Alevi dünyasında Muharrem ayı yas-ı matem ayı olarak bilinen Muharrem ayına dün girdik.

H&H

İmam Hüseyin ve aile yakınlarının Kerbela’da susuz bırakılıp şehit edildikleri ay olan Muharrem ayının Alevilik ve Bektaşilik’teki yeri önemi nedir, bu ayda neler yapılır…
 
 
Tüm merak edilenleri Ziya Baba Karaşar İnanç Eğitim ve Hayır Vakfı eski Başkanı Dr. Ali Arif Özzeybek sizler için yanıtladı….

 
 
Muharrem ayının anlamı ve önemi nedir ?
 
İslamiyetten evvel de muharrem ayının ayrı bir önemi vardı. Kutsal aylardan olan bu ayda bazı şeyler yasaklanmış ve haram kılınmıştır.
 
Hz.Muhammed bu konuda şöyle buyurmuşlardır:
Gerçekten de Allah’ın kitabında aylar onikidir bunların dördü Recep Zilkade Zilhice ve Muharrem aylarıdır ve bu aylar hürmet edilmesi gerekli aylardır. Bu aylarda nefislerinize zulmetmeyin.  
 
İslamiyet’ten sonra Muharrem ayının gerçekte tek önemli olayı ise, İslamiyet’i ve dini kuran Hz.Muhammed’in sevgili torunu olan Ehl-i Beyt’ten Hz. İmam Hüseyin’in, Kerbela’da 72 yaranı ile susuz ve zulm ile şehit edilmesi olayıdır.

 

Muharrem ayında  oruç ve matemin önemi?
 
Tutulan bu oruç ve matem günlerinde her zaman yapmamız gereken; insanlığımızı hatırlamak, dinimizi hatırlamak, Allah’ı anmak, ibadetlerimizi yapmak, hatalarımızdan korunmak, açlık ve sususluğun ne olduğunu anlamak, kimsenin gönlünü incitmemek,  nefsimize zor gelen her türlü ve acı ve zülumlere katlanmak, sabretmek, hakkı ve adaleti üstün tutmak, arif ve irfan sahibi kişilerle dost olmak, yalan ve yanlış işlerimizi terk etmek, dünyaya fazla dalmamak, aşırı hırsa kapılmamak, haksız yere makamları işgal etmemek,  Allah’ı, ölümü ve ahiret alemini unutmamak, aynı zamanda insanlara elimizden geldiği kadar hizmet etmek ve nefsimizi bütün kötülüklerden arındırıp tertemiz yapmaya gayret etmek, çalışmak olmalıdır.
 

 
Tutulan bu oruç ve matem sayesinde ise insan olarak alacağımız en büyük ders de şu olmalıdır;

Bu 10 günlük oruç ve matem süresince; yukarıda anlatılan yapmamız gereken insanlık değerlerini, sadece yılda 10 gün için yapmak ve yapmaya gayret etmek elbette bizi kurtarmaz. Bizlerin esas amacı; bu 10 günlük oruç ve matem süresinde yapmaya çalıştığımız, dinimizin ahlaki değerlerini; yılda 10 günle , bir ayla, bir yılla sınırlamamak ve hayatımızın sonuna kadar. kendi nefsimizi terbiye etmeye ve güzel ahlaklı bir insan  olmaya gayret etmek olmalıdır.
 
Konuyla ilgili Hz. Peygamberimizin hadisleri;
    
Müslümanlık güzel ahlaktan ibarettir.  
İnsanların en hayırlısı, insanlara hizmet edendir.
İmanın en üstünü, yükseği; iyi ahlak, sabır ve cömertliktir.

 
 
Muharrem orucu ve matemi ne zaman ve nasıl tutulur ?

