CHP’li Emir’den, nişasta bazlı şekeri sınırlayan yasa teklifi1

CHP’li Emir’den, nişasta bazlı şekeri sınırlayan yasa teklifi1
9 Mart 2018 11:46

CHP Ankara Milletvekili Dr. Murat Emir, nişasta kökenli şekerlerin (NBŞ), şeker üretimi için belirlenecek A kotasının yüzde 2’si ile sınırlandırılması ve nişasta kökenli şeker ithalatının yasaklanması için kanun teklifi verdi.

 

 

 

CHP’li Emir, kanun teklifinin gerekçesinde, “Dünyada kişi başına 23,3 kg NBŞ tüketimi ile ABD ilk sırayı alırken, 5,08 kg’la Türkiye ikinci sıradadır. ABD dışındaki ülkeler ortalaması ise 0,7 kg’dır. Bu veriler ışığında Türkiye, dünya ortalamasının yaklaşık 8 katı bir iç tüketime sahiptir. Yakın zamanda bu oranın dünya ortalamasının 10 katını aşması beklenmektedir. Her konuda AB’ye uyumdan söz eden ve dünyanın 4. büyük pancar üreticisi Türkiye’nin NBŞ konusunda AB ile arasındaki makas her geçen gün açılmaktadır. 2003 yılında 600 ton şeker ithal ederken, 2016 yılındaki şeker ithalatımız 280 bin ton olarak gerçekleşmiştir. Burada 8 Nisan 2016 tarihli Resmi Gazete’de şeker ithalatındaki gümrük tarifesini sıfır olarak belirleyen Bakanlar Kurulu kararı da yadsınamaz. Ülkemizde 2001 yılında 410.000 hektarlık alanda şeker pancarı ekilirken ve 22 milyon ton şeker pancarı üretimi yapılırken, 2015 yılında şeker pancarı ekimimiz 272.999 hektar, şeker pancarı üretimimiz de 15.8 milyon tona kadar gerilemiştir” dedi.

 

CHP’li Emir’in kanun teklifi:

 

‘Nişasta Bazlı Şeker’ (NBŞ), mısır bitkisinden elde edilen ve ‘mısır grubu şekeri’ olarak da adlandırılan tatlandırıcı türüdür. Büyük oranı, insülin direncini tetikleyerek aşırı şişmanlığa yol açabilen früktoza dönüşen NBŞ, kandaki trigliserid değerlerini de artırmaktadır.

 

Bakanlar Kurulu, 2002-2003 döneminden bugüne kadar “Nişasta Bazlı Şeker’ üretim kotamızı her yıl ortalama yüzde 39 artırmaktadır. AKP’nin izlediği sağlığa zararla bu politikaya karşın gelişmiş ülkelerle tersi uygulamalar hayata geçirilmekte. ABD Gıda ve İlaç İdaresi 2008 yılında, içeriğinde yüksek fruktoz olan meyveli ürünleri suni tatlandırıcılı olarak kabul etmiş; ABD bilim adamlarının, obeziteyi tetiklediğini ortaya koyması üzerine de yüzde 10’luk kota yüzde 8’e düşürmüştür. AB ülkelerinin hemen hemen hepsinde kota olduğu gibi birçok AB ülkesinde NBŞ ile beslenme reddedilmektedir. Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Hollanda, Fransa İrlanda, İsveç, Litvanya, Portekiz, Slovenya, Yunanistan’da hiçbir şekilde Nişasta Bazlı Şeker üretimi yapılmamaktadır.

 

Avrupa Birliği genelinde, nişasta bazlı şeker kotasının toplam şeker kotasına oranı, yüzde 5.16’dır. Ancak Avrupa Birliği ülkelerinde, 28 ülkenin tükettiği şekerin sadece yüzde 1,5’u nişasta bazlı şekerdir. Nişasta bazlı şeker Fransa’da sıfır, Almanya’da % 1,5 kota ile kullanılmaktadır. Amerika’da ise mısır şurubu kotası yüzde 2’den yüzde 1’e, Fransa ile Almanya ise yüzde 3 ile 5 arasındaki kotayı daha aşağı düşürmeyi öngörmektedir.

 

920 milyar Avroluk gıda hacmine sahip Avrupa Birliği ülkelerinde yıllık NBŞ tüketimi 690.441 ton iken, 160 milyar liralık yani 72 milyar Avroluk gıda hacmine sahip Türkiye’de ise yıllık NBŞ tüketimi 366 bin 600 tondur. Bu verilere göre Türkiye, AB’ye göre de 8 kat dolayında daha fazla NBŞ tüketimi yapmaktadır. Ülkemizde başta gazlı ve kolalı içecek yani meşrubat sektörü olmak üzere, bisküvi, çikolata, tağşiş edilmiş bal, reçel gibi çok sayıda mutfak ve gıda ürününde kullanılmaktadır.

 

Dünyada kişi başına 23,3 kg NBŞ tüketimi ile ABD ilk sırayı alırken, 5,08 kg’la Türkiye ikinci sıradadır. ABD dışındaki ülkeler ortalaması ise 0,7 kg’dır. Bu veriler ışığında Türkiye, dünya ortalamasının yaklaşık 8 katı bir iç tüketime sahiptir. Yakın zamanda bu oranın dünya ortalamasının 10 katını aşması beklenmektedir. Her konuda AB’ye uyumdan söz eden ve dünyanın 4. büyük pancar üreticisi Türkiye’nin NBŞ konusunda AB ile arasındaki makas her geçen gün açılmaktadır.

 

Türkiye’de 1 milyon ton civarında nişasta bazlı şeker üretim kapasitesi var. Şeker Yasası ile verilen kota yaklaşık 232 bin ton. Bakanlar Kurulu kararıyla izin verilen üretim kotası şu anda 300 bin ton civarında. Türkiye’nin nişasta bazlı şeker tüketimi ise 1 milyon ton. Bu ihtiyacın üçte birini üretiyoruz. Kalan üçte ikisi nereden karşılanmaktadır? İşte bu kalan miktar büyük oranda ithalattan karşılanmaktadır.

 

2003 yılında 600 ton şeker ithal ederken, 2016 yılındaki şeker ithalatımız 280 bin ton olarak gerçekleşmiştir. Burada 8 Nisan 2016 tarihli Resmi Gazete’de şeker ithalatındaki gümrük tarifesini sıfır olarak belirleyen Bakanlar Kurulu kararı da yadsınamaz. Ülkemizde 2001 yılında 410.000 hektarlık alanda şeker pancarı ekilirken ve 22 milyon ton şeker pancarı üretimi yapılırken, 2015 yılında şeker pancarı ekimimiz 272.999 hektar, şeker pancarı üretimimiz de 15.8 milyon tona kadar gerilemiştir.

 

Bu kanun teklifiyle; nişasta bazlı şeker kotası yüzde 10’dan, yüzde 2’ye düşürülmekte ve oranın Avrupa Birliği ülkeleri ortalamasına çekilmesi düşünülmektedir. Bakanlar Kurulu’nun “gerektiği hallerde bu oranı yüzde 50’ya kadar çıkarma ve düşürme” yetkisi  aynı şekilde korunan yasa teklifimizle, nişasta bazlı şekerin ithalatının yasaklanması, hem vatandaşımızın sağlığı hem de çiftçilerimizin ayakta kalması açısından gereklidir.