TBMM Başkanvekili ve CHP Ankara milletvekili Levent Gök, Türk çelik sektörü üretimde 2018 yılında yüzde 0.8 oranında düşüşe uğramış, 2019 yılında yurtiçi tüketimin azalması ve uluslararası piyasalardaki korumacılık sebebiyle yüzde 9.6 değerindeki düşüşle 33.7 milyon ton ham çelik üretildiğini belirterek demir-çelik sektöründe daralmaya yol açan sebeplerin tespit edilmesi için araştırma önergesi verdi.

 

 

CHP’li Gök, önergesinde şunları kadetti:

 

 

Türk çelik sektörü üretimde 2018 yılında yüzde 0.8 oranında düşüşe uğramış, 2019 yılında yurtiçi tüketimin azalması ve uluslararası piyasalardaki korumacılık sebebiyle yüzde 9.6 değerindeki düşüşle 33.7 milyon ton ham çelik üretmiştir. Dünya ham çelik üretiminin yüzde 3.4 artışla 1.9 milyar ton seviyesine geldiği 2019 yılında Türkiye dünya çelik üretiminde 8. sırada yer almıştır. Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörlerinden olan demir-çelik 2019 yılının ikinci yarısında bir toparlanma eğilimine girmiş olsa da üretim potansiyelinin gerisinde kalmakta, sektör temsilcileri taleplerinin karşılık bulmasını beklemektedir.

 
2019 yılını büyümeyle kapatan demir-çelik firmaları dahi zorlanma ve aşınmayla büyümeyi gerçekleştirebilmiş, kur farklarının artması ve konkordatolar piyasada güvensizlik ortamı yaratmıştır. Piyasadaki dalgalanmaları değerlendirmek amacıyla kaçak çeliğe yönelen ve stoklayanlar piyasada arz sıkıntısı başladığında yüksek fiyatlarla karaborsadan satış yapmış, sektör geneli üzerinde fiyat baskısı oluşturmuştur. Sektördeki güven ortamını bozan ve piyasadaki dalgalanmaları artıran hamlelerin önüne geçilmesi gerekmekte, istikrarlı üretim ve fiyat dengelerinin sağlanmasıyla iç pazarda tüketimin artırılması aynı zamanda ihracat rakamlarının daha yukarıya taşınması mümkündür.

 
Paslanmaz çelik ve nitelikli çelik üretiminde dışa bağımlılığımız devam etmekte, ülkemizde üretimi bulunmayan ürünlerin birim fiyatları 2.500 dolar ila 10.000 dolar arasında değişmektedir. Sözü geçen ürünlerin ülkemizde üretilebilmesi için yüksek teknolojili makinelere ihtiyaç duyulmaktadır ancak bu makinelerin temininde ülkemiz dışa bağımlı bir konumdadır. Sektördeki teknoloji eksiği iş ve işçi maliyetlerini artırmakta, ihracatta geriye düşülmesine sebep olmaktadır. İthalat bağımlılığı sebebiyle ülkemize giriş yapan standart dışı, kalitesiz ve sertifikasız çelikler iç piyasayı olumsuz etkilemektedir.

 
Demir-çelik sektörümüzün temel sorunlarından bir tanesi de araştırma-geliştirme(AR-GE) alanında bulunmaktadır. Ülkemizde AR-GE çalışmalarıyla üretilen ürünlere yalnızca yerel patent alınmakta, dünya genelinde geçerli patentlerin çok yüksek fiyatlı olması sebebiyle Türkiye’den alınan patentle yetinilmektedir. Yerli yatırım ve işgücü ile üretilen ürünler için yurtdışında kurulan şirketler küresel patentler almakta, öz kaynaklarımız ile ortaya konulan çalışmaların getirisinden Türkiye faydalanamamaktadır.

 
Demir-çelik sektörümüzde daralmaya yol açan sebeplerin tespit edilmesi, bu alanda faaliyet gösteren firmalarımızın önündeki finansal engellerin kaldırılması, sektörün ileri teknolojili üretime geçebilmesi ve AR-GE çalışmalarıyla dünya piyasasıyla daha eşit şartlarda rekabet edebilmesi için ihtiyaç duyulan desteklerin sağlanabilmesi, ithalat bağımlılıklarının sona erdirilmesi ve üretim ekonomisini canlandırmak amacıyla Anayasa’nın 98’inci, TBMM İçtüzüğünün 104’üncü ve 105’inci maddeleri uyarınca Meclis araştırması açılmasını arz ederiz.