Muharrem ayında tutulan oruç ve mateme; Hicri takvim yılının ilk ayı olan Muharrem ayının başlangıcından 1 gün önce niyet ederek başlanır ve Muharrem ayının 1. günü oruç başlamış olur. Oruç ve matem 10 gün boyunca devam eder ve 10. gün akşamı oruç ve matem tamamlanmış olur.
 

Muharrem ayında neler yapılmaz, nelerden kaçınmak gerekir?
 
Muharrem ayında oruç ve matem tutan canlar, bu 10 günlük süre içerisinde; kendi nefisleri ile mücadele ederek tutabildikleri, dayanabildikleri kadar oruç, matem tutarar ve şu hareketleri yapmazlar, yapmaktan kaçınırlar:
    
-Hiç su içmezler, çay içmezler ve sulu gıdalardan daima uzak dururlarç
-Kurban kesmezler, et yemezler ve tatlı, sütlü her lezzetli gıdalardan uzak dururlar.
-Cem toplantıları yapmazlar.    
-Eğlence, düğün yapamzlar ve yapılan yerlere gitmezler.
-Yeni kıyafetler giymezler.(Siyah matem renklerini giyerler.)
-Karı-koca münsabetleri olmaz.
-Günlük gezme ve ziyaret yapmazlar.
-Radyo dinlemezler, televizyon izlemezler ve her türlü müzik aletini çalmazlar.
-İş ortamına bağlı olarak mümkünse saç tıraşı olmazlar.
-Çarşı pazardan çok zaruri ihtiyaçlar dışında, büyük önemli alışveriş yapmazlar.

 
10 Günlük oruç süresinde neler yapılır?
 
-Canlar her akşam bir araya toplanırlar ve Ehl-i Beyt dostu, aşıkı Fuzuli’nin 16. yüzyılda yazmış olduğu, Kerbela olaylarının içyüzünü ve Hz.İmam Hüseyin efendimiz ile 72 yaranınna yapılan zülumleri dünyada en iyi anlatan kitaplardan biri olan, Hadikat’üs Şüheda Ermişlerin bahçesi kitabının tamamını 10 güne bölerek okurlar. Bütün canlar can kulağıyla dinler.
 
-Kitap okuma süresi tamamlanınca, Hz.İmam Hüseyin efendimiz ve Kerbela şehitleri hakkında, Ehl-i Beyt’i gerçekten seven erenler, aşıklar tarafından yazılmış olan mersiyeleri  
ağıt şeklinde tek tek veya topluca okurlar.
 
-Muharrem ayında oruç ve matem tutan canlar, bu 10 günlük oruç ve matem süresinde başka bir şey düşünmezler ve adeta dünya ile ilgilerini keserler. Bu günlerde sadece;
Kerbela şehidi mazlum Hz.Imam Hüseyin efendimize ve 72 yaranına yapılan zülumleri düşünürler, bu olayların iç yüzlerini anlatan kitapları, mersiyeleri okurlar ve gözyaşı dökerler.
 
-Aynı zamanda Hz.İmam Hüseyin’e bu alçakça zulmü ve zalimliği yapan Yezid’e lanet ederler. Yezid’e, kavmine. ordusuna ve ona tabi olanlara, onun yaptıklarını övene, tasdik edene. yapılan bu lanet; hiç şüpeshiz ki, kıyamete kadar devam edecektir.

 

Muharrem orucu ve matemın tamamlanması
 
Muharrem ayının 10. gün akşamı oruç ve matem tutan bütün canlar bir araya gelerek toplanırlar. Fuzuli’nin Hadikat’üs Şüheda Ermişlerin kitabındaki, Hz. İmam Hüseyin’in şehadet olayını anlatan bölümü ayakta okunarak, kitap okuma işi tamamlanır.
 
-Sonra oruç açma duası okunur ve su içilerek oruç açılır.
 
-Daha sonra gündüz kesilen kurbanlar ile geceden kazana koyulan aşure aşı akşam topluca yenir.
 
-Böylece 10 günlük oruç ve matem süresi tamamlanmış olur.