Bursa’da kerpiçten yapılmış eski bir evin duvarlarında Antik Roma döneminde yapılan arıcılık geleneğini yansıtan sabit arı kovanları ve taşlaşmış petekler bulundu.

 

 

 

 

 

Merkez Nilüfer ilçesi Ürünlü Mahallesi’ndeki terk edilmiş bir evde araştırma yapan Uludağ Üniversitesi (UÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr. Güven Gümgüm, kerpiçten yapılan evin duvarlarında Antik Roma Dönemi’ne yapılan arıcılık geleneğinin kalıntılarına rastladı.

 

1,5 yıl önce arılarla ilgili araştırmalara başlayan Yrd.Doç.Dr. Gümgüm, evin arka bahçesindeki duvarlarda yaklaşık 20 küçük gözler olduğu ve bu gözlerde arıcılık yapıldığını söyledi. Arıcılığın ve balın antik Roma döneminde önemli olduğunu ifade eden Gümgüm, araştırma yapılan evde yaşayanların 30 yıl önce de antik Roma dönemindeki yöntemle arıcılık faaliyetini devam ettirdiklerini söyledi.

 

Ürünlü’de çiçeklerin azalmasıyla birlikte arıcılık faaliyetinin yapılmadığına dikkat çeken Yrd.Doç.Dr. Gümgam, “Bilimsel Araştırma Projeleri kapsamında bir proje yaptım ve bu çerçevede antik dönemde bal ve arıyla ilgili bütün literatürü araştırdım. Bu araştırmalar sonucunda arı ve balın antik dönemde insan için ne kadar önemli olduğu, arının hiyerarşik sisteminin antik dönemde nasıl çözümlendiği noktasında bilgilere ulaştım. Antik Roma döneminin bazı yazarları da çiftçinin arıyla olan ilişkisini özetleyen birtakım bilgiler veriyorlardı. Bu bağlamda bu bölgede yaptığım araştırmalar sonucunda Bursa’nın Ürünlü Mahallesi’nde evlerin üzerinde sabit kovanlara ulaştık. Buradaki kovanlar sabit. Evler yapılmadan önce kovanların nereye ve nasıl yapılacağını hesap etmişler” dedi.

 

Bu sistemin dünyada başka örneklerinin olmadığını vurgulayan Yrd.Doç.Dr. Gümgüm, “Bu gelenek M.S. 1. yüzyıla kadar devam eden bir gelenek. Ürünlü’nün eski adı ‘Kite’ydi ve burası Roma döneminde ve Osmanlı döneminde de önemli merkezlerden bir tanesi. Bu anlamda bu kovanlar, geleneğin ne kadar eskilere gidebileceği konusunda bize bilgiler veriyor. Şunu özellikle belirtmeliyim ki bu kovanlar dünyada korunmuş olarak karşımıza çıkan tek kovanlardır ve dünyada başka örneği yok. Ürünlü, Osmanlı’da da bir tekfurluk merkezi. Bu açıdan büyük bir geleneğe sahip bir yerleşim yeri” diye konuştu.

 

Yrd.Doç.Dr. Gümgüm, antik dönemde insanoğlunun arıya bakışını anlatan materyaller ile Ürünlü’de yapılan arıcılık bilgileri kullanılarak, 2 evden büyük olanın müzeye dönüştürülmesini önerdi.

 

 

 

Kaynak: Edip TEKİN/BURSA, (DHA)