CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel, Soma maden faciasıyla ilgili Soma Cumhuriyet Savcılığı’na teslim edilen bilirkişi raporunda hem Soma Kömür İşletmeleri A.Ş., hem de Türkiye Kömür İşletmelerinin kusurlu olduğunun ortaya çıktığını söyledi.

 

Cumhuriyet Başsavcılığı’na ulaşan 126 sayfalık bilirkişi raporuyla ilgili CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel, yazılı açıklama yaptı. CHP Manisa Milletvekili Özel raporda, hem Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’nin yetkililerinin, hem de Türkiye Kömür İşletmeleri’nin faciayla ilgili olarak kusurlu olduklarının ortaya çıktığını söyledi. CHP’li Milletvekili Özel, Prof. Dr. Ercüment Yalçın, Prof. Dr. Eyüp Akpınar, Prof. Dr. Ahmet Hakan Onur, İş Güvenliği Uzmanı Alpaslan Ertürk tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda kazanın teknik verilerin değerlendirilmesi sonucunda pek çok ihmal ve kusurun bir araya gelmesi sonucu yaşandığının, kazanın önlenebilir olduğunun belirlendiğini söyledi.

 

ÖLÜMLERİN ÇOĞU COHb ZEHİRLENMESİ

 

CHP’li Milletvekili Özel, “Savcılığa sunulan bilirkişi raporunda faciadaki ölümlerin çoğunun CO kaynaklı COHb (Karboksihemoglobin) zehirlenmesi sonucu meydana geldiği ortaya çıktı. Raporda bilirkişi heyeti, ‘bu boyutta bir zehirlenmenin meydana gelmesini sağlayacak CO konsantrasyonuna, yer ocağının boyutları göz önüne alındığında, tek başına bant, ahşap tahkimat ve PVC yangının neden olması olası görülmemektedir. Olayın ana kaynağı, U3 trafosu etrafında topuk olarak bırakılan kömürün kontrolsüz bir şekilde kendiliğinden yanması sonucu oluşan CO’in temiz hava girişine ulaşması, temiz hava ile temas eden kendiliğinden yanan kömürün tam yanmaya dönüşmesi meydana gelmiştir’ tespitini yaptı.

 

YANGIN RİSKİ BİLİNİYORDU

 

Raporda ayrıca Eynez Kömür sahasındaki bölgede yüksek yangın riskinin bulunduğunun Türkiye Kömür İşletmeleri ve A.Ş. tarafından bilindiği belirtildi. Facianın meydana geldiği önceki tarihlerde yangının başlangıç haberinin gaz izleme sensörleri tarafından haber verildiğini, ancak şirket yetkilileri tarafından bunun dikkate alınmadığı belirtildi. Raporda, ‘Ocak içi yangınının başladığını gösteren CO, sıcaklık yükselmesi ve ocak çıkış havasındaki oksijen seviyesini düşmesi, yangının başladığının en önemli kanıtıdır. Oksijen seviyesi, madenlerde izin verilen değerler altında CO ve sıcaklık değerleri, izin verilen sınır değerlerini üzerinde seyretmiştir. Sensörlerden gelen bilgiler, ocakta meydana gelen kazanın olacağının önceden bildirmesine rağmen, bilgilerin dikkate alınmaması çalışmaların durdurulmaması çok önemli bir ihmali göstermektedir. Bu durumda işveren, işveren vekilleri, ocak daimi nezaretçisi, teknik nezaretçi, iş güvenliğinden sorumlu vardiya amirleri, iş güvenliği uzmanları, ocak havalandırma mühendisi, sensör kayıtlarından sorumlu olan teknik personel asli kusurlu bulundu. Kontrol yetkisi olan aylık hak ediş dosyalarında iş güvenliği ile ilgili raporları denetleme ve inceleme yetkisine sahip olan TKİ-ELİ Kontrol Başmühendisi, TKİ-ELİ Soma Kömürleri A.Ş. Eynez Ocağı kontrol mühendisi asli kusurludur’ ifadeleri yer aldı. Havalandırma şekli ve yönetimi, yangın tehlikesi olan bir yeraltı ocağı için uygun olmadığı belirtildi. Raporda ayrıca, ‘madendeki vantilatör ve aspiratörlerin gerektiğinde hava akımını ters yönde çevirebilecek tipte düzenlenmiş olmalıdır’ koşulunun yerine getirilmediği, bu durumun kurtarma çalışmalarını olumsuz yönde etkilediği belirtilerek, işveren ile işveren yetkililerinin bu durumda kusurlu olduğu ortaya çıktı. Maden ocağındaki elektrik sisteminin madenin çalıştırılması için güvenilir bir şekilde olmadığı, Türkiye Kömür İşletmeleri’nin bu nedenle iş güvenliğinin göz ardı etmesi sebebiyle hem TKİ Yönetim Kurulu Başkanı ile TKİ İşletme Daire Başkanının kusurlu bulunduğu ortaya çıktı” dedi.