2023’e doğru! 1915’den 2015’e Mustafa Kemal’in askerlerinin vatan savunması: Yüz yıllık yalnızlık 30 Ekim 1933 – 10 Kasım 1938
10 Kasım 2015 09:42

30 Ekim 1933 Hakimiye Milliye Gazetesi

Mustafa MERSİNOĞLU H&H YORUM

27 Kasım 1933 tarihinde Belgrad’da Türkiye – Yugoslavya Dostluk, Saldırmazlık, Yargısal Çözüm, Hakemlik ve Uzlaştırma Andlaşması imzalandı.
5 Aralık 1933 Eskişehir Şeker Fabrikası açıldı.
1934
6 Ocak 1934 Anton Hanak tarafından başlanan anıt Hanak’ın ölümü üzerine anıtı tamamlama işi verilen Joseph Thorak tarafından 1935 yılında tamamlanmıştır.
Anıtın kaidesi 37 metre uzunluğu, orta blok 8 metre, yan kanatlar 2 metre, bronz figürlerin boyu 6 metredir.
Anıtın kaidesinde Atatürk’ün Türk, Öğün, Çalış, Güven özdeyişi yazar.

12 Ocak 1934

Venizelos’un Atatürk’ü Nobel’e aday gösterdiği mektubu

Sayın Başkan,

Yaklaşık yedi asır boyunca Yakın Doğu’nun tamámı ve Orta Avrupa’nın büyük kısmı kanlı savaşlara sahne oldu. Bunun temel sebebi Osmanlı İmparatorluğu ve onun sultanlarının mutlákiyetçi yönetim sistemiydi.
Hıristiyan halklara boyun eğdirilmesini kaçınılmaz olarak takip eden Haç’ın Hilâl’e karşı díní savaşları ve ardından da özgürlüklerine düşkün bütün halkların başarılı diriliş hareketleri, Osmanlı İmparatorluğu sultanların etkisinde kaldığı sürece dáimá devam eden bir tehlike ortamıydı.
Mustafa Kemal Paşa’nın milli hareketinin rakiplerine galip gelmesiyle 1922’de kurulan Türkiye Cumhuriyeti bu belirsizlik ve hoşgörüsüzlük devletine kesin bir son verdi.
Hakikaten, bir milletin hayatında bu kadar kısa zamanda bu kadar köklü bir değişiklik nadiren gerçekleştirilebilmiştir.
Hukuk ve dinin birbirine karıştığı dini bir rejim altında yaşayan, çöküş halindeki bir imparatorluk tamamen hayat ve canlılık dolu modern bir ulus devlete dönüştürüldü.
Büyük reformcu Mustafa Kemal Paşa’nın sağladığı hızla, sultanların mutlakiyetçi rejimi sona erdirildi ve devlet tamamen laik oldu. Haklı olarak medeni milletlerin en ön saflarında yer almaya büyük istek duyan bütün millet gelişmeleri benimsedi.
Fakat, barışın sağlamlaştırılması etnik Türk kimliğinin baskın olduğu devletin şu günlerdeki haline dönüşmesine yol açan inkılaplarla birlikte yürütüldü. Hakikaten, Türkiye diğer milletlerin meskun olduğu illerini hukuka uygun bir şekilde kaybetmiş olmayı kabullenmede tereddüt etmedi ve anlaşmalarla belirlenen siyasi ve etnik sınırlardan razı olup Yakın Doğu için gerçek bir barış dayanağı haline geldi.
Türkiye’yle sürekli devam eden anlaşmazlıkların neticesinde asırlarca kanlı savaşlara sürüklenmiş olan biz Yunanlar, Osmanlı İmparatorluğu’nun halefi olan bu ülkede gerçekleşen derin değişikliğin etkilerini ilk hissedenler olduk.
Küçük Asya Felaketi’nden hemen sonra, savaştan bir ulus devlet olarak çıkmış olan yeniden doğan Türkiye’yi anlama fırsatını farkederek ona, elimizi uzattık ve o da samimiyetle karşılık verdi.
Samimi barış arzusuyla dolu olduklarında en derin farklılıklara sahip halkların bile tekrar yakınlaşabileceklerini gösteren bu yeniden birbirimize yakınlaşma faaliyeti hem iki ülke için hem de Yakın Doğu’daki barışı sürdürmek için faydalı oldu.
Barışı tesis etmek için yapılan bu paha biçilmez katkıyı gerçekleştiren kişi elbette Türkiye Cumhuriyeti’nin cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa’dır.
Bu yüzden, 1930 Yunanistan Hükümeti’nin lideri olarak, Yunan-Türk anlaşmasının imzalanmasının Yakın Doğu’nun barışa doğru yürüyüşünde yeni bir dönemi başlattığı şu zamanda, Mustafa Kemal Paşa’nın Nobel Barış Ödülü’ne sahip olmanın ayırt edici itibarıyla ödüllendirilmesini teklif etmekten onur duyarım.

