Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) 31 Ekim’de yeni “halifesi” olarak ilan ettiği yeni lideri Ebu İbrahim el Haşimi el Kureyşi hakkında çok az bilgi var.

 

 

Mina Al-Lami BBC Türkçe

 

 

IŞİD’in rakibi cihatçı örgütler yeni lideri tanımlamak ve hor görmek için “bilinmeyen” ve “anonim” ifadelerini kullanıyor, IŞİD taraftarlarına kimliği ve geçmişi bilinmeyen birine bağlılıklarını ilan etmemeleri çağrısı yapıyorlar.

Yeni liderin kod adındaki “El Haşimi el Kureyşi” isimleri, Muhammed Peygamber’in soyundan geldiği iddiasına işaret ediyor.

Bölgedeki pek çok kişi böyle bir bağın varlığını iddia etse de, isim kendi başına yeni liderin milliyetini anlamak için yeterli değil.

IŞİD’in son lideri Ebu Bekir’in adındaki “El Bağdadi” ismi, Iraklı olduğunu açık ediyordu.

Her şeye rağmen IŞİD destekçileri, ki bunlara örgütün önde gelen medya oluşumları da dahil, Ebu İbrahim el Haşimi el Kureyşi’ye bağlılıklarını ilan etmek için birbirleriyle yarıştı;, ona “halifeleri” olarak itaat etme ve cihatçı örgüt adına savaşma sözü verdi.

Pek çoğu, mesajlaşma uygulaması Telegram’da profil fotoğrafını, bağlılık sözü veren cümlelerin yer aldığı ortak bir fotoğraf ile değiştirdi.

Benzer bir şekilde, IŞİD’in yeni sözcüsü Ebu Hamza El Kureyşi’nin kimliği hakkında da çok az bilgi var. Yeni sözcünün “El Muhacir” olarak tanımlanması, yaşadığı ülkede göçmen olduğunu gösteriyor.

Ebu Hamza, Bağdadi’nin ölümünden bir gün sonra Suriye’de gerçekleştirilen ABD-Kürt ortak operasyonunda öldürülen IŞİD Sözcüsü Ebu Hasan el Muhacir’in yerine geçti.

IŞİD, ölümünden sonra ilk kez 31 Ekim’de yayımladığı açıklamasında, Suudi olduğunu doğruladı.

El Haşimi el Kureyşi kod adının halk arasında bilinmiyor olması gerçeği, IŞİD’in yeni liderinin kıdemli bir cihatçı olduğu iddiasıyla birleştiğinde, normalde farklı bir kod adı kullanan ve zaten bilinen bir grup üyesi olduğu, ancak güvenlik nedeniyle kimliğinin saklı kalması için isminin değiştirildiği fikrini akıllara getiriyor.

Fakat, gerçek kimliğinin saklanması, grubun amacına ve taraftarlarının desteğini koruma ve yeni üyeler toplama kabiliyetine olumsuz etkide bulunabilir. Bu da IŞİD’in yeni liderlerinin kimliği ile ilgili daha fazla bilgi paylaşmasına yol açabilir.

IŞİD, Bağdadi’nin halefinin ismini nispeten hızlı, ABD öldüğünü duyurduktan 5 gün sonra açıkladı. IŞİD’in eski lideri Ebu Ömer el Bağdadi Nisan 2010’da öldürüldüğünde, örgütün öldüğünü doğrulaması bir hafta, halefini ilan etmesi ise bir ay almıştı.

Yayımlanan yeni açıklamada, yeni sözcü IŞİD içinde danışmanlık hizmeti veren “Şura Konseyi”nin IŞİD’in birliğini korumak için “yeni lider atama sürecini hızlandırdığını” söyledi. Bu da IŞİD’in, yeni liderini belirlememesi halinde örgütte çatlaklar oluşmasından korktuğunun açık bir göstergesi.
IŞİD açıklamasında ne dedi?

 

 

Yeni liderin kod adındaki son iki isim, “El Haşimi el Kureyşi”, söz konusu kişinin Muhammed Peygamber ile aynı sülaleden (Haşim) ve aynı kabileden (Kureyş) geldiğinin altını çiziyor, ki bu bazı İslami yorumlarda halifelik pozisyonu için ön şart olarak gösteriliyor.

Selefi Ebu Ömer el Bağdadi’nin olduğu gibi, IŞİD’in son lideri Ebu Bekir el Bağdadi’nin de Kureyş kabilesinden geldiği öne sürülüyordu.

Yeni sözcü tarafından okunan son sesli mesajda, IŞİD’in üyelerine ve sempatizanlarına yeni lidere bağlılıklarını ilan etmeleri çağrısında bulunuluyor. Bilmedikleri birine itaat etmeleri isteniyor. Mesaj, Kureyşi’nin vasıfları konusunda güven verilmesiyle devam ediyor.

Mesajda ilan edilen yeni lider, Arapça olarak “El Şeyh el Mücahid el Alim el Amil” olarak tanımlanıyor, bu da hem bir “ilim insanı” olduğu hem de “mücahid” bir savaşçı olduğu anlamını taşıyor.

Aynı mesajda Kıdemli bir cihatçı olduğu kaydediliyor, “en önemli kişilerinden biri” deniyor, Amerikalılarla savaşmada özellikle tecrübeli olduğu belirtiliyor ki bunun da Irak’ta olması muhtemel. Cihat konusunda çalışan “ilim insanlarından biri” olduğu da iddia ediliyor.

Sözcü, Amerikalılara hitaben “ABD’nin Ebu Bekir günlerini arayacağı” uyarısında bulunuyor.
Cihatçılar ne dedi?

 

 

IŞİD’in ne destekçileri ne de rakipleri Kureyşi’nin kimliği hakkında bir spekülasyonda bulundu.

IŞİD taraftarları alışılageldik şekilde gözü kapalı olarak örgüte bağlılıklarını ve yaygın ve açık bir şekilde yeni lidere itaatlerini ilan ettiler. Yeni “halife”nin kimliğini ya da vasıflarını sorguladıkları gözlenmedi.

Öte yandan, IŞİD’i eleştiren cihatçılar, ki çoğunluğu IŞİD’in cihatçı rakibi Heyet Tahrir el Şam’ı (HTŞ) destekliyor, yeni “anonim” lideri alaya aldılar.

HTŞ’nin üyesi olduğunu iddia eden yılmaz destekçisi El İdrisi, Telegram’da alaycı bir üslupla şu mesajı paylaştı:

“Hayali bir şura (danışma) konseyi, bilinmeyen bir ‘halifeyi’ Telegram ve Twitter’daki anonim hesapları üzerinden yönetmesi için atarken, sözcüleri ise belki New York’ta ya da Abu Dabi’de oturup, safların akıllarını idare ediyor.”

IŞİD’i eleştiren başka bir cihatçı olan Faris Najd, “Bilinmeyen bir sözcü, bilinmeyen bir kişinin yeni ‘halife’ ilan edildiğini duyurdu” mesajını attı.

Üst düzey HTŞ yetkilisi Ebu Maria el Kahtani, Telegram’da uzun bir paylaşımla “cahil” IŞİD taraftarlarının “körü körüne” IŞİD’in yeni liderine bağlılıklarını ilan etmedeki aceleciliklerini eleştirdi, bu duruma “biat takıntısı” ismini verdi.

Başka bir üst düzey HTŞ taraftarı olan El Dahabi, alaycı bir şekilde “Anlaşılan Daeş’e (IŞİD’i aşağılayan hitap biçimi) katılan herkes, soyu Muhammed Peygamber’e giden bir Kureyşi” dedi.

 

https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50267190