortaya çıkmış, 800 kişinin ölümüne sebep olan vaka 40 milyar dolar değerinde gelir kaybına sebep olmuş, küresel büyümeyi 0.1 puan aşağı çekmiştir. Türkiye’nin 2018 yılında 20.7 milyar Dolar büyüklüğünde ithalat gerçekleştirdiği Çin Halk Cumhuriyeti toplam ithalatımızın yüzde 10’unu sağladığımız ikinci büyük tedarikçimiz konumundadır.

 
Salgın ekonomiye hızla etki etmiş, küresel piyasalarda güvenilir varlıklara yönelimde artış gözlenmiştir. Petrol ve akaryakıt fiyatları düşerken altın ve dolarda yükselme kaydedilmiştir. Salgın yalnızca Çin’in yakın çevresindeki ülkeleri etkilememiş, Avrupa’da büyük beklentiler ile düzenlenen açık artırma etkinlikleri Çin’den gelecek katılımcıların eksikliği sebebiyle gerçekleştirilememiş, dünya genelinde 25 bin uçuş iptal edilmiştir. Dünya çapında lüks tüketim mallarının satışının üçte biri Çinli turistlere yapılmakta, Avrupa’da tekstil başta olmak üzere her sektördeki lüks tüketim mallarının satışlarında düşüş beklenmektedir.

 
Salgın sebebiyle Çin’deki büyüme rakamlarının yüzde 1 oranında düşebileceği konusunda uyarılar yapılmakta, bu düşüşün küresel ekonomide büyümeyi yüzde 0.2 ila 0.4 arasındaki oranlarda etkileyeceği öngörülmektedir. 2002 – 2003 yıllarında ortaya çıkan SARS salgını da Çin ile beraber dünya ekonomisini etkilemiştir ancak Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre Çin SARS salgını esnasında dünya ekonomisinin yüzde 4.3’ünü kontrol etmekteyken bugün bu oran yüzde 16.3 seviyesindedir. Salgın krizinin etkileri şimdiden ülkemizde de hissedilmeye başlanmış, sektöründe dünyanın en büyüğü olan Xiamen Doğaltaş ve Teknolojileri Fuarı yaklaşık 3 ay ertelenmiş, fuarın Türkiye Milli Katılım Organizasyonu’nu gerçekleştiren Ege Maden İhracatçıları Birliği kriz masası kurmuştur. Xiamen Fuarında stant açmak için hazırlık içerisinde olan Türkiye’den 150 doğal taş firması mağdur olmuş, binlerce iş insanın uçak ve otel rezervasyonlarında sorun yaşanırken bu firmaların fuar ertelemesi sebebiyle maddi kayba uğrayacağı öngörülmektedir.

 
Corona virüs salgının Türkiye ekonomisine muhtemel etkilerinin araştırılması, ekonomik kayıpların ve küresel piyasalarda ortaya çıkacak fırsatların tespit edilmesi, iş insanlarımızın olası zararlarının telafi edilmesi ve küresel ekonomide meydana gelecek küçülmeyi ülkemizin en az zararla atlatabilmesi amacıyla Anayasa’nın 98’inci, TBMM İçtüzüğünün 104’üncü ve 105’inci maddeleri uyarınca Meclis araştırması açılmasını arz ederiz.