TBMM Başkanvekili Levent GÖK 25.12.2019 tarihinde Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde Türkiye’nin 2019 yılında tarihinin buğday ithalatı rekoru kırdığına dikkat çekti, Bakanlık tarafından 5 Aralık tarihinde buğday üretiminin yurtiçi tüketime yeterli olduğunun açıklanmasına rağmen Toprak Mahsülleri Ofisi’ne (TMO) sıfır gümrükle verilen buğday ithalatı yetkisinin %50 oranında artırılmasının sebeplerini sordu.

 

Gök’e, 22.01.2020 tarihinde Bakanlık tarafından verilen cevapta buğdayın desteklenen ürünler arasında olduğu ifade edilmiş, hububat üreticilerine verilen destekler açıklandı.

 

TMO’ya hububat ve bakliyat için verilen ithalat yetkilerinin genel bir yetki olduğu, ihtiyaç halinde kullanılacağı ifade edilmiştir. Buğday üretimimizin iç tüketimi karşılayacağına ilişkin açıklamalara rağmen buğday ithalat yetkilerinin artırılmasına ve buğday ithalat beklentilerine yönelik sorulara cevap verilmedi, TMO’nun son dönem etkinlikleri yanıt olarak sunuldu.

 

 

Levent Gök önergesinde şunları kaydetmişti:

 

Türkiye bu yılın ilk 10 ayında 7.6 milyon ton buğday ithal ederek tarihinin rekorunu kırmış, Toprak Mahsülleri Ofisi’ne(TMO) sıfır gümrükle verilen 1 milyon ton buğday ithalat yetkisi 500 bin ton artışla 1.5 milyon tona yükseltilmiştir. Buğday ekim alanları ve buğday üretim istatistiklerine ilişkin verdiğim soru önergesine 5 Aralık 2019 tarihinde verilen cevapta “buğday üretimimiz iç tüketimimizi karşılayacak düzeydedir.” ifadesi kullanıldıktan yalnızca 10 gün sonra 15 Aralık 2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile TMO’nun sıfır gümrükle buğday ithalatı yetkisinin yüzde 50 oranında artırılmasına anlam verilememiştir. Türkiye topraklarında üretebildiği ve geçmişte küresel pazarda söz sahibi olduğu ürünlerde her geçen gün gerilemekte, üreticimiz kan kaybetmektedir.
Bu bilgiler ışığında:
1. 05.12.2019 tarihinde Bakanlığınızca verilen soru önergesi cevabında “buğday üretimimiz iç tüketimimizi karşılayacak düzeydedir” denilmesinden 10 gün sonra Cumhurbaşkanı Kararı ile TMO’nun sıfır gümrükle verilen buğday ithalat yetkisi neden yüzde 50 oranında artırılmıştır?
2. 2019 yılında buğday ithalatında kırılan tarihi rekordan sonra yerli üretimi canlandırmak amacıyla hangi adımlar atılmıştır?
3. Önümüzdeki 5 yılda Türkiye’nin hangi miktarlarda buğday ithal etmesi beklenmektedir? Sözü geçen ithalat için öngörülen maliyetleri açıklar mısınız?