Dokumacılık, başta insanların en temel gereksinimlerinden biri olan soğuktan korunma ve örtünme amaçları ile ortaya çıkmıştır. Ancak zaman içinde dokuma, özellikle kadınlar tarafından yaratılan bir el sanatı halini almıştır. Günlük hayatta kullanılmak amacıyla üretilen giysiler ve örtüler, dokunduktan sonra çeşitli teknik, desen ve renklerle işlenerek sanat dalı haline gelmiştir. Nadir bulunan ham maddelerden (ipek, pamuk, keten) dokunan kumaşlar yine değerli malzemelerle süslenmiş ve bu özel dokumalar toplumda birer statü göstergesi olmuştur. Şile bezinden yapılmış bir çok ürün modellerini çeşitli renk ve bedenler onlinegiyim sitesinde bulabilirsiniz.

 

Dokumacılık sanatının tarihsel süreci

 

Dokumacılık sanatının tarihsel süreci incelendiğinde Anadolu’da her bölgenin kendine özgü bir dokuma türü olduğu görülmektedir. Trabzon’un Peştamali, Bursa’nın ipekli dokumaları, Kandıra’nın Bezi, Gaziantep’in Kutnu’su gibi ortaya çıktığı yörelerin isimleri ile bilinen yöresel dokumalarımız bulunmaktadır. Şile Bezi, Şile bölgesinde üretilen özgün bir pamuklu “bürümcük” dokumadır. Bürümcük, dokuma örgüleri arasında en basit ve sağlam olan, bez ayağı dokuma örgüsü grubuna girmektedir. Genellikle çok bükümlü ipliklerin atkı olarak kullanıldığı bürümcük dokumalarda hem atkı hem çözgü ipliklerinin de çok bükümlü olduğu görülmektedir. İpliklerin büküm oranına göre eni daralan dokumanın, buruşuk yapısı ile vücut arasında hava kaldığı ve kumaş vücuda yapışmadığı için ısı yalıtımı sağlamaktadır.

 

Bürümcük sözcüğü, örtünmek ve sarınmak anlamına gelmektedir. Dokumacılıkta çok bükümlü iplikler ile dokunmuş dokuma anlamına gelen bürümcük, ipek ipliği yerine çok bükümlü yün, keten veya pamuk iplikleri kullanılarak elde edilen buruşuk yüzey görünümlü dokumalar olarak bilinmektedir. Bürümcük, halk arasında “kıvrak”, “bükülü bez” “Şile Bezi”, “Buldan bezi” diye tanımlanmaktadır (onlinegiyim.com). II. Dünya Savaşı’nın ardından fabrikalaşma, el dokumacılığını olumsuz yönde etkilemiş,Denizli yöresine ait Buldan bezi dokumacılığı sınırlı imkanlarla 1970 yılına kadar devam etmiş, 1970 yılından sonra Buldan bezi Şile bezi olarak bilinmeye, ilgi görmeye başlayınca Buldanlılar 1970’lerde tekrar Buldan bezini üretmeye başlamışlardır.

 

Günümüzde hala piyasada Şile bezi olarak bilinen ve satılan Buldan bezinin Şile bezinden ayrılan belirgin farklarını Şile Halk Eğitim Merkezi dokuma kursu öğretmeni Ayşe Taşpınar (KK2) , piyasada satılan Şile bezlerinin el dokuma tezgahlarında dokunmadığını, sanayi tipi makinelerde dokunduğunu, satılan çoğu Şile bezinin aslında Denizli’nin Buldan yöresine ait Buldan bezi olduğunu belirtmiştir. İki kumaş yan yana getirildiğinde gözle görülecek kadar belirgin farkları olduğunu da eklemiştir. Her ne kadar iki dokumada kıvrak, 20/1 numara pamuk ipliği ile dokunsa da Şile Bezi dokunduktan sonra Karadeniz’in tuzlu sularında yıkanır, kireç kaymağı yapılır ve kumsalda (yazın) kurumaya bırakılarak kum tanelerinin dokuma yüzeyine işlemesi sağlanmaktadır. Bu sayede dokumanın gözenekleri açılarak tende ferahlık hissi yaratır ve terlemeyi engellemektedir.

 

Şile’de Şile Bezi dokumacılığı tamamen kadınların hakimiyetinde olan bir iştir. Geçtiğimiz asırda yaşayan Şile kadını, evinin geçimine en az Şile erkeği kadar destek olmuştur. Hem evde hem tarlada çalışan, aynı zamanda çocuklarına bakan Şile kadını, ev geçimine destek olmak amacıyla dokuma yapmış, dokunan bu Şile bezlerinin üzerilerine süsleme (işleme) yaparak Şile Bezinin çeşitlenmesini sağlamışlardır.

 

Kaynak : www.onlinegiyim.com