Saygılarımla,

E. K. Venizelos
9 Şubat 1934 Balkan Antantı, tarihinde Atina’da Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya arasında imzalanan anlaşmadır.
1933’ten sonra Almanya’da Nazi partisinin iktidara gelmesi, İtalya’nın Akdeniz’de ve Balkanlar’da genişleme çabası ve Avrupa devletlerinin silahlanma yarışına girmesi dünya barışını tehdit etmeye başladı. Bu gelişmeler sonucunda Balkan devletleri arasında bir yakınlaşma meydana geldi.
5 Mart 1934 Dr Reşit Galip, günü hayatını kaybetti.

13 Nisan 1934 İlk kadın mühendisler Yüksek Mühendis Mektebinden mezun oludular.
17 Nisan 1934 Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı’yla devletçilik uygulamaları hız kazandı.

19 Mayıs 1934

14 Haziran 1934, 2510 Sayılı İskan Yasası’nın çıkması üzerine büyük toprak sahipleri karşı cephe oluşturmaya yöneldiler. Meclis’teki temsilcileri, TBMM’de yapılan tartışmalar sırasında, “tapusuz boş toprakların dağıtılmasını” öngören yasa maddelerine direndiler. Büyük toprak sahiplerinin avukatlığını üstlenen ve kendileri de büyük topraklara sahip olan milletvekilleri, toprak dağıtımını “yağmacılık” olarak gösteriyor, “tapu kaydı olmayan sahipsiz boş yerler”in kendileri tarafından gaspedilmiş olması gerçeğinin üzerini örterek, topraksız köylünün toprak edinmesine karşı çıkıyorlardı. “Tapuda veya vergide kayıtlı arazi ve yapılar”ın bu yasaya tabi tutulamayacağı; ve “tapusu olan ya da vergisi ödenmiş olan arazinin dağıtılamayacağı” garanti edilmesine rağmen, Eskişehir’in en zengin toprak ağalarından biri olan Emin (Sazak), “Mülk sahibi olmanın kötü karşılanmasının sakıncaları”ndan söz ederek, “ağa topraklarının güvencede olmamasının buhranlı dönemde tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini” belirtiyor; “… 500 yıllık ecdadından kalma arazi”lere dokunulamayacağından dem vuruyordu.
Hükümet adına İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, ağa ve beylerin itirazlarına karşı, devletin bu kanunla, “terk edilmiş boş araziyi dağıtacağını, dağıtıldıktan sonra birisinin çıkıp tapu göstererek toprak sahibini dışarı atmasının uygun olmadığını, eğer böyle bir hak iddiası ortaya çıkarsa köylünün elinden toprak alınmayıp, hak sahibine devletin bedelini ödeyeceğini” söylüyordu.
Fikret Babuş Türkiye’de iskan ve toprak sorunu Teori Mart 2008)

19 Haziran 1934 Özsoy operasıilk kez gecesi, Münir Hayri Egeli’nin rejisi ve Ahmet Adnan Saygun’un orkestra şefliği altında “İstanbul Konservatuarı” yaylı sazlar heyeti ile “Riyaseti Cumhur Bando Heyeti” tarafından ile İran Şahı ve Atatürk’ün önünde Ankara Halkevi’nde sahnelenmiştir.

