Değişimin başkenti Ankara…
10 Şubat 2015 09:00

Cumhuriyet öncesine kadar Ankara; yaklaşık 20 bin nüfuslu, balı, armutu ve tiftik keçisi ile bilinen, kale eteklerindeki derme çatma evleriyle mütevazi bir Anadolu kasabası izlenimini veren bir yerleşim yeriymiş. Yalnız bu anlattıklarım size Ankara’nın Cumhuriyet dönemine kadar önemsiz bir yer olduğunu göstermesin…

Osman ERCAN H&H YORUM

Stratejik bakımdan Ankara’nın her dönemde önemi tartışılmaz olmuştur. Öyle ki milattan önceki dönemlerde,Frigler ve Lidyalılar için Ankara merkezi bir yerleşim olmakla kalmamış ticari faaliyetlerde de önemli bir görev üstlenmiştir. Ankara’nın önemini daha iyi idrak etmiş olan Roma İmparatoru Augustus, M.Ö 25 yılında Roma’ya bağlı Galatya eyaletinin başkentini Ankara olarak belirlemiştir.

Tarihte her zaman önemli bir yere sahip olan Ankara inkılap tarihine doğru yaklaşıldığında merkezitesini ve önemini yitiren, özellikle 1910’lu yıllardaki Büyük Ankara Yangını‘yla küçülen mütevazi bir kasaba görünümünü almıştır. Bu duruma gelmesinde Anadolu topraklarına egemen olan devletlerin de payı oldukça büyüktür. Mustafa Kemal Atatürk,bir konuşmasında Selçuklu Devleti’nin Konya ve Kayseri gibi yerleşim bölgelerine önemli eserler kazandırdığını ancak Ankara’ya yeterli katkıyı sağlamadığını belirtmiştir. Ankara halkı buna rağmen her zaman yurtsever bir kitle olarak akıllarda yer etmiştir. İstiklal Harbine en büyük katkıyı veren, Mustafa Kemal’e ve teşebbüslerine en fazla destek veren yine aziz Ankaralılar olmuştur. Gerek jeopolitik konumu gerekse vefalı ve bağımsızlık yanlısı halkından dolayı Ankara, Mustafa Kemal ve İsmet İnönü’nün özel çabalarıyla, TBMM’de yapılan oylama sonucu ile demokratik bir biçimde başkent ilan edilmiştir. Bu kararla birlikte batılıların İstanbul Hükümeti’nin ve dönemin milli mücadele karşıtlarının ezberleri bir kez daha bozulmuştur. Böylelikle Ankara Türkiye’nin siyasal başkenti değil, emperyalizme başkaldırının, bağımsızlığın, kurtuluşun ve devrimin sembol kenti olmuştur.

Başkent olduktan sonra Mustafa Kemal’in kararlılığıyla kentleşmede ivme kazanan bu şehir, ilk başta kendisini önemsemeyen batının da kısa zamanda dikkatini çekmeyi başarmış,önemini katlamış,çekim merkezi olma yolunda kentte önemli adımlar atılmıştır. Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden ilk olarak İtalya ardından Fransa ve İngiltere Büyükelçiliğinin Ankara’ya taşıdı. Çankaya bölgesinde inşaa edilen bu büyükelçilik binaları vesilesiyle Ankara kozmopolit bir hal aldı. Kısa sürede çağ atlayan bu Anadolu şehrine yine Mustafa Kemal’in talimatıyla çok sayıda otel, banka ve çeşitli çok katlı yapılar yapılmıştır. Buna paralel olarak Ankara bozkırı ıslah edilircesine yeşertilmiş, süs havuzlarıyla çağdaş kent imajına kavuşturulmuştur.

Atatürk’ün girişimiyle çeşitli milletlerden aydınların, mimarların ve mühendislerin emeğiyle Ankara modern bir çehreye kavuşmuş,Macar, Alman, İtalyan, Avusturyalı ve elbette yerli mimarlar sayesinde Ankara’da kısa zamanda pek çok sanat, siyaset ve eğitim binaları yükselmiş ve başkent yükselen bir değer olmuştur.