Başbakanlık Afet ve Acil Durum Başkanlığı (AFAD), kimyasal saldırılara karşı alınacak önlemler ve korunma yöntemlerini içeren kısa bir film hazırladı.

 

 

AFAD’ın internet sitesinden yer alan kısa filmde vatandaşların kimyasal saldırılarda nasıl davranılması gerektiği anlatılıyor.

 

KİMYASAL SAVAŞ AJANI NEDİR?:

 

Kimyasal savaş ajanları; öldürmek, yaralamak, insanları etkisiz hale getirmek, bitkisel ve hayvansal besin kaynaklarını, besin stoklarını kirletmek ve yok etmek, ekonomik önemi olan hedefleri işlemez hale getirmek, kaosa ve paniğe neden olmak amacıyla spesifik hedeflere karşı kullanılan, yüksek toksisite potansiyeline sahip çeşitli yapılardaki kimyasal maddelerdir.

 

KİMYASAL SİLAH NEDİR?

 

Kimyasal ajanların hedef üzerine dağıtılması için kullanılan, bir veya daha fazla kimyasal ajan dağıtabilen ve bir taşıyıcı / dağıtıcı sistem içeren silahlardır.

 

KİMYASAL SAVAŞ NEDİR?

 

Kimyasal özelliği sebebiyle öldürücü, yaralayıcı ve tahriş edici etkiler gösteren, sis ve yangın meydana getiren, bitki ve metallere etkili olan katı, sıvı, gaz veya aerosol halindeki maddeler ile yapılan savaştır.

 

KİMYASAL SİLAH KULLANILDIĞI NASIL ANLAŞILIR?

 

Yüzeylerde kuşkulu yağ ve su damlacıkları görüldüğünde,  bulantı, nefes alma zorluğu, kusma, kasılma, göz yaşarması, ciltte kızarıklık ve kanama vb. semptomlar gösteren çok sayıda kişi görüldüğünde, alışkın olunmayan kokular duyulduğunda (acı badem, sarımsak, çürük meyve, çürük yumurta çimen vb.), havada yoğun ve fark edilir bir sis ve duman görüldüğünde, atılan mermi veya bombalardan çok az bir patlama sesi duyulduğunda, etrafta sebebi bilinmeyen hayvan ölüleri ya da ölmekte olan hayvanlar görüldüğünde,  kimyasal silah kullanımından şüphe edilmelidir.

 

KİMYASAL SALDIRIDAN ÖNCE YAPILMASI GEREKENLER

 

Kimyasal saldırılarla ilgili genel bilgileri öğrenin ve çevrenizdekilere öğretin. (İlinizde bulunan İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü yetkililerinden ayrıntılı bilgileri edinebilirsiniz.) İkaz ve alarm işaretlerini öğrenin. İlkyardım esaslarını öğrenin. Ev ve işyerinizin bir odasını sığınma odası olarak belirleyin. Bu odanın seçiminde dikkat edilmesi gereken en önemli husus, seçilen odanın pencere ve kapı sayısının en az olmasıdır. Su kaynağına yakın geniş bir oda idealdir (Banyo ile bağlantısı olan yatak odası gibi). Ayrıca seçilecek sığınma odası yapısal olarak evin en yüksek noktasında bulunmalıdır. Bunun sebebi kimyasal gazların birçoğunun havadan ağır olması ve yere çökmesidir. Sığınma odalarında aşağıdaki malzemeleri bulundurun.

 

İLK YARDIM KİTİ

 

El feneri, pilli radyo ve bunlar için yedek pil. Çalışır durumda bir telefon. Sızdırmaz kaplarda yiyecek ve su. Kişi başı yaklaşık 4 lt su depolanmalıdır. Herhangi bir işleme ihtiyaç duyulmadan direk tüketilebilecek, buzdolabında saklanmasına gerek olmayan yiyecekler seçilmelidir. Eğer depoladığınız su bittiyse tuvalet rezervuarından su içilebilir fakat musluklardan kesinlikle su içilmemelidir.
İzole bant ve makas .Havlu ve plastik örtü. Plastik örtüler kapı ve pencerelerin ölçüsüne uygun olarak kesilip hazır bulundurulmalı ve acil bir durumda kullanılmalıdır. Çamaşır suyu.

 

Sığınma odasında bulunan pencere kenarlarını ve kapı aralıklarını gaz sızıntısını önlemek amacıyla koli bandı, yapışkan sünger veya macunla kapatın. Buna ek önlem olarak odanın havasını ağırlaştırmayacak miktarda çamaşır suyu ile karıştırılmış suyla (tercihen 1 bardak çamaşır suyuna 10 bardak su oranında hazırlanmış) ıslatılmış bezleri pencere ve kapı aralıklarını kapatacak şekilde yerleştirin. Yiyecek ve içecekleri gaz geçirmeyen cam vb. kapalı kaplarda saklayın ve kullanmadan önce bu kapları yıkayın.