21 Haziran 1934 2525 Sayılı Soyadı Yasası
21 Haziran ile 4 Temmuz 1934 tarihleri arasında Nihal Atsız’ın Orhun, Cevat Rıfat Atilhan’ın ise Milli İnkılap dergisinde Yahudilere karşı ırkçı yazılar yazmaları sonucunda halk etki altında kalarak Yahudi azınlığa karşı şiddet olaylarına girişti. Başbakan İnönü TBMM: Arkadaşlar, size bugünün fena bir hadisesini ara yerde arz etmek mecburiyetindeyim. Trakya’da bazı Yahudi vatandaşların şikayetlerine göre mahalli tertipler yüzünden hicrete mecbur olduklarını ve bazılarının da İstanbul’a hicret ettiklerini haber almıştım. Türkiye’de her fert Cumhuriyet Kanunlarının emniyet ve muhafazası altındadır. Antisemitizim Türkiye metaı ve zihniyeti değildir. Vakit vakit hariçten bizim memlekete girer ve derhal önüne geçilir. Bu fevaranın da böyle bir salgın olması muhtemeldir. Böyle ceryanlara katiyen müsaade etmeyeceğiz.’ İçişleri Bakanı ve Jandarma Genel Komutanı ve bir çok yetkili Trakya’ya gönderildi. Bölgede sıkıyönetim ilan edilerek sokağa çıkma yasağı kondu. Kırklareli valisine ve belediye başkanına işten el çektirildi, bazı kişiler tutuklandı. Olayların kışkırtıcısı olduğu gerekçesiyle Milli İnkilap dergisi kapatıldı, dergiyi çıkaran Cevat Rıfat Atilhan hakkında soruşturma açıldı. Kısa sürede bastırılan Trakya Yahudileri olayında birçok sanık yargılandı, bazıları hüküm giydi. Edirne’de olayları yatıştırmakla görevli bir jandarma onbaşısı Yahudi karşıtı kişilerce şehit edildi.

13 Ağustos 1934 Bakırköy Bez Fabrikası.
19 Ekim 1934 Turhal Şeker Fabrikası.
20 Kasım 1934 Konya-Ereğli Bez Fabrikası.
24 Kasım 1934 TBMM Mustafa Kemal’e ATATÜRK soyadını verdi.

26 Kasım 1934 Efendi, Bey, Paşa gibi Takma Ad ve Lakap ve Unvanların Kaldırıldığına İlişkin 2590 Sayılı Yasa

27 Kasım 1934

28 Kasım 1934 Hakimiyeti Milliye gazetesi adını Ulus’a değiştirdi. 1953′de Demokrat Partinin Cumhuriyet Halk Partisi’nin mal varlıklarına el koyarak gazeteyi kapatmasına kadar geçen sürede, aynı isimle yayın hayatına devam etmiştir.Gazetenin ilk başyazarları Hamdullah Suphi, Hüseyin Ragıp, Ağaoğlu Ahmet, Recep Peker, Mahmut Soydan, Falih Rıfkı Atay’dır.

Yazı işlerinde çeşitli zamanlarda görev yapmış milli mücadele hareketinin seçkin isimleri yer almıştır. Bunlar; Mahmut Esat Bozkurt, Aka Gündüz, Falih Rıfkı Atay, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Mahmut Soydan, Ahmet Ağaoğlu, Yahya Kemal Beyatlı, Ruşen Eşref Ünaydın, İzzet Ulvi Aykurt ve Ziya Gevher Etili’dir.
3 Aralık 1934) Kimi Giysilerin Giyilemeyeceğine İlişkin 2596 Sayılı Yasa İbadet durumları hariç bazı kisvelerin giyilemeyeceğine dair kanun karara bağlandı.
4 Aralık 1934

5 Aralık 1934 Türk Kadınına Milletvekilli seçme ve seçilme hakkı 2598 Sayılı Yasa bu konuda Anayasa değişimi 2599 Sayılı Yasa,
Bu kanun sonrası yapılan seçimlerde 18 kadın milletvekili TBMM’ye girdi.

