Federalizm ve demokrasi

Federalizm ve demokrasi
26 Kasım 2012 11:49

ABD Başkanlık seçimleri ve başkanlık rejimi; Londra’dan bir gözlem; II. bölüm…


Mustafa MERSİNOĞLU H&H YORUM

Server Tanilli, Uygarlık Tarihi adlı bir zamanlar yasaklı kitabında; ‘Amerikan Anayasası, başta iki temel ilke üzerine dayanır: federalizm ve demokrasi’ der ve ‘Başkanı dört yıl için, -iki dereceli bir seçimle ve genel oy ile halk seçiyor. Başkanın elinde çok geniş yetkiler bulunuyor: Orduların başkomutanlığından, iç ve dış politikanın yürütülmesine varıncaya dek yığınla yetki. Kongrenin yaptığı kanunları veto etmek de Başkanın önemli yetkilerinden biri.’ ‘Başkanlık statüsündeki bu özellikler, Amerikan hükümet biçimini parlamenter hükümet biçiminden ayırıyor. Amerikan hükümet biçimi, ‘Batı demokrasisi’ nin farklı uygulaması olarak, ‘Başkanlık rejimi’ adıyla anılıyor.’ diyor.

Amerika Birleşik Devletleri başkanlık sistemi ile yönetiliyor ancak kurulduğunda güçlü bir başkanlık istenmiyordu çünkü İngiliz sömürü idaresine ve monarşiye başkaldırıyla kurulan bir ülke idi ve cumhuriyetçilikle ters düştüğünü düşünüyorlardı. Onun için yürütme yasama ve yargı için güçlü denetleme ve dengeler kurmuşlardı. Yani başıboş bir başkanlık istemiyorlardı. Anayasa mahkemesi bunların başında geliyordu hatta Roosevelt bu mahkeme üye sayısını artırıp kendi seçtiklerini çoğaltmak istemiş ama başaramamıştı. Bunun bir adı da vardı dolma yapmak yani üye doldurmak. Size yakın geçmişimizi anımsatacak. Son zamanlarda artan başkanlığın gücünün demokrasiye karşı tehlikeli bir hal aldığını bazı Amerikalı yorumcular yazıyor.     
 


 
6 Kasım 2012’de Londra’da Marylebourne tren istasyonu yakınında, Sports Bar  & Grill’de ABD seçimlerini Demokrat Partililerle ABD başkanlık seçimlerini seyre kızımla gittik. 550 biletli ve yirmi kadar gönüllü ve basın vardı bunlardan ilk gelen genç bir Türktü, Tolga Akmen, üniversitede okuyor ve profesyonel fotolar çekiyormuş, ben telefonumla bir foto çekmesini isteyince tanıştık.


 
Kızım ekonomi olsun diye bizi gönüllü yazdırmış çünkü gönüllüler yarı fiyatına giriyor £5. Gece onda gönüllüler olarak girdik dekorasyon yapmaya yardım ettik. Gönüllülerin bir ayrıcalığı da Obama rozeti almaları idi.  
 

 
Onotuzda diğer insanlar gelmeye başladı. Bazıları çok şık giyimliyler kimileri iş çıkışı kıyafetleri ile gelmişti kimi de  rahat spor giyinmiştiler. Her yaştan seçmen vardı ancak gençler çoğunlukta idiler. Evet değişik ve uzun bir akşam olacaktı, çoğu anket sonucu başa baş gösteriyordu. Kim bilir saat kaçta kesin sonuç ilan edilecekti. Adet olduğu gibi yenilen taraf yenilgiyi kabul ediyor ve seçim resmen olmasa da o gece için bitiyordu.   Ancak George Bush ve Al Gore arasındaki çekişmeli,  şaibeli  ve mahkemelik seçimden sonra bu adet bozulmuştu. Bakalım bu gece ne olacaktı.  

Devam edecek


Yazarın Son Yazıları:
İngiltere’deki yeni korona variyantının yayılmasına neoliberalizm dogmasının etkisi oldu mu?
Başımız sağ olsun! Halkın Habercisi’nin vicdanlı, vatansever yazarını kaybettik
Yabancı basında Karadeniz gazı