Merkezi ve yerel idareler birlikte ele alındığında birçok ülkede kamuda çalışan kadın oranı yüzde 58’den fazla. Türkiye’de ise bu oran yüzde 34

 

 

 

Engin Esen / Sözcü

 

 

Hemşirelik ve öğretmenlik gibi mesleklerde ağırlıkları bulunan kadınların pek çok ülkede kamu sektöründe çoğunluğu oluşturmasına rağmen, Türkiye’de durum tam tersi. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün “Bir Bakışta Devlet 2017” raporuna göre, üye ülkelerin genel ortalamasına bakıldığında, kamu sektöründe çalışanların yüzde 53’ünün kadın olduğu görülüyor. Bu oran, yerel yönetimler de hesaba katıldığında yüzde 58’e çıkıyor.

 
Sıralamaya katılan 32 ülke içinde yalnızca 9’unda kadınlar kamu sektöründe azınlıkta kalırken, Türkiye kadınların kamuda en az temsil edildiği dördüncü ülke olarak öne çıkıyor. Kamu sektöründe çalışan kadınların oranı Türkiye’de yüzde 33.8’de kalıyor.

 

 

TÜRKİYE’NİN 4 KATI

 

 

Üstelik, Türkiye’de kamu sektöründe üst düzey makamların yalnızca yüzde 8’inde kadınların bulunduğu, orta seviyedeki yönetim mevkilerinde ise kadınların oranının yüzde 22 olduğu kaydedildi. OECD genelinde ise kamu sektöründe üst düzey makamları dolduran kadınların oranı Türkiye’dekinin 4 katından daha fazla (yüzde 32.4). Kamuda orta düzey yönetici pozisyonundaki kadınların oranı ise OECD genelinde yüzde 44’ü buluyor.

 
Yargıçlar arasında da OECD genelinde yüzde 53’le kadınların ağırlığı olduğu görülürken, Türkiye’de bu oran yüzde 34’te kalıyor. Fakat tüm ülkelerde kadın yargıçların oranının birinci derece mahkemelerden temyiz ve yüksek mahkemelerine gittikçe belirgin şekilde düştüğüne dikkat çekiliyor.

 

 

HİZMETİN ÖNÜ AÇILIR

 

 

OECD raporunda, kamu sektöründe doğum, çocuk bakımı ve aile izinlerinin özel sektöre göre daha fazla olması nedeniyle, genel olarak işgücü içinde yüzde 45’te kalan kadın oranının kamu sektöründe yüzde 58’e kadar çıktığı belirtildi. Raporda şöyle denildi: “Kamu istihdamında kadınların eşit temsili, daha çeşitli ve kapsayıcı işgücüne ulaşmanın önemli bir göstergesidir. Kamu sektörü kuruluşlarında görüş ve deneyim çeşitliliği, vatandaşların ihtiyaçlarına daha uygun politika ve hizmetlerin önünü açar. En yüksek seviyelerde cinsiyet eşitliği kadınların karar alma ve politika üretme süreçlerinde oynadığı rolün önemli bir göstergesidir.”

 

 

Eşitlik için pozitif ayrımcılık yapıyorlar

 

 

Macaristan, Polonya ve Slovakya’da kadınların kamu sektöründeki ağırlığının yüzde 70 civarında olduğuna dikkat çekilen raporda; Polonya, Yunanistan, İzlanda ve Letonya’da kamu sektöründe en üst düzey makamların en az yarısında kadınların bulunduğuna dikkat çekildi. Üst düzey makamlarda kadınların en az yer bulabildiği ülkelerin ise Türkiye (yüzde 8), Güney Kore (yüzde 6) ve Japonya (yüzde 3) olduğu belirtildi. Ayrıca, 2015’ten itibaren 11’i OECD üyesi olan 15 Avrupa Birliği ülkesinin kamuda cinsiyet eşitliğini sağlamak için strateji oluşturduğu, 10 OECD ülkesinin kadın kamu çalışanı sayısı hedefi belirlediği, 6’sının ise kamuda kadınlara teşvikler sağladığı ifade edildi.

 
Türkiye’ye şeffaflık uyarısı

 

 

OECD raporunda Türkiye’ye, kamu kuruluşlarıyla ilgili verilerin paylaşımı konusunda uyarıda bulunuldu. “Türkiye’nin açık devlet verisi stratejilerini belirgince geliştirmesi gerekli” denilen raporda, Türkiye’deki kamu kuruluşlarının topladıkları verileri kamuoyuna sunma konusunda en geri OECD ülkesi olduğu ifade edildi. Verilerin toplanması, verilere erişim ve verilerin tekrar kullanılabilmesi gibi kriterlerde Türkiye’nin katetmesi gereken çok mesafe olduğuna vurgu yapıldı.