6 Aralık 1934

1935
1 Ocak 1935 İstanbul Rıhtım Şirketi devletleştirildi.
1 Şubat 1935 Ayasofya Bakanlar Kurulu Kararıyla Müzeler İdaresine devredildi ve halka ziyarete açıldı.

23 Şubat 1935 Yücel, 1935-1956 yıllarında Muhtar Fehmi Enata ve Kemalettin Birsen yönetiminde çıkarılmış aylık edebiyat dergisidir.
Dergi, gençliğe Kemalist düşünce doğrultusunda yol göstermeyi hedeflemiş, ilk sayıda derginin “bilgi ve kültür cönkü” olduğu belirtilmişti

1 Mart 1935 Atatürk’ün dördüncü defa Cumhurbaşkanı seçilmesi.
1 Mart 1935-1 Kasım 1937 VII. İnönü Hükümeti
11 Mart 1935, Yusuf Akçura, İstanbul’da öldü. Kazanlı Yusuf Akçura (Tatarca: Yosıf Aqçura; 2 Aralık 1876 Ulyanovsk, Simbir) Türkçülük akımının önde gelen temsilcilerinden olan Tatar yazar ve siyaset adamı.
Türk Tarih Kurumu’nun kurucu üyelerindendir. TBMM’de 2, 3 ve 4. dönem İstanbul milletvekili, 5. dönemde 1935’te Kars milletvekili olarak mecliste yer almıştır. 1904 yılında yayımladığı Üç Tarzı Siyaset adlı makalesi Türkçülük akımının manifestosu kabul edilir.

18 Nisan 1935 Uluslararası Kadınlar Birliği 12. Kongresi Yıldız Sarayında yapılan törenle başladı.

3 Mayıs 1935 Türkkuşu’nun açılışında Etimesgut Havaalanında Atatürk: ‘Türk çocuğu! Her işte olduğu gibi, havacılıkta da en yüksek düzeyde, gökte, seni bekleyen yerini en kısa zamanda dolduracaksın.’

27 Mayıs 1935 Hafta sonu tatilini, ulusal ve dini bayram günlerini düzenliyen yasa çıktı. Hafta sonu tatili Cumartesi 13:00 den başlayıp Pazartesi sabahına kadar 35 saat.
5 Haziran 1935 Vakıflar hakkındaki tatbikat kanunu. 2762 sayılı.
10 Haziran 1935 Siyasal Bilgiler Okulu hakkındaki yasa.

14 Haziran 1935 Maden Tetkik Arama Enstitüsü.2804 sayılı özel kanunla kurulmuş, tüzel kişiliği olan, özel hukuk hükümlerine tabi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı kamu iktisadi teşebbüsü olarak kuruldu. 1983 yılında Turgut Özal tarafından Genel Müdürlüğe çevrilerek Atatürk’ün kurarken düşündüğü politika dışında bilimselçalışmasını durdurdu. Elektrik İşleri Etüd İdaresi Yasası çıkarıldı. Etibank Yasası Kabul edildi.Etibank Atatürk’ün direktifi ile Türkiye’nin yeraltı kaynaklarını işletmek ve değerlendirmek üzere, sanayinin ihtiyacı olan madenleri, endüstriyel hammaddeleri, enerjiyi üretmek ve bu işlerin yapılması için gerekli sermayenin toplanacağı her türlü bankacılık işlemini yapması için kuruldu. Ankara Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi, Diyanet İşleri Reisliği Teşkilat ve Vazifelerine dair yasa.

