Fırat’ın doğusunda kaç IŞİD’li terörist var?
10 Ekim 2019 08:24
Fırat’ın doğusundaki 7 hapishanede 4 bini yabancı 12 bin tutuklu var. Trump’ın “Türkiye, Avrupa’nın almayı reddettiği IŞİD mahkumlarını mutlaka almalı” tweetini uzmanlar değerlendirdi. SÖZCÜ’ye konuşan Avrupalı bir büyükelçi, “Irak’ta idam cezası var. Türkiye’de yok. Bu da Batı ülkelerinin tümünü, yargılanmalar açısından oldukça rahatlatan bir durum” dedi.
Zeynep Gürcanlı/ Sözcü
ABD ile Türkiye arasındaki askeri operasyon pazarlıkları, tüm Batı ülkelerini hareketlendirdi. Ancak farklı şekilde. Türkiye operasyonu, kaç askerin Suriye’ye geçeceğini, süre ve kapsamını tartışırken, Batılı ülkeler Fırat’ın doğusunda, PKK terör örgütünün uzantısı PYD-YPG kontrolündeki bölgedeki resmi ve gayrı resmi hapishanelerde tutulan IŞİD’lilerin durumunu gündeme getirmeye hazırlanıyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın “Hapishanelerdeki IŞİD’lilerin sorumluluğu artık Türkiye’de” açıklamasını ardından attığı “IŞİD mahkumlarını Türkiye almalı” tweetini uzmanlar değerlendirdi. SÖZCÜ’ye konuşan Avrupalı bir Büyükelçi, Trump’ın ve Beyaz Saray’ın bu açıklamaları ile Suriye’nin kuzeyinde hapishanelerde tutulan Batılı IŞİD militanlarının durumunun da değişebileceğini söyledi. Suriye’de kendi ülkesinde yaklaşık 3-4 yüz IŞİD’linin hapishanelerde tutulmakta olduğunu söyleyen büyükelçi, “IŞİD’in suçlarına karışmış vatandaşlarımızı kesinlikle geri almamaya kararlıyız” dedi. Büyükelçi, “Bizi en çok düşündüren unsurlardan biri, Irak’ta idam cezası olmasıydı. Kendi vatandaşımız olan IŞİD’lilerin işledikleri suçlardan dolayı Irak’ta idam cezasına çarptırılma olasılığı ciddi rahatsızlık yaratıyordu. Ancak Türkiye’de idam cezası yok. Bu da Batı ülkelerinin tümünü, IŞİD için savaşmış vatandaşlarının yurtdışında yargılanmaları açısından çok rahatlatan bir durum” dedi.
KAÇ IŞİD’Lİ VAR?
Peki, Fırat’ın doğusunda PYD-YPG kontrolündeki hapishane ve gözaltı merkezlerinde bu durumda olan kaç kişi var? İnsan Hakları İzleme Örgütü Başkanı Kenneth Roth’ın yaptığı açıklamaya göre, tam sayı belli değil, ancak hapishane ve gözaltı merkezlerinde binlerce IŞİD’li var. Üstelik bu kişiler Uluslararası İnsan Hakları Örgütü’ne göre, “Şok edici derece kalabalık hapishanelerde, çocuk/büyük ayrımı yapılmadan sadece IŞİD üyesi olmak şüphesinden dolayı” tutuluyorlar. Örgüt, “Bu hapishaneleri kontrol eden kim olursa, bu tutukluların durumlarını acilen düzeltmek zorunda” vurgusunu da yapıyor. İnsan Hakları Örgütü, bölgeyi kontrol eden PYD-YPG’ye dayanarak, Fırat’ın doğusundaki toplam 7 hapishane ve gözaltı noktasında 4 bini yabancı olmak üzere toplam 12 bin tutuklu bulunduğunu ifade ediyor.
HUKUKEN MÜMKÜN MÜ?
Peki Irak ve Suriye’de IŞİD adına savaşan, bu iki ülkede suç işlediği gerekçesiyle tutulan bu kişileri, Türk hukukuna Türkiye’de yargılamak mümkün mü? Emekli Ağır Ceza Hakimi ve İyi Parti Feridun Bahşi, Türk Ceza Kanunu’na göre, IŞİD’lileri Türkiye’de yargılamanın mümkün olduğunu söyledi. Bahşi açıklamayı yaptı: “Ülke dışında bir şekilde suç işleyen bir yabancı ülke vatandaşı Türk yasalarına göre Türkiye’de yargılanabilir. Özellikle eylem Türkiye aleyhine işlenmişse ya da Türkiye tarafından terör örgütü olarak kabul edilmiş bir oluşumun militanı ise hangi ülke vatandaşı olursa olsun ya da nerede eylem yapmış ve nerede yakalanmış olursa olsun Türkiye’ye getirildiği takdirde burada yargılanır.”
YARGILAMA USULÜ NASIL OLUR?
Feridun Bahşi, yargılama usulünü ise şöyle anlattı: “Yabancı bir ülke vatandaşı yine bir başka ülkede suç işlediği takdirde Türkiye’de yargılanabilir. Bizim Ceza Muhakemesi Kanunu’muzun 13. maddesi bu konuyu düzenlemiştir. CMK 13 maddesine göre suç yeri belli değilse sanığın yakalandığı yer veya ikametgâhının bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. Bunlar belli değilse sanık hakkında ilk hukuki işlemin başlatıldığı yer adli makamları soruşturmayı ve kovuşturmayı yapar. CMK’nın 14. maddesine göre de suçun yabancı bir ülkede işlenmesi halinde yine CMK 13. maddenin uygulanacağını düzenlemiştir. Yargılama yerine savcı veya kişi itiraz ederse Yargıtay itirazı inceleyip bir karar verecektir. Yine kişi Türkiye’de yakalanmamış, yerleşmemiş veya adresi yoksa adalet bakanlığı veya mahkemenin istemi üzerine Yargıtay yetkili mahkemeyi belirleyecektir.”
İlginizi Çekebilecek Diğer Haberler