 

KİMYASAL SALDIRI OLDUĞUNDA YAPILMASI GEREKENLER

 

Kimyasal bir saldırı gerçekleştiğinde öncelikle yetkili kurumlarca verilen bilgileri ve uyarıları dikkatle dinleyin. Her kimyasal saldırı durumu birbirinden farklı olabileceği için alınması gereken tedbirler de farklılık gösterebilir, bu yüzden verilen talimatlara mutlaka uyun. Kimyasal saldırı durumlarında genel olarak yapılması gerekenler şu şekildedir:

 

Bir an önce kapalı bir alana girin ve içeri alabileceğiniz hayvanları da beraberinizde getirin.  Bütün kapı ve pencereleri sıkıca kapatın ve kilitleyin. Kilitlemek kapı ve pencerelerin daha sıkı kapanmasını ve böylece gazlara karşı daha etkin bir koruma sağlayacaktır. Klimaları, ısıtıcıları ve tüm havalandırmaları hemen kapatın. İçeri hava girebilecek her türlü sistemi kapatın. Sığınma yeri olarak belirlediğiniz odaya gidin ve kapısını kapatın.  Radyoyu açın ve telefonu her an kullanmak üzere yakınınızda bulundurun. Acil bir durum olmadıkça telefonu kullanmayın.  Sığınma odasında gaz sızıntısı olabilecek bütün aralıkları ve havalandırmaları bantla sıkıca kapatın. Elektrik prizlerini ve açıklıklarını kapatın. Lavabo ve tuvaletleri her zamanki gibi kullanabilirsiniz. Radyoyu devamlı dinleyin ve dışarı çıkmanızın güvenli olduğu talimatı verilene kadar sığınma odasını terk etmeyin.  Saldırı gerçekleştiğinde eğer taşıtlarda iseniz pencere, kalorifer ve havalandırma sistemlerini derhal kapatın. Eğer başka bir seçeneğiniz varsa taşıtlarda sığınmayı tercih etmeyin ve en yakın sığınma bölgesine gidin. Kimyasal saldırı anında eğer açık alanda bulunuyorsanız ve hemen girebileceğiniz kapalı ve korunaklı bir alan yoksa bulabileceğiniz en yüksek yere çıkın. Kimyasal gazların birçoğu havadan ağır olduğu için yere çökecektir.

 

KİMYASAL SALDIRI DURUMUNDA ALINACAK KİŞİSEL TEDBİRLER

 

Kimyasal saldırı durumlarında bazı kimyasal maddeler cildinize, gözlerinize ve elbiselerinize temas edebilir. Böyle bir durumda bu maddenin etkilerini en aza indirebilmek için üzerinizdeki giysileri çıkararak kimyasal maddeyle temasa geçen bölgelerinizi temizlemeniz hayati önem taşımaktadır. Kimyasal maddelerin birçoğu elbiselerinizden geçerek vücudunuza nüfus edebilecek kapasitededir. Bu nedenle kişisel temizleme işleminin kimyasal maddeler maruz kalındıktan sonraki bir veya iki dakika içinde gerçekleştirilmesi çok önemlidir.

 

ELBİSELERİN ÇIKARILMASI:

 

Kimyasal saldırı esnasında kimyasal maddeye bedenen maruz kaldığınızı düşünüyorsanız ilk olarak elbiselerinizi çıkarın ve kirli elbiseleri teması en aza indirerek plastik bir poşetin içine koyarak poşeti sıkıca bağlayın. Daha sonra bu poşeti kirlenmeyi en aza indirebilmek için ikinci bir plastik poşetin içine koyup ağzını sıkıca bağlamayın. Baş üstünden çıkarılması gereken elbiseleri dikkatlice keserek ve içten dışa doğru kıvırarak çıkarın. Eğer başka kişilerin elbiselerini çıkarmasına yardım ediyorsanız kirliliğin bulaşmaması için çok dikkatli olun.

 

YIKAMA İŞLEMİ

 

Elbiselerin çıkarılmasından sonra derhal tüm vücudunuzu bol su ve sabunla yıkayın. Bu işlem kimyasal maddelerin vücudunuzdan uzaklaştırması için yardımcı olacaktır.  Kimyasal maddelerin vücuda girişi gözlerden çok daha kolay olur. Bu sebeple gözlerinizde yanma meydana gelebilir. Böyle bir durumda gözlerinizi akarsuyun altında en az 10-15 dakika boyunca yıkayın. Eğer lens kullanıyorsanız derhal çıkarın ve kirli elbiselerin olduğu poşete koyun. Lenslerinizi temizleyip tekrar takmayın. Gözlüklerinizi de bol su ve sabunla iyice yıkayın. Yıkama işleminden sonra gözlüklerinizi kullanabilirsiniz. Gerekli önlemleri aldıktan sonra verilecek talimatları dikkatle dinleyip talimatlara uyun ve ilk fırsatta en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.