21 Ağustos 1935 Atatürk’e Suikast Planı
Suriye’den Atatürk’e suikast yapmak üzere gizlice giriş yapan 5 kişi yakalandı. Olaya Urfa milletvekili Ali Saip Ursavaş’ın da dahil olduğu anlaşıldı. Suikasti Çerkez Ethem ve yandaşlarının planladığı ortaya çıktı.
16 Eylül 1935 Kayseri Bez Fabrikası
2 Ekim 1935’te Cenevre’de Türkiye, İran ve Irak arasında üçlü bir antlaşma parafe edildi. Buna daha sonraları Afganistan da katıldı. Daha sonra Irak-İran sınır antlaşmazlığının çözümlenmesi (Şattülarap uyuşmazlığı).

10 Ekim 1935 Mason Faaliyeti durdu
Hükümetten gelen telkinler üzerine Türkiye’de faaliyet gösteren Mason Locaları faliyetlerine ara verdiler.

20 Ekim 1935 İkinci Genel Nüfüs Sayımı. 16.158.018
Kişi.
27 Ekim 1935

29 Ekim 1935

Bursa Cumhuriyet Bayramı kutlamaları İhsan Celal Antel fotosu.
1 Kasım 1935 Ankara Devlet Konservatuarı öğrenime başladı.
7 Kasım 1935’ Sovyet Türk dostluk anlaşması 10 yıllığına uzatılmıştır.
29 Kasım 1935Paşabahçe, Atatürk’ ün Türkiye’de cam sanayiini kurma ve geliştirme talimatları doğrultusunda kuruldu.
25 Aralık 1935 2884 Sayılı Tunceli Vilayetinin İdaresi Hakkındaki Kanun.

Naşit Hakkı Uluğ’un Tunceli Medeniyete Açılıyor isimli çalışması, bölgedeki ortacağ kalıntılarına karşı girişilen savaşın canlı ve ilk ağızdan anlatımını içerir.

Derebeyi ve Dersim, ancak sosyolojik araştırmalarda ve romanlarda rastlanabilecek somutluk, canlılık ve ayrıntıda ağalık-aşiret reisliği-şeyhlik-seyitlik tasvirleri ile dolu bir çalışma. Ayrıca, Cumhuriyet’in hem köylü ve feodal kalıntılar sorununa, hem de Kürt sorununa 1930’lardaki bakışını net bir şekilde, bütün olumlulukları ve olumsuzluklarıyla birlikte yansıtan bir kitap.

1936
9 Ocak 1936 günü Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin açılışında Türk Tarih Kurumu asbaşkanı sıfatıyla Atatürk’in manevi Kızı Afet İnan ilk dersi verdi.

20 Ocak 1936 Ankara’da toplanan Endüstri Kongresinde İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı ilkeleri benimsendi.
25 Ocak 1936 Tüm kabotaj hakları Denizyollar’ına verildi.
21 Şubat 1936 İzmir Havagazı Şirketi devletleştirildi.
9 Nisan 1936 İstanbul Telefon Şirketi devletleştirildi.
1 Haziran 1936 Bankalar Yasası çıkarıldı.
8 Haziran 1936 İş Yasası Kabul edildi.

20 Temmuz 1936 Montrö Sözleşmesi
Sözleşme Boğazların hukuki statüsünün düzenlenmesine yönelik imzalandı. Böylelikle boğazlardan taraf ülke gemilerinin geçişi kurallara bağlandı.
21 Temmuz 1936

4 Eylül 1936 İngiltere Kralı Edward VII’in İstanbul’u ziyareti.
1 Kasım 1936’da TBMM açış konuşmasında Atatürk: “Toprak kanununun bir neticeye varmasını Kamutayın yüksek himmetinden beklerim. Her Türk çiftçi ailesinin, geçineceği ve çalışacağı toprağa malik olması, behemahal lazımdır. Vatanın sağlam temeli ve imarı bu esastadır. Bundan fazla olarak, büyük araziyi modern vasıtalarla işletip vatana fazla istihsal temin edilmesini teşvik etmek isteriz.”
3 Kasım 1936 Ankara’da Çubuk Barajı Açıldı.
6 Kasım 1936 İzmit’te Birinci Kağıt ve Karton Fabrikası açıldı.
27 Aralık 1936Mehmet Âkif Ersoy öldü.(doğum adı: Mehmet Ragif, 20 Aralık 1873 -),
1937
5 Şubat 1937
Yapılan Anayasa değişikliği ile CHP’nin 6 Oku, Türkiye Cumhuriyeti devletinin Anayasına girdi.

8 Şubat 1937 Orman Yasası Kabul edildi.
20/21 Mart 1937 Tunceli’de Pah ve Kahmut bucağını birbirine bağlayan Harşik (Darboğaz) deresi üstündeki tahta köprünün Demenan ve Haydaranlılar tarafından yakılması ve telefon hattının tahribi. Jandarma birliklerine pusu kurulur. Pax bucağı karakoluna ve daha bir kaç karakolabaskın düzenlenir.
Tunceli bölgesinde merkezi otoriteye isyan hareketi başladı. Sonunda isyan bastırılırken 58 isyancı yargılandı. Bunların 11’i idama mahkum oldu.

30 Mayıs 1937 Sabiha Gökçen askerî uçuş brövesi verildi.

3 Nisan 1937 Karabük Demir Çelik Fabrikasının temeli atıldı.
4 Nisan 1937 Ereğli Bez Fabrikası hizmete açıldı.
11 Haziran 1937 Atatürk Trabzon’da ‘Bütün çiftliklerini ve mallarını milletine bağışladığını hükümete bildirdi.
17 Haziran 1937

23 Haziran 1937 Sabiha Gökçen’in havadan beyanname atma haberi.

20 Haziran 1938 ‘Dağ Başını Duman Almış’ marşının ‘Gençlik ve Spor Bayramı Marşı’ olarak Kabul edilmesi.
Dağ başını duman almış
Gümüş dere durmaz akar
Güneş ufuktan şimdi doğar
Yürüyelim arkadaşlar

Sesimizi yer, gök, su dinlesin
Sert adımlarla her yer inlesin

Bu gök, deniz nerede var
Nerede bu dağlar taşlar
Bu ağaçlar güzel kuşlar
Yürüyelim arkadaşlar

Sesimizi yer, gök, su dinlesin
Sert adımlarla her yer inlesin

Dağlar taşlar güzel kuşlar
Ya bu insanlar insanlar
Güneş ufuktan bir gün doğar
Yürüyelim arkadaşlar

Sesimizi yer, gök, su dinlesin
Sert adımlarla her yer inlesin

Ali Ulvi ELÖVE
8 Temmuz 1937’de Sadabat Paktı; Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında, Tahran’da Sadabat Sarayı’nda imzalanan dörtlü saldırmazlık paktı.Paktın Sebepleri
Sınır sorunlarının kalıcı şekilde çözülmesi: Pakta üye devletlerin tümünün İran’la sınır sorunu bulunmaktaydı. Ayrıca bu sınır sorunları nedeniyle özellikle Türkiye-Irak-İran üçgeninde Kürt aşiretleri sınır tanımayan isyanlar yapmaktaydı. Bu, paktın imzalanmasının en önemli nedenidir.
Ülkelerin bağımsızlıklarını vurgulama istekleri: Sömürge ve yarı sömürge dönemlerinden kısa süre önce kurtulabilen bu devletlerin bağımsızlıklarının vurgulanması son derece önemliydi. İlk defa bu amaçla,
20 Eylül 1937 İkinici Türk Tarih Kurultayının Atatürk’ün huzurlarında Dolmabahçe Sarayı’nda toplanması.

10 Ekim 1937 Sümerbank Nazilli Basma Fabrikasının açılışı.

25 Ekim 1937 Elaziz Savcısının İddanamesi üzerine bir gazete sayfası.

26 Ekim 1937

29 Ekim 1937

1 Kasım 1937 –TBMM açılışında Atatürk konuya: “Bir defa memlekette topraksız çiftçi bırakılmamalıdır. Bundan daha önemli olan ise, bir çitçi ailesini geçindirebilen toprağın, hiçbir sebep ve suretle, bölünemez bir mahiyet alması. Büyük çiftçi ve çiftlik sahiplerinin işletebilecekleri arazi genişliği, arazinin bulunduğu memleket bölgelerinin nüfus kesafetine ve toprak verim derecesine göre sınırlanmak lazımdır.”
1 Kasım 1937-11 Kasım 1938 I. Bayar Hükümeti
15 Kasım 1937

20 Kasım 1937 Sıvas-Divriği Demiryolu açıldı.

1938

1 Şubat 1938 Gemlik İplik Fabrikası açıldı.

2 Şubat 1938 Sümerbank Bursa Merinos Fabrikası açıldı.

29 Mart 1938 Harpokulu Davası.
Askeri isyana teşvik ve komünizm propagandası yapmaktan Nazım Hikmet 15 yıl ağır hapse mahkum oldu.
“Türk Ordusunu “isyana teşvik” ettiğim iddiasıyla “onbeşyıl ağır hapis”cezası giydim.Şimdi de Türk Donanmasını “isyana”teşvik etmekle töhmetlendiriliyorum.

Türk inkılabına ve senin adına and içerim ki suçsuzum

Askeri isyana teşvik etmedim.

Kör değilim ve senin yaptığın her ileri dev hamleyi anlayabilen bir kafam,yurdumu seven bir yüreğim var.

Askeri isyana teşvik etmedim.

Yurdumun ve senin karşında alnım açıktır.

Yüksek askeri makamlar,devlet ve adalet,küçük, bürokrat gizli rejim düşmanlarınca aldatılıyorlar.

Askeri isyana teşvik etmedim.

Deli,serseri,mürteci,satılmış,inkılap ve yurt haini değilim ki bunu bir an olsun düşünebileyim.

Askeri isyana teşvik etmedim.

Senin eserine ve sana,aziz olan Türk dilinin inanmış bir şairiyim.Sırtıma yüklenen ve yükletilebilecek
hapis yıllarını taşıyabilecek kadar sabırlı olabilirim.

Büyük işlerinin arasında seni bir Türk şairinin felaketi ile alakalandırmak istemezdim.

Bağışla beni.Seni bir an kendimle meşgul ettimse,alnıma vurulmak istenen bu “inkılap askerini isyana teşvik” damgasını ancak senin ellerinle silinebileceğine inandığımdandır.

Başvurabileceğim en inkılapçı baş sensin.

Kemalizm’den ve senden adalet istiyorum.

Türk inkılabına ve senin başına and içerim ki suçsuzum.”Nazım Hikmet’in Atatürk’e mektubu.

11 Nisan 1938 Üsküdar ve Kadıköy Su Şirketi devletleştirildi.
23 Mayıs 1938 İstanbul Elektrik Şirketi devletleştrildi.
24 Haziran 1938 Toprak Mahsulleri Ofisi Yasası
28 Haziran 1938 tarihinde, Yüzellilikler’in yurda girmelerini engelleyen kanun kaldırıldı.
30 Haziran 1938

29 Haziran 1938 150’liklerin affı
150’likler diye bilinen ve vatana ihanetle suçlanmış çeşitli kişilerin affı Cumhuriyetin 15. Yılı dolayısıyla af kanunu kapsamına alındı.

26 Ağustos 1938 Tunceli Manevrası

2 Eylül 1938 Hatay’ın Bağımsızlığı.
Suriye ve Fransa ile sorun olan Hatay ilinin bağımsızlığı ilan edildi. Cumhurbaşkanlığına Tayfur Sökmen seçildi. 29 Haziran 1938’de de Hatay Türkiye’ye katılma kararı aldı.
8 Temmuz 1938

29 Ekim 1938 Cumhuriyetin 15. Yıl Dönümünün kutlanması. Kuleli Askeri Lisesi öğrencilerinin Dolmabahçe Sarayı önünden geçerken İstiklal Marşı ile Atatürk’ü selamlamaları.