Şirketlerin Ekim 2016 itibarıyla 212.6 milyar dolara ulaşan döviz borçları için Merkez Bankası harekete geçti. Merkez Bankası döviz borcu olan şirketlere yazı göndererek ne kadar borçları olduğunu soracak.

 

 

 

 

Hürriyet Gazetesi’nden Neşe Karanfil’in haberine göre Merkez Bankası döviz borcu olan şirketlerin borcunu tespit etmek için yazı gönderecek. Bunun için iki yol izlenmesi planlanıyor. Merkez Bankası öncelikle şirket bazında bütün pozisyonları çıkaracak. Şirketlerin döviz geliri olup olmadığı, borçluluk durumları ortaya koyulacak. Merkez Bankası şirketlere “Borçlandıysan bana bildir” diyecek. Daha sonra ortaya çıkan tabloya göre kural konulacak.

 

 
FİRMA FİRMA BİLİNECEK

 

 

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek bir süredir şirketlerin kur riskine ilişkin çalışma yapıldığını kamuoyu önünde dile getiriyor. Şirketlerin kur riskinin yönetilebilmesine yönelik neler yapılabileceği aralık ayının son günlerinde toplanan Finansal İstikrar Komitesi’nde de ele alındı. Bu riskin nasıl yönetilebileceği, daha da artmaması için ne tür tedbirler alınabileceği üzerinde duran ekonomi yönetimi, Hindistan ve Endonezya modelleri üzerinde de değerlendirmeler yaptı.

 

Çalışmalarda öncelikle döviz geliri olmayıp döviz borcu olan firmaların durumlarının ortaya koyulması kararlaştırıldı. Merkez Bankası’nın şirketlerin döviz borçlarını derlediğini hatırlatan bir yetkili, bankanın şimdi şirket bazında firmaların bütün pozisyonlarını belirleyeceği, bu çalışma ile firma bazında borçluların ortaya koyulacağını söyledi. Böylece güçlü bir veri tabanı oluşturulacağını savunan yetkili, “Çıkacak tabloya göre hangi firma için hangi önlemin alınacağı belirlenecek” dedi.

 

 

Opsiyon piyasalarda vadeli işlemlerle borçların yönetilebileceğini planlayan ekonomi yönetimi, Merkez Bankası’nın çalışmasının ardından gelir ve borç durumuna göre şirketlere kademeli bir kural getirilebileceğini vurguladılar. Hükümet getireceği yeni modelde firmaların borcu için yüzde 100 ya da yüzde 50 oranında yani kademeli olarak opsiyon piyasalarına girmesini isteyebilecek. Türev ürünler, “Değeri bir dayanak varlığın değerindeki değişimlere göre değişen ürünler” olarak tanımlanıyor. Dayanak varlık; döviz birimi, emtia, endeks veya faiz oranı olabiliyor. En yaygın kullanımı olan türev ürünler forward (vadeli) işlemler, opsiyon işlemler olarak sıralanıyor. Forward işlemler döviz ve emtia üzerine yapılan vadeli alım/satım işlemlerini ifade ediyor. Opsiyon işlemleri ise döviz, emtia üzerine yapılıyor. Satıcısına yükümlülük, alıcısına hak sağlayan vadeli işlem olarak tanımlanıyor.

 

 
AÇIK 212 MİLYAR DOLAR

 

Merkez Bankası verilerine göre Ekim 2016 tarihi itibarıyla finansal kesim dışındaki firmaların 212.6 milyar dolar net döviz açığı bulunuyor. Finansal Kesim Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve Yükümlülükleri tablosuna göre Eylül 2016 değerlerine göre varlıklar 1 milyar dolar, yükümlülükler 639 milyon dolar